مصدومیت ریه بجنورد متوجه چه دستگاهی است؟
نویسنده : اسدی
یکی از مهم ترین عواملی که در مقابل گرد و غبار و ریزگردها همانند فیلتر عمل می کند کمربند سبز است، در واقع کمربند سبز سیستم دفاعی هوای یک شهر است زیرا ورود گرد و غبار به شهر را مهار می کند.
پروژه های کمربند سبز در شهرها معمولاً با هدف ایجاد بادشکن و فیلتر طبیعی به منظور مقابله با پدیده گرد و غبار، شنهای روان، بادهای موسمی و ایجاد اکوسیستم طبیعی پیشبینی میشوند، با توجه به موارد مطرح شده و شرایط توپوگرافی بجنورد و ضرورت احداث کمربند سبز این شهر در سال 78 ایجاد این کمربند تصویب و اجرایی شد و تا سال 91، 850 هکتار کمربند سبز پیرامون شهر بجنورد ایجاد شد، سال 92 تنها با افزوده شدن 50 هکتار دیگر توسعه کمربند سبز مرکز استان به 900 هکتار افزایش یافت و از سال 92 این پروژه تاکنون متوقف مانده و هیچ رشدی نداشته است. در کنار این اتفاق آلودگی هوای استان و تهاجم ریزگردها به ویژه در فصول خاص افزایش یافت و شرایط هوای استان را گاهی به مرز بحران رساند.
عدم توسعه کمربند مرکز استان تا جایی ادامه داشت که شهردار وقت بجنورد در سال 94 اعلام کرد که توسعه کمربند سبز مرکز استان متوقف شده است و عدم اختصاص زمین از سوی اداره کل راه و شهرسازی استان را دلیل توقف این پروژه شهری دانست و اظهارکرد: «شهرداری برای توسعه این کمربند تقاضای 150هکتار زمین از اداره کل راه و شهرسازی داشته است اما این اداره کل از اختصاص این زمین خودداری کرده است.» حال پس از گذشت 5 سال باید گفت که سهم بجنورد از توسعه کمربند سبز همان 900 هکتار است و فیلتر هوای بجنورد دیگر پاسخگوی نیاز استان نیست.
یک کارشناس جغرافیا با بیان این که یکی از مهم ترین تأثیرات ایجاد کمربند سبز، توسعه فضای سبز شهری و تولید اکسیژن است، می افزاید: علاوه بر این، گیاهان با فرایند تعریقی که انجام میدهند دمای محیط را تعدیل میکنند، به طوری که پوشش های گیاهی قادرند در گرم ترین روزهای تابستان دمای محیط پیرامون خود را تا چهار درجه سانتیگراد کاهش دهند و در عین حال ۵۰ درصد بر رطوبت هوا اضافه کنند.
«اسدزاده» از دیگر تأثیرات عمده فضای سبز به جذب گرد و غبار اشاره و اعلام می کند: یک هکتار فضای سبز شهری از نوع درختی و پوشش چمنی و بوتهای قادر است در هر نوبت بارندگی ۶۸ تن گرد و غبار را جذب کند.
وی با بیان این که بجنورد محصور در کوهستان است و هوای آلوده به راحتی از این شهر خارج نمی شود، ادامه می دهد: در شرایط کنونی با استقرار واحدهای صنعتی و افزایش تعداد وسایل نقلیه، زمینه آلودگی بیشتر هوا در شهر فراهم شده است، بنابراین ایجاد کمربند سبز کمک بزرگی برای بهبود شرایط آب و هوایی بجنورد خواهد بود.
رئیس سازمان پارک ها و فضای سبز وقت بجنورد در مصاحبه ای با خبرنگار روزنامه خراسان شمالی در سال 94 از اجرای 900 هکتار کمربند سبز سخن گفته اما به منفصل بودن این کمربند اشاره و اعلام کرده بود: «توسعه کمربند سبز به 2 عامل مهم بستگی دارد که یکی از آن ها این است که سالانه چه میزان زمین از سوی ادارات کل مانند راه و شهرسازی و منابع طبیعی به منظور جنگل کاری به شهرداری واگذار می شود.»
وی به محدودیت منابع آبی نیز اشاره و اضافه کرده بود: «دومین عامل مهم محدودیت منابع آبی است و تأمین آب مورد نیاز یکی دیگر از مشکلات توسعه پارک های جنگلی و کمربند سبز در شهرهاست.»
این مسئول که هم اکنون معاون سازمان پارک ها و فضای سبز بجنورد است دوباره همانند 2 سال گذشته از توسعه 900 هکتاری مساحت کمربند سبز بجنورد خبر می دهد و می افزاید: برنامه ای 30 تا 50 هکتاری برای توسعه سالیانه کمربند سبز مرکز استان داریم اما اجرای آن منوط به اختصاص زمین است.
«مهماندوست» ادامه می دهد: کمربند کنونی دور تا دور شهر اجرایی شده که شامل باباامان، بش قارداش، دوبرار و گورستان پارک جاوید است.
اما معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی با بیان این که بجنورد از معدود شهرهای بدون کمربند سبز است، می افزاید: کمربند سبز برای شهر بجنورد یک ضرورت است زیرا این شهر دارای معضل گرد و غبار و ریزگردهاست.
دکتر«فرامرز» با بیان این که تعداد زیادی از معادن شن و ماسه در اطراف بجنورد مشغول فعالیت هستند که به تولید گرد و غبار بیشتر منجر شده اند، اظهارمی کند: قرار داشتن 180 هزار هکتار بیابان در شهرهای همجوار بجنورد و دیگر موارد مطرح شده اجرای کمربند سبز در این شهر را به یک الزام تبدیل کرده است.
این مسئول با بیان این که طرحی برای اجرای کمربند سبز به دلیل عدم احساس نیاز در این شهر وجود نداشته است، ادامه می دهد: باید گفت هم اکنون با توجه به تغییرات صورت گرفته در وضعیت گرد و غبار که عمدتاً منشأ داخلی دارند و گاهی از بیابان های «قره قوم» وارد این شهر می شوند احداث آن یک نیاز محسوب می شود.
وی اضافه می کند: باد غالب در استان از شمال غرب به جنوب شرق می وزد بنابراین ایجاد فضای سبز در مسیر باباامان و جنوب می تواند در جلوگیری از گرد و غبار مؤثر باشد.
در همین باره مدیر شهرسازی و معماری اداره کل راه و شهرسازی خراسان شمالی می گوید: طبق ماده 55 قانون شهرداری ها ایجاد فضای سبز و پارک های عمومی بر عهده شهرداری است.
«روزبه دادجو» ادامه می دهد: با توجه به تکلیف قانونی و اختیاراتی که برای شهرداری ها در نظر گرفته شده از جمله ماده 101 قانون شهرداری ها، شهرداری می تواند درصدی از اراضی مالکان را به شکل رایگان تملک و اراضی مورد نظر را جهت اجرای کاربری های خدماتی یا دادن معوض جهت تملک اراضی مورد نیاز برای اجرای فضای سبز شهری صرف کند.
این مسئول اعلام می کند: هر جا زمین داشته باشیم در اختیار فضای آموزشی، درمانی، ورزشی و شهری قرار می دهیم همان طور که در گذشته از اراضی دولتی و ملی جهت اجرای پارک دوبرار، بالادست باغ ایلخانی و توسعه بش قارداش به شهرداری زمین واگذار شده است.