رشته هایی بدون آینده کاری
تعداد بازدید : 141
علامت سوال جلوی رشته های غیرکاربردی
نویسنده : بهروز
صحبت از تربیت و به کارگیری نیروی انسانی که می شود داد همه از کمبود نیروی متخصص درمی آید اما در عین حال وقتی این همه دانش آموخته بیکار را می بینیم متوجه می شویم که یک جای کار می لنگد، در غیر این صورت چگونه است که این همه دانش آموخته بیکار داریم؟
با نگاهی به توسعه آموزش عالی متوجه می شویم که دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور طی چند سال اخیر گسترش بیرویه ای داشته اند که این بخش را با افت مواجه کرده است.
در واقع جریانی که در یک مقطع زمانی بدون نگاه کارشناسی به آینده و با در نظر گرفتن برخی ملاحظات در زمینه توسعه کمی مراکز دانشگاهی راه افتاد، امروز به کابوس و مرز بحران در سیستم آموزش عالی تبدیل شده است و تاثیر منفی آن را نه تنها در جامعه علمی، بلکه در پیشرفت کشور هم شاهدیم و بسیاری از رشته های دانشگاهی با وجود این که هم اکنون با ریزش شدید دانشجو مواجه اند اما همچنان در دفترچه های انتخاب رشته و دانشگاه ها دیده می شوند و این رشته ها همان هایی هستند که دانش آموختگان آن ها بیکارند اما برای حذف و بازنگری آن ها اقدام نشده است.
یک استاد دانشگاه می گوید: بر اساس آمار وزارت علوم که سال قبل منتشر شد 2 هزار و 500 رشته در مراکز آموزش عالی وجود دارند که بسیاری از این رشتهها طی چندین دهه نه تنها بازنگری نشدهاند بلکه فقط دانش آموختگان بیکار را روانه جامعه می کنند. دکتر توکلی می افزاید: لازم است بیش از 50 درصد این رشتهها که بسیاری از آن ها در بخش علوم انسانی منسوخ شده است، مورد بازنگری و بازبینی قرار گیرند.
وی تصریح می کند: در دهه گذشته اختیاری که به دانشگاههای دارای هیئت ممیزه در خصوص بازنگری رشتهها داده شده بود لغو و این امکان در وزارت علوم متمرکز شد به همین دلیل این بازنگری در آموزش عالی بسیار کند پیش رفت.
وی ادامه می دهد: اخیراً تفویض اختیار بازنگری رشتههای آموزش عالی و راهاندازی رشتههایی متناسب با نیاز جامعه دوباره از سوی وزارت علوم به دانشگاههای سطح یک و 2 کشور که جمعاً 30 دانشگاه است، داده شده است و بر اساس آن این دانشگاهها می توانند محتوای رشتههای موجود را مورد بازبینی و بازنگری قرار دهند و رشتههایی را که غیرکاربردی و غیرضروری هستند حذف و رشتههای جدید را راهاندازی کنند اما در دانشگاه های ما این اتفاق نیفتاده است.
وی همچنین توجه به نیاز بازار را یکی از مهمترین شاخصها در تدوین رشتههای تحصیلی برمی شمرد و می افزاید: بحث جدیدی که در بازنگری رشتههای دانشگاهی در حال پیگیری است، داشتن توجیه اقتصادی برای تدوین رشته تحصیلی است، به طوری که باید مشخص شود دانش آموختگان آن رشته تحصیلی میتوانند چه ظرفیت و توانایی داشته باشند و قرار است چه مشکلی از مشکلات کشور را رفع کنند و بازار کار آن چگونه خواهد بود.
وی با اشاره به ضرورت بازنگری بیش از50 درصد رشتههای دانشگاهی در کشور می گوید: امروزه در دانشگاههای ما رشتههایی وجود دارند که از برنامه درسی آن ها بیش از 20 سال گذشته است، بنابراین باید تمامی رشتههایی که بیش از 10 سال از عمر ایجاد آن ها گذشته مورد بازنگری و بازبینی قرار گیرند و رشتههای بین رشتهای و مورد نیاز جامعه باید جایگزین رشتههای غیرکاربردی شوند.معاون دانشجویی دانشگاه اشراق در این باره می گوید: اقدام به پذیرش و جذب دانشجو در رشتههای غیرکاربردی حاصلی ندارد و فقط دانشجویانی را تربیت میکند که حتی در دوره دکترا نیز نمیتوانند بعد از دانش آموختگی برای خود شغل پیدا کنند. دستجردی می افزاید: اگر روند فعلی ادامه داشته باشد موجب بی اعتمادی جامعه به آموزش عالی، افزایش تعداد دانش آموختگان بیکار و بیشتر شدن تعداد صندلیهای خالی در دانشگاهها خواهد شد.
رئیس دانشگاه جامع علمی - کاربردی استان هم در این رابطه با ضروری دانستن حرکت به سمت رشتههای مهارتی و کاربردی در دانشگاهها تاکید می کند: در قانون برنامه ششم توسعه پیشبینی شده که جمعیت دانشجویان مهارتی باید از 20 به 30 درصد افزایش پیدا کند و دانشگاه جامع علمی - کاربردی باید به این روند کمک کند، بنابراین شناسایی مشاغل جدید در کشور و توجه جدی به آموزشهای مهارتی یکی از برنامههای این دانشگاه طی امسال است.