صبح دیروز باز هم شاخص کیفیت هوا در بجنورد به مرز ۵۰۰  رسید و در وضعیت خطرناک و آسمان مرکز استان باری دیگر زیر تیغ ریزگردها قرار گرفت؛ با این وضعیت این پرسش ایجاد می شود که داستان غم انگیز آلودگی هوای این شهر تا کِی ادامه خواهد داشت؟ با افزایش شاخص آلودگی هوا، کارگروه اضطرار استان دیروز تشکیل جلسه داد و با بررسی ابعاد مختلف آلودگی گرد و غبار روز سه شنبه، طبق گفته «شفیق» مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان شمالی مصوباتی به این شرح داشت: 1- محدودیت  فعالیت سنگ شکن های اطراف شهر بجنورد توسط اداره کل صمت اعمال شود. 2- اطلاع رسانی دانشگاه علوم پزشکی در خصوص رعایت موارد بهداشتی در چنین شرایطی از طریق صدا و سیمای مرکز استان. 3-  زیرنویس توصیه های پزشکی توسط صدا و سیمای خراسان شمالی. 4- تامین و توزیع ماسک مورد تایید دانشگاه علوم پزشکی استان، توسط هلال احمر در بعضی از میادین شهر بجنورد. 5- اعمال ممنوعیت و محدودیت فعالیت های ورزشی در فضای باز توسط اداره کل ورزش و جوانان در طول روز سه شنبه . 

این مسئول همچنین از خرید و نصب دستگاه های متعدد تشخیص آلودگی در سطح استان خبر داد.

ایرنا هم در این زمینه نوشت: روز سه شنبه ۲۸ شهریور، ریزگردها برای چندمین بار در سال جاری ریه‌های بجنورد را مورد نشانه قرار داد که این شرایط نگران کننده و نیازمند عزمی همگانی برای اجرای راهکارهای کاهش آلودگی هوا و حفظ سلامت در این شهر ۲۳۰ هزار نفری است.

فکر می کردیم با پایان کرونا دیگر از همراه داشتن سپر ماسک و حساسی‌ های بهداشتی خلاص می شویم اما همچنان وقتی برای بیرون رفتن از منزل آماده می‌شوم صدای مادرم را می شنوم که مرا به استفاده از ماسک آن همراه همیشگی در ایام تلخ کرونایی فرا می خواند.

 انگار ماسک حالا حالاها باید در شهر کوچک بجنورد مورد استفاده قرار گیرد و ربطی به تمامی کرونا هم ندارد. این جا نه تهران است و نه اهواز؛ این جا شهری است که سال های سال با آب و هوای دلنشین و خوبش مشهور بود اما این روزها ریزگردها به ریه های تنفسی اش حمله شده و دیگر پیاده روی در خیابان‌هایش به جای جا آوردن حال آدمی، حالت را بد می‌کند و گلویت را می سوزاند. گاهی اوقات برای دوری از زندگی مدرن و شهرنشینی به روستاها و طبیعت بکر پناه می بردیم تا از هوای پاک روستا بهره ببریم اما چندی است در آن مناطق نیز دیگر خبری از هوای پاک نیست و پای مهمان ناخوانده ریزگرد آن جا هم باز شده است. برای این وضعیت بحرانی اگرچه برخی کارشناسان انگشت شماتت را به سمت سنگ شکن ها، کاسه ای بودن شهر یا کم کاری شهروندان در کاشت درخت دراز می کنند اما به گفته متولیان امر، آلودگی هوای این روزهای خراسان شمالی بیشتر به سمت ریزگردها قرار دارد و کانون این مهمان های ناخوانده از بیابان های داخل استان و یا کشور همسایه ترکمنستان معرفی می شود. اما هر آن چه است دیگر ریه های این شهر به خِس خِس افتاده و نیازمند عزمی همگانی برای رهایی از این وضعیت است.

بیابان قره قوم ترکمنستان که از آن به عنوان بزرگ ترین کویر شنی جهان نام برده می شود، حکایت های خوش و ناخوش برای این کشور و استان های خراسان شمالی و رضوی دارد.

بیابان قره قوم که از واژه ترکی- ترکمنی به معنای شن سیاه گرفته شده افزون بر ۷۰ درصد از خاک ترکمنستان همسایه شمالی کشورمان را در برگرفته است. رئیس اداره پیش بینی هواشناسی خراسان شمالی در این باره گفت: موقعیت جغرافیایی شهر بجنورد و وجود کوه در اطراف شهر، همچنین پایین بودن ارتفاع محل قرارگیری شهر نسبت به مناطق اطرافش، شرایطی را فراهم کرده است که باعث ماندگاری بیشتر هوا در سطح شهر می شود. 

«مهری هاشمی دوین» اظهار کرد: کاهش بارندگی و خشکسالی سال‌های اخیر، باعث تغییر در بافت خاک و کاهش پوشش گیاهی شده است که با وزش باد، پدیده گرد و غبار به وجود می آید. همچنین در قسمت های بیابانی جنوب استان، شاهد برخاستن گرد و غبار هستیم اما بیشترین سهم در به وجود آمدن این پدیده، دشت قره قوم در کشور همسایه ترکمنستان است. وی افزود: بعضاً منشأ ریزگردها در استان، مناطق غرب کشور است که این امر به ندرت در استان اتفاق افتاده است. 

معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی در مورد عوامل آلودگی هوا گفت: علت کاهش کیفیت هوا و آلودگی هوای بجنورد ریزگردها و گرد و غبار در آسمان است و در این شهر، منابع گازی سهم بسیار کمتری در آلایندگی هوا دارد.

 «حسین هراتی» با بیان این که مشکل آلودگی هوا در استان، افزایش ریزگردها در آسمان است که علت آن وجود کانون های گرد و غبار در داخل و کشور همسایه است، تصریح کرد: زمین های کشاورزی رها شده در جنوب استان و دشت قره میدان در مانه و سملقان از منابع تولید گرد و غبار در استان است و همچنین دشت قره قوم در کشور همسایه ترکمنستان از دیگر کانون های ریزگردهاست.

 وی افزود: کاهش بارندگی و وقوع خشکسالی ها، رها شدن زمین های کشاورزی بعد از برداشت محصول، کاهش دبی رودخانه ها یا خشک شدن بستر آن، پایین آمدن سطح آب سدها و از بین رفتن مراتع و فضای سبز به دنبال چرای بی رویه دام باعث تغییر در بافت خاک شده که با وزش باد گرد و غبار برخاسته از این مناطق به آلودگی هوا دامن می زند. وی با اشاره به مطالعاتی که سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص منشأیابی گرد و غبار در استان انجام داده است، اضافه کرد: در جنوب استان حدود ۲۰۰ هزار هکتار کانون گرد و غبار در تولید مستقیم گرد و غبار دخیل است که در اسفراین، گرمه و جاجرم حدود ۱۵ هکتار جزو مناطق بحرانی است که مستعد تولید گرد و غبار است.

 «هراتی» با بیان این که سهم سنگ شکن ها و کارخانه ها در تولید گرد و غبار و آلایندگی هوای بجنورد ۱۵ تا ۲۰ درصد برآورد می شود، خاطرنشان کرد: تخریب ساختمان ها، ساخت و سازهای جدید و وجود معابر خاکی در شهر باعث ایجاد گرد و غبار بیشتر در سطح شهر می شود.

معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی با اشاره به این که سرانه فضای سبز در وضعیت استاندارد در شهرهای بالای ۵۰ هزار نفر، ۱۵ متر مربع است، گفت: سرانه فضای سبز در پی تبدیل باغ ها و قطع درختان سطح شهر برای ساخت ساختمان های جدید کاهش یافته که خود دلیلی برای افزایش آلودگی است.

 وی درباره راهکارهای کاهش میزان گرد و غبار گفت: مدیریت چرای دام، جلوگیری از قطع درختان، جلوگیری از تخریب مراتع و کاشت درختان مقاوم به خشکسالی در مناطق بحرانی برای حفاظت از خاک می تواند در کاهش میزان گرد و غبار موثر باشد اما به دلیل تغییرات اقلیم و کاهش بارندگی نمی توان انتظار داشت که مشکل تولید گرد و غبار در استان کاملاً برطرف شود.

دبیر ستاد ملی مقابله با گرد و غبار  همدر سفر به خراسان شمالی گفت: منشأ آلودگی هوا و افزایش حجم ریزگردها در شهرستان بجنورد کانون خارجی است که باید این پدیده زیست محیطی با همکاری کشورهای دیگر برطرف شود. «علی‌محمد طهماسبی بیرگانی» افزود: اگرچه برخی عوامل داخلی همچون سنگ شکن ها در آلودگی هوای بجنورد نقش دارد اما منشأ اصلی آن کانون خارجی است. وی گفت: کانون های گرد و غبار در کشور شناسایی و برنامه های هدفمندی نیز برای مقابله با آن تدوین شده است اما این اقدامات فرامنطقه ای زمانبر و نیازمند تعامل همه بخش هاست.

از سوی دیگر، نماینده مردم بجنورد، مانه، سملقان، جاجرم، گرمه و راز و جرگلان در مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرگزاری خانه ملت، با اشاره به درخواستش از رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در مورد برگزاری جلسه مدیریت بحران در خراسان شمالی در مورد گرد و غبار گفت: هفته آینده با حضور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور یا معاون وی جلسه مدیریت بحران در مورد غبار در خراسان شمالی برگزار خواهد شد. دکتر «سیدمحمد پاکمهر» افزود: به طور قطع اگر امروز نسبت به مسئله گرد و غبار خراسان شمالی که به اذعان ترکمنستان با منشأ صحرای قره قوم در حال شکل گیری است بی توجهی شود چه بسا به زودی این پدیده دامنگیر اکثر استان های نوار شمالی کشور شود. وی ادامه داد: این موضوع باید از طریق دیپلماسی فعال و با حضور سفیر ترکمنستان، وزیر امور خارجه کشور و روسای محیط زیست ترکمنستان و ایران پیگیری شود. وی یادآور شد: چنان چه نسبت به این موضوع بی توجهی شود سوال از وزیر را در دستور کار قرار خواهیم. در این خصوص برای جلوگیری از تشدید بیماری ها در روزهای آلوده ضروری است فعالیت دستگاه های استان با حساسیت و محدودیت انجام و همچنین فعالیت سنگ شکن ها محدود شود.

معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار خراسان شمالی در جلسه‌ کارگروه اجتماعی و فرهنگی و سلامت زنان و خانواده گفت: امروز یکی از مهم ترین مسائل کشور، مسئله ترویج فرزندآوری است که نیاز است تا با فرهنگ سازی شاهد خروج از بحران جمعیتی باشیم. «حسن ناهیدی» با اشاره به اهمیت فرزندآوری و کمک و توجه برای ترویج فرزندآوری، آگاه سازی و پیشگیری از سقط جنین، اظهارکرد: تمام دستگاه ها نسبت به این مسئله اهتمام ویژه داشته باشند و با هم افزایی برای برگزاری هرچه بهتر کنگره بین المللی جمعیت پایدار، آینده مطمئن تلاش کنند. وی اظهارکرد: دستگاه ها به برنامه های همسو با هم برای محقق شدن اهداف در استان توجه کنند و کمک برای برنامه هایی در زمینه ترویج سبک زندگی ایرانی، اسلامی داشته باشند که تاثیر مستقیم بر ایجاد آرامش و افزایش امید به زندگی و غیره در جامعه خواهد داشت. وی ادامه داد: در آستانه بازگشایی مدارس، آموزش و پرورش استان به تسریع در ثبت نام دانش آموزان به ویژه دانش آموزان در مناطق کم برخوردار توجه ویژه داشته باشد. «ناهیدی» گفت: همچنین در آستانه سال تحصیلی جدید رصد شود تا مدارس در ثبت نام دانش آموزان دریافت شهریه غیرمتعارف نداشته باشند. وی افزود: پیگیری و مکاتبه برای تامین و توزیع شیر رایگان در مدارس استان انجام شود. مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استان نیز در این جلسه، پیگیری و برنامه ریزی برای برگزاری کنگره بین المللی جمعیت پایدار، آینده مطمئن را یادآوری کرد و افزود: باید در این کنگره راهکارهای خروج از بحران فرزندآوری تبیین شود. «حمیدرضا خاکشور» ضمن یادآوری ضرورت بزرگداشت هفته وحدت، اهتمام ویژه دستگاه ها به اجرای برنامه های این هفته، گزارشی از اجرای طرح ۲۰۲۰ محله در استان را ارائه کرد و به اهمیت اجرای طرح ۲۰۲۰ برای رفع محرومیت محلات کم برخوردار در استان اشاره و اظهارکرد: در این طرح اقدامات خوبی انجام شده است و همچنان اهتمام همه جانبه دستگاه ها برای خدمات دهی بهتر و حل مشکلات محلات کم برخوردار استان نیاز است.

 

نماینده مردم شیروان در مجلس شورای اسلامی درباره وضعیت گارانتی و ارائه خدمات پس از فروش در کشور برای کالاهای مختلف از جمله موبایل و خودرو، گفت: هر تولیدکننده‌ای که به دنبال حفظ مشتری و توسعه بازار خود باشد، باید به ارائه خدمات پس از فروش توجه ویژه‌ای کند در غیر این صورت آسیب می‌بیند، زیرا زمانی که ارائه این خدمات مناسب نباشد یا فروشنده گارانتی مناسبی ارائه نکند، مشتری به سراغ کالای دیگری می‌رود.

 دکتر «علی جدی» در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت با بیان این که ارائه خدمات پس از فروش بازی دو سر برد است و هم فروشنده و هم مصرف‌کننده از آن سود می‌برد، ادامه داد: در صورتی که تولیدکننده به وظایف خود در ارائه گارانتی مناسب یا خدمات پس از فروش عمل نکند، سازمان حمایت از مصرف کننده باید با متخلفان برخورد کند و منافع مصرف کننده را در نظر گیرد. وی در پاسخ به این پرسش که آیا خدمات پس از فروش به درستی ارائه می‌شود، اضافه کرد: برخی تولیدکنندگان در این زمینه تمام تلاش خود را به کار می‌برند زیرا می‌دانند در صورتی که مشتری از گارانتی و خدمات پس از فروش راضی باشد، نه تنها می‌توانند بازار خود را حفظ کنند بلکه بر تعداد مشتریان آن‌ها نیز افزوده می‌شود اما برخی دیگر نیز نسبت به این موضوع بی اهمیت هستند. نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس درباره نحوه ارائه خدمات پس از فروش خودروسازان، تصریح کرد: خودروسازان در این زمینه نیز تافته جدا بافته هستند و خدمات پس از فروش خوبی ندارند.

در راستای ادامه روند توسعه ارتباطات مخابراتی در نقاط مختلف روستایی استان و با هدف بهینه سازی و توسعه شبکه موبایل، طی یک ماه گذشته، عملیات ارتقای اینترنت پرسرعت در ۲۸ سایت جدید همراه اول در خراسان شمالی اجرا شد. مدیر مخابرات منطقه خراسان شمالی با اعلام این خبر افزود: به منظور توسعه ارتباطات مخابراتی در نقاط مختلف استان به ویژه در مناطق روستایی و همچنین ارائه خدمات مطلوب و با کیفیت به مشترکان از ۲۲ مرداد تا ۲۲ شهریور، توسعه ارتباطات همراه در استان با نصب و راه‌اندازی سایت 4G همراه اول، سرعت اینترنت همراه در ۲۸ روستای خراسان شمالی ارتقا یافت. به گزارش روابط عمومی مخابرات منطقه خراسان شمالی، مهندس «علی اصغرپور» این سایت ها روستایی را شامل ۸ سایت در مانه و سملقان، ۶ سایت در راز و جرگلان، ۴ سایت در مناطق روستایی اسفراین، ۴ سایت در  روستاهای تابعه بجنورد، ۳ مورد در شهرستان شیروان، 2 سایت در جاجرم و یک سایت روستایی در فاروج اعلام و خاطرنشان کرد: تقریباً در هر روز یک مورد عملیات ارتقای سایت موبایل روستایی با تلاش بی وقفه و خستگی ناپذیر همکاران مخابرات منطقه و در مجموع با صرف اعتباری  بیش از ۳۴ میلیارد تومان نصب شده و مورد بهره برداری قرار گرفته است.

«علی اصغرپور» یادآور شد: از ابتدای امسال تاکنون سایت های همراه اول در مجموع ۳۸ نقطه روستایی استان به شبکه 4 Gارتقا یافته است.

کاروانسرای «قلی» جاجرم به عنوان نخستین اثر تاریخی خراسان شمالی در فهرست جهانی یونسکو ثبت شد. در چهل و پنجمین نشست کمیته میراث جهانی یونسکو در ریاض عربستان، روز یک شنبه پرونده «کاروانسراهای ایران» تأیید شد و به ثبت رسید. بدین ترتیب، «کاروانسراهای ایران» بیست و هفتمین اثر تاریخی و طبیعی ایران در فهرست جهانی یونسکو است و در این پرونده، 54 کاروانسرای ایران ثبت شده‌اند که کاروانسرای رباط قلی خراسان شمالی به عنوان میراث ماندگار این استان نیز جزو این کاروانسراهاست. با ثبت جهانی این کاروانسرا، اتفاقی ماندگار در تاریخ این استان رقم خورده است. 

دکتر «محمدرضا حسین‌نژاد» استاندار خراسان شمالی در این خصوص گفت: ثبت جهانی کاروانسرای قلی در پرونده کاروانسراهای ایران، برگ زرین دیگری از افتخارات استان خراسان شمالی در تقویم تاریخ است. این اتفاق مهم مستلزم تلاش همه‌جانبه دست اندرکاران در توسعه گردشگری استان است. امیدواریم تا با تلاش‌های بیشتر زمینه ثبت و معرفی دیگر آثار تاریخی استان فراهم شود. 

«علی مستوفیان» مدیرکل میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان شمالی در همین خصوص پیامی صادر کرد که در آن آمده است: موفقیت کشورمان در ثبت جهانی پرونده کاروانسراهای ایران برگ زرین دیگری از افتخارات دولت خدمتگزار و مردمی به ملت شریف ایران و هم استانی‌های عزیزمان است. بدین وسیله این اقدام ارزشمند را که حاصل حمایت‌های مدیران ارشد استانی، تلاش همکاران و پیگیری مردم فرهنگ‌دوست استان خراسان شمالی است به‌تمامی دست‌اندرکاران، مدیران و مردم شریف استان خراسان شمالی تبریک و تهنیت عرض می‌نمایم.خراسان شمالی به یمن این اتفاق خجسته و بعد از ثبت جهانی موسیقی بخشی‌های شمال خراسان و ثبت جهانی دوتار، اکنون باهمت مدیران جهادی و پر تلاش وزارت میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با ثبت پرونده کاروانسراهای ایران و حضور کاروانسرای ارزشمند قلی استان، در این پرونده به خود می‌بالد و با این مهم، برگ زرین دیگری در تقویم تاریخ باشکوه این دیار به ثبت خواهد رسید.اینجانب به نمایندگی از تمامی مسئولان، همکاران، دوستداران میراث‌فرهنگی استان خراسان شمالی از مقام عالی وزارت جناب آقای مهندس «سیدعزت ا... ضرغامی»، جناب آقای دکتر «دارابی» قائم‌مقام و معاونت محترم میراث‌فرهنگی و همکارانشان قدردانی و سلامتی و توفیق روزافزون را از درگاه خداوند متعال مسئلت می‌نمایم.