یک کارشناس تغذیه، چند نکته مهم را درباره مصرف شیر مطرح کرد. «فرشته فزونی»، مصرف کافی شیر و لبنیات (2 دو تا سه واحد روزانه) را برای تامین کلسیم بدن ضروری بیان کرد و گفت: شیر و لبنیات یکی از گروه‌های اصلی هرم غذایی و ﻣﻬﻢ‌ﺗﺮﻳﻦ ﻣﻨﺒﻊ ﺗـﺎﻣﻴﻦ ﻛﻠﺴﻴﻢ است. به گفته وی، با توجه به این که کلسیم شیر به راحتی جذب می‌شود، بنابراین شیر و فرآرده‌های لبنی از منابع غنی کلسیم محسوب می‌شوند. رئیس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: مصرف گروه شیر و لبنیات می‌تواند بسیاری از نیازهای تغذیه‌ای انسان نظیر بخشی از نیاز روزانه به فسفر، ویتامین‌های گروه «A»، «B»، اسیدهای چرب، اسیدهای آمینه ضروری و پروتیین‌های مورد نیاز بدن را تامین کند. «فزونی» با تاکید بر این که منابع غذایی گیاهی نظیر مثل بادام، پودر سنجد و تخم شربتی جایگزین مناسبی برای گروه شیر و لبنیات در تامین کلسیم نیستند، خاطرنشان کرد: این منابع گیاهی در کنار شیر و لبنیات می‌توانند به افزایش دریافت کلسیم کمک کنند. وی با اشاره به یک باور اشتباه در جامعه گفت: بسیاری از هموطنان تصور می‌کنند شیر خام به دلیل آن که هیچ فرایندی روی آن انجام نمی‌شود، یک محصول کاملاً طبیعی است و برای مصرف مناسب‌تر است در حالی که این یک تصور اشتباه است. این کارشناس تغذیه با تاکید بر استفاده از شیرهای پاستوریزه و استریلیزه کم چرب گفت: شیرهای پاستوریزه ارزش غذایی بهتری نسبت به شیرهای فله‌ای خام و لبنیات سنتی دارند. وی با اشاره به فرایند جوشاندن شیرهای فله در منزل گفت: حرارت زیاد، طولانی مدت و مستقیم هنگام جوشاندن شیرهای فله باعث آسیب به پروتیین و ویتامین‌های محلول در آب موجود در شیر می شود و ارزش غذایی آن را به شدت کاهش می‌دهد در حالی که در فرآیند پاستوریزاسیون تا حد زیادی ارزش غذایی شیرحفظ می‌شود. این کارشناس تغذیه تاکید کرد: بهترین کار جایگزین کردن لبنیات پاستوریزه به جای لبنیات سنتی است. «فزونی» با اشاره به شایعات نادرست درخصوص شیرهای استریل یا فرادما گفت: شیرهای پاکتی مدت‌دار بدون نگهدارنده هستند و فرایند تهیه و بسته‌بندی  این نوع لبنیات موجب ماندگاری بالای آن ها می‌شود. وی استفاده از محصولات لبنی غنی شده با ویتامین «دی» را به دلیل کمک به جذب بهتر کلسیم  انتخاب مناسب‌تری بیان کرد. «فزونی» با تاکید بر اهمیت مصرف شیر در کودکان و نوجوانان، شیر را ماده‌ای مغذی، سالم و مقوی برای کودکان در سنین رشد بیان کرد که دریافت ناکافی آن(شیر و لبنیات) باعث تاخیر در رشد استخوانی وکوتاهی قد کودکان و نوجوانان می شود. رئیس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از توزیع شیر در مدارس ابتدایی خبر داد و خاطرنشان کرد: این اقدام در راستای فرهنگ‌سازی و تشویق دانش آموزان به مصرف شیر، ایجاد عادات غذایی سالم و تامین بخشی از نیازهای غذایی دانش آموزان انجام شده است. به گفته وی، هر واحد از گروه شیر و لبنیات معادل یک لیوان شیر کم چرب یا یک پیاله ماست یا دو لیوان دوغ کم نمک است. باید توجه داشت که کره و خامه در هرم غذایی جزو گروه لبنیات نیستند . وی تاکید کرد: حذف لبنیات در رژیم غذایی افراد مبتلا به برخی بیماری‌ها مانند سنگ کلیه توصیه نمی‌شود و این بیماران باید برای مصرف و تنظیم میزان لبنیات روزانه با پزشک خود مشاوره کنند.

همچنین به گزارش دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، یکی از بهترین غذاهایی که حاوی پروتئین و مواد مغذی دیگر است و باعث افزایش قد می شود، شیر و ماست است. باید توجه داشت که علاوه بر ژنتیک که در قد نقش به سزایی دارد تغذیه نیز از عوامل تاثیر گذار دیگر روی روند رشد قدی است بنابراین توصیه می شود که برای افزایش قد کودکان موامغذی و غذاهای حاوی ویتامین که برای رشد استخوان ضروری و مهم هستند مصرف شود. قد نتیجه رشد اسکلتی و استخوانی است و مصرف روزانه شیر می تواند به افزایش تراکم مواد معدنی استخوان کمک زیادی کند. بنابراین، تغذیه دوران کودکی ممکن است 20 تا 40 درصد قد فرد را تعیین کند. یکی از بهترین مواد مغذی برای افزایش قد در کودکان پروتئین است. مهم ترین مواد مغذی برای ساختن بدن کودک و همچنین کمک به افزایش قد، زیرا به ساخت بافت های بدن و تحریک هورمون های رشد کمک می کند. پروتئین یکی از مواد غذایی مهم برای سلامت ماهیچه ها، استخوان ها، پوست، بافت ها و همه اندام های بدن به حساب می آید، زیرا از دست دادن آن باعث مشکلات سلامتی بسیاری مانند رشد غیرعادی بدن کودک می شود. به نظر می رسد مصرف لبنیات مثل پنیرو ماست و شیر (3 تا 4 وعده در روز) در دستیابی به پتانسیل رشد در کودکان و نوجوانان نقش داشته باشد. فیزیولوژی، مصرف شیر و فرآورده های لبنی را در دوره کودکی توجیه می کند، زیرا آن ها منابع خوبی از انرژی، درشت مغذی ها و ریز مغذی ها(پروتئین ها، فسفر، منیزیم، ویتامین D و مهمتر از همه کلسیم) برای رشد و نمو هستند . علاوه بر این، مصرف محصولات لبنی ترشح فاکتور رشد شبه انسولین نوع «I» را افزایش می دهد که به رشد اسکلتی کمک می کند. به همین ترتیب، محصولات لبنی به دلیل پپتیدهای فسفریله لاکتوز و کازئین به جذب کلسیم کمک می‌کنند . علاوه  بر کلسیم، ویتامین D هم در روند استحکام استخوان ها و افزایش قد نقش دارد. ویتامین D عامل مهمی در افزایش تراکم و سختی استخوان ها بوده و کمبود آن باعث نقص در رشد، ضعف عضلات و کوتاهی استخوان می شود.

 

یک فوق تخصص آنژیوپلاستی و سکته های مغزی درباره آنچه باید درباره آلزایمر 

بدانیمف مطالبی را بیان کرد. دکتر «حسین آقامیری» با اشاره به این که آلزایمر رایج‌ترین شکل زوال عقل است، گفت: مهم ترین علامت این بیماری از دست دادن قدرت حفظ اطلاعات به خصوص حافظه موقت در دوران پیری است. وی با اشاره به این که یکی از بارزترین نشانه‌های زوال عقل، کاهش توانایی در انجام و تکمیل وظایف روزمره است، اظهارکرد: زوال عقل موضوعی نگران کننده و غیر قابل درمان است. وی افزود: بیماری آلزایمر یا فراموشی نوعی زوال عقل محسوب شده و به شدت عملکردشناختی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. وی با بیان این که زوال عقل یک اصطلاح کلی برای افت توانایی ذهنی است، خاطرنشان کرد: از دست دادن حافظه و بیماری آلزایمر رایج‌ترین نوع زوال عقل به شمار می‌آید. به گفته وی، معمولاً آلزایمر یا انواع مختلف زوال عقل در سنین بالا و به صورت تدریجی  شروع می‌شود. دکتر «آقامیری» با اشاره به این که معمولاً آلزایمردر افراد بالای 60 رخ می‌دهد توضیح داد: بیماری زوال عقل به صورت تدریجی ایجاد می شود و هرگز ناگهانی رخ نمی‌دهد. متخصص مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: بیماری آلزایمر قابلیت شناختی را خنثی می‌سازد و فرد مبتلا به تدریج تغییرات و توانایی خود برای توسعه و دنبال کردن یک برنامه تجربه می‌کند؛ به عنوان مثال، انجام برخی وظایف ساده مانند پیگیری وضعیت حساب بانکی یا پیروی از یک دستورالعمل به فعالیتی بسیار پیچیده تبدیل می‌شود. وی کناره گیری از فعالیت‌های اجتماعی یا کاری را یکی از نشانه‌های ابتلا به آلزایمر ذکر کرد و اظهار کرد: هنگامی که فردی چالش‌های شناختی که به واسطه زوال عقل شکل می‌گیرد تجربه می‌کند، ممکن است به تدریج خود را از فعالیت‌های کاری یا اجتماعی کنار بکشد و بخشی از این کناره‌گیری و انزوا ممکن است با تغییرات شخصیتی، ترس، یا عدم پذیرش مرتبط باشد. این متخصص مغز و اعصاب، یکی از مهم ترین عوامل پیشگیری از ابتلا به زوال عقل یا آلزایمر را رعایت اصول سبک صحیح زندگی دانست و افزود: متاسفانه درمان مشخصی برای بیماری آلزایمر یا هر گونه زوال عقل پیشرونده وجود ندارد، بنابراین دارودرمانی گزینه‌ای در دسترس است که امکان تسکین برخی نشانه‌ها را فراهم می‌کند. وی پرهیز از مصرف سیگار و دخانیات، کنترل فشار خون، کلسترول و قند خون در سطوح مناسب، دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم و متعادل، ورزش کردن و حفظ وزن مناسب را از جمله راهکارهای پیشگیری از آلزایمر دانست. دکتر «آقامیری» با بیان این که خبر تاسف برانگیز، غیر قابل درمان بودن آلزایمر است گفت: اگر شخصی مبتلا به بیماری آلزایمر شود، صرفاً می‌توان سیر بیماری را با تجویز دارو کندتر کرد و متاسفانه در اکثر موارد درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد. وی توصیه کرد: رعایت و پیروی از سبک درست زندگی می‌تواند یکی از موثرترین روش‌ها برای پیشگیری از آلزایمر باشد. این فوق تخصص آنژیوپلاستی و سکته‌های مغزی با اشاره به این که بیماران مبتلا به آلزایمر یا زوال عقل بسیار نسبت به بیماری های عفونی حساس و آسیب پذیرند، خاطرنشان کرد: به طور مثال اگر یک شخص سالم با یک عفونت ساده ادارای فقط دچارتب شود، بیمار مبتلا به آلزایمر ممکن است با همان عفونت ادارای دچار کاهش سطح هوشیاری شود یا به کما برود. دکتر «آقامیری» گفت: معمولاً حافظه طولانی افرادی که دچار اختلال حافظه هستند تا مراحل انتهایی بیماری دست نخورده باقی می‌ماند؛ برای مثال این بیماران بیشتر از گذشته‌ها صحبت می‌کنند چون حافظه اخیر این بیماران پاک شده و هیچ حافظه و دیدگاهی نسبت به اتفاقاتی که در ساعات و روزهای اخیر افتاده ندارند. وی ادامه داد: با پیشرفت بیماری، حافظه طولانی مدت بیماران مبتلا به آلزایمر هم از دست خواهد رفت. دکتر «آقامیری» با بیان این که نباید اختلال در تمرکز با آلزایمر را اشتباه گرفت افزود: غالباً علل اختلال حافظه دلایل کم اهمیت و درمان‌پذیر هستند و عواملی همانند اختلالات متابولیک، کم کاری تیروئید یا اختلالات ناشی از استرس و اضطراب می‌تواند از جمله این دلایل باشد. وی افزود: برای مثال شخصی که به دنبال اضطراب و استرس گاهاً دچار فراموشی‌های گذرا می‌شود این مورد آلزایمر محسوب نمی‌شود، درحالی که فرد مبتلا به آلزایمر تقریباً نمی‌تواند مطلب یا حتی شماره تلفنی را حفظ کند و یا آدرس‌های جدید را به یاد بیاورد.

فیبر غذایی، اجزای گیاهی دست نخورده و غیر قابل هضم توسط آنزیم‌های گوارشی است؛ به عبارت دیگر کربوهیدرات‌های غیرقابل هضم و لیگنین که بخشی از ترکیبات دست نخورده گیاهان هستند فیبر نامیده می‌شوند. به گزارش ایسنا، فیبر کربوهیدرات غیر قابل هضم است که از گیاهان استخراج یا ساخته می‌شود. فیبرها به دو دسته محلول و نامحلول تقسیم‌بندی می‌شوند. هر دو نوع فیبر تاثیرات مثبتی بر عملکرد دستگاه گوارش و کاهش خطرات برخی بیماری‌ها دارند. نقش فیبر در عملکرد دستگاه گوارش بر اساس میزان حلالیت آن متغیر است. فیبرهای نامحلول همچون سلولز ظرفیت جذب آب مواد غیر قابل هضم را افزایش می‌دهند. این امر منجر به افزایش حجم مدفوع، دفعات اجابت مزاج در روز و کاهش زمان عبور مواد غذایی از روده می‌شود. فیبرهای محلول با تشکیل ژل سبب آهسته کردن زمان عبور مواد از دستگاه گوارش می شود و از طریق اتصال با سایر مواد مغذی نظیر کلسترول و مواد معدنی میزان جذب آن ها را کاهش می‌دهند. نقش فیبر در عملکرد دستگاه گوارش بر اساس میزان حلالیت آن متغیر است. فیبرهای غیرقابل هضم دارای نقش‌های فیزیولوژیکی مهمی در بدن انسان هستند. فیبرهای غیرقابل جذب ویژه که توسط باکتری‌های روده تخمیر می‌شوند، منجر به تحریک جذب روده‌ای و حفظ تعدادی از مواد معدنی نظیر کلسیم، منیزیوم، روی و آهن می‌شوند. بسیاری از تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف فیبر ویسکوز، جذب روده‌ای کلسیم، منیزیم، آهن یا روی را مختل نمی‌کند. بسیاری از مطالعات بیان داشته‌اند که بسیاری از فیبرهای ویسکوز باعث افزایش جذب مواد معدنی می‌شوند. اما به هرحال در یک مطالعه دیده شده است، زمانی که ۱۲ گرم در روز سبوس به غذا افزوده شود، جذب آهن ۵۱ تا ۷۴ درصد کاهش می‌یابد که این کاهش به دلیل حضور فیتات نیست. غلظت کلسترول سرم می‌تواند توسط فیبرهای غیرمحلول نظیر سلولز و لیگنین و نیز توسط فیبرهای محلول پکتین و پسلیوم تحت تاثیر قرار گیرد. مکانیسم عمل آن ها از طریق اتصالشان به اسیدهای صفراوی مشتق شده از کلسترول در مدفوع و افزایش دفع آن ها در نتیجه کاهش جذب چربی‌هاست. فیبر غذایی توسط باکتری‌های موجود در روده به اسیدهای چرب کوتاه زنجیر تخمیر می‌شوند که می‌توانند منجر به کاهش چربی خون شوند. دریافت کافی برای فیبر  ۳۸ گرم در روز برای مردان و ۲۵ گرم در روز برای زنان ۵۰-۱۹ ساله تعیین شده است. توصیه‌های دریافت فیبر برای بزرگسالان بیشتر از ۵۱ سال ۲۱ گرم در روز برای زنان و ۳۰ گرم در روز برای مردان است. با افزایش سن نیاز به دریافت فیبر در افراد مسن کم‌تر می‌شود چراکه متوسط دریافت انرژی با افزایش سن نیز کاهش پیدا می‌کند. از جمله منابع فیبر شامل سبزیجات و میوه‌ها، غلات کامل (مثل نان سبوس‌دار) و حبوبات است که طبق هرم غذایی همه افراد سالم باید به مقدار مشخص از گروه‌های هرم مصرف کنند تا میزان فیبر توصیه شده در طول روز را دریافت کنند.