حیدرزاده
ظهور شبکه های اجتماعی و توجه افراد به این فضا و همچنین قابل دسترس بودن آن ها موجب شده ساعت زیادی از شبانه روز را در این فضا بگذرانیم و هر روز از سوی این شبکه ها بمباران تبلیغاتی شویم و تحت تاثیر آن ها قرار بگیریم، حتی ممکن است در بسیاری از موارد برای خرید کالا از این شبکه ها ترغیب شویم و به دلیل نا به سامانی این فضا، کلاه گشادی سرمان برود.
شیوع کرونا ویروس موجب کسادی بسیاری از کسب و کارها شده و در این مدت برخی افراد به شکل قانونی و با مجوز، علاوه بر داشتن مشتری های حضوری، در شبکه های اجتماعی فعالیت می کنند و به مشتریان غیرحضوری خود خدمات ارائه می دهند اما در این میان رد پای سودجویانی هم دیده می شود که با تبلیغات جذاب و فعالیت های پر رنگ و لعاب در فضای مجازی در سر کیسه کردن مردم رو دست ندارند و با عناوین مختلف، کالاهای بی کیفیت و حتی تقلبی را به فروش می رسانند.
کیفیت پایین
یک شهروند بجنوردی که به تازگی از یک صفحه در اینستاگرام پوشاک بچگانه خریده است، می گوید: چندی قبل از طریق استوری یکی از دوستانم با صفحه ای که پوشاک بچگانه می فروخت آشنا شدم و از آن جایی که گفته بود ارسال برای مشتریان بجنوردی رایگان است مصمم تر شدم و چند دست لباس برای دخترم سفارش دادم ضمن این که دوستم آن را تبلیغ کرده و خیالم راحت بود.
«محمودی» می افزاید: بعد از این که لباس ها را از پیک تحویل گرفتم، متوجه شدم با آن چیزی که در عکس دیده بودم فرق دارد و کیفیت آن ها بسیار پایین است. به صاحب صفحه پیام دادم و از او خواستم آدرس بدهد تا لباس ها را تعویض کنم و جنس بهتری بگیرم اما او گفت مکان مشخصی ندارد و دیگر به پیام هایم پاسخ نداد.او می افزاید: به دوستم که این صفحه را تبلیغ کرده بود موضوع را گفتم اما او اظهار کرد یکی از دوستانش خواسته بود که آن را تبلیغ کند و هیچ شناختی از او ندارد و به این شکل خود را از ماجرا کنار کشید.
گران تر از بازار
«سلیمانیان» یکی دیگر از شهروندانی است که در دام تبلیغات شبکه های مجازی افتاده و به گفته خود 850 هزار تومان را دور ریخته است. وی تصریح می کند: از یک کانال یک ست روتختی به شکل آنلاین خریدم و وقتی به دستم رسید با کمال تعجب دیدم برندی است که در بازار بسیار پایین تر به فروش می رسد و هر چه اعتراض کردم به نتیجه نرسیدم و حالا می خواهم مراحل قانونی را طی و از فروشنده شکایت کنم تا بیشتر از این سر دیگران کلاه نگذارد.
او ادامه می دهد: از وقتی کرونا شیوع یافته سعی می کنم کالای مورد نیازم را به شکل اینترنتی خرید کنم اما با این ضرری که کردم دیگر نمی توانم به این شیوه خرید اعتماد کنم.
او خاطرنشان می کند: جالب این جاست که تبلیغات یاد شده را در یکی از کانال های معتبر دیدم و به همین دلیل به آن اعتماد کردم.
فروش جنس ایرانی به نام خارجی
یکی دیگر از شهروندان می گوید: چندی پیش با یک کانال پوشاک آشنا شدم و بعد از این که مدتی آن را دنبال کردم دیدم اجناس زیبا و خارجی را به نمایش می گذارد و با توجه به این که آدرس فروشنده در بجنورد درج شده بود، یک شلوار و 2 بلوز از برندهای معروف خارجی سفارش دادم اما وقتی به دستم رسید دیدم لباس ها بی نام و نشان هستند و کیفیت خوبی ندارند.
«شیرابی» ادامه می دهد: به مدیر کانال پیام دادم و هنوز پاسخی دریافت نکرده ام و حالا در به در دنبال آدرس محل زندگی یا کارش هستم و اگر پیدا نکردم می خواهم از او شکایت کنم.
او اظهارمی کند: هر چه به ایام عید نزدیک تر می شویم فعالیت افراد در شبکه های اجتماعی برای تبلیغات اجناس به ویژه پوشاک بیشتر و جای خالی نظارت در این فضا به شدت احساس می شود.
«احمدزاده» شهروندی که ابتدا از طریق شبکه اجتماعی با یک کانال پوشاک آشنا شده و به شکل حضوری برای خرید رفته بود، می گوید: با وجود این که کرونا شایع شده و یک سال است بر رعایت پروتکل های بهداشتی تاکید می شود اما رعایت نکردن اصول بهداشتی در این مکان بسیار سوال برانگیز بود. صاحب کانال برخلاف عکس های جذابی که از اجناس خود می گذاشت، در اتاق به هم ریخته ای لباس ها را روی هم تلنبار کرده بود و مشتریان بدون رعایت اصول بهداشتی جنس ها را زیر و رو و پرو می کردند، آن ها را روی زمین می انداختند و حتی برخی که آشنای فروشنده بودند تعدادی را به منزل می بردند تا سر فرصت آن ها را پرو کنند.
تبلیغات بدون مجوز ممنوع
در همین خصوص، رئیس اتاق اصناف مرکز استان با اشاره به این که طبق تبصره 3 ماده 17 قانون نظام صنفی، افراد باید برای تبلیغات در فضای مجازی یا نشریات حتما پروانه کسب داشته باشند، می گوید: وقتی تبلیغی در کانال ها انجام می شود دلیل بر مجوز داشتن نیست و ممکن است حتی تبلیغ کننده چندین پرونده تعزیراتی داشته باشد که این مورد اتفاق افتاده است.
به گفته «مهدی امیدوار»، هر واحد صنفی که پروانه کسب دارد می تواند به واسطه آن در فضای مجازی فروش داشته باشد ضمن این که اگر می خواهد سایت ایجاد کند باید برای گرفتن نماد الکترونیکی در اتحادیه کشوری ثبت نام کند و پروانه کسب مخصوص برای کسب و کار در فضای مجازی بگیرد.
او با بیان این که رستوران داران و فروشندگان کیف، کفش و پوشاک بیشتر از بقیه صنوف از فضای مجازی استفاده می کنند، می افزاید: تبلیغات در فضای مجازی برای افرادی که پروانه کسب ندارند ممنوع است و افرادی که پیام های تبلیغاتی آن ها را منتشرمی کنند، جریمه می شوند.
وی ابراز می کند: با توجه به شکایت صنوف پوشاک، کیف، کفش و رستوران داران در خصوص فعالیت افراد بدون مجوز در فضای مجازی ابلاغ کردیم اسامی را ارسال و از طریق مجمع اتحادیه ها شکایتی را تنظیم کنند تا به دادستانی ارجاع داده و آن جا پیگیری شود.
وی اظهارمی کند: درخصوص آرایشگران و مزون داران این اتفاق افتاد و اتحادیه اسامی صفحه های آرایشگران و مزون دارانی را که بدون مجوز در منزل خود کار می کردند، ارسال و شکایتی را تنظیم کرد و صفحه آن ها از طریق دادستانی و پلیس فتا بسته شد.
او ادامه می دهد: برای این که از فعالیت افراد بدون مجوز در فضای مجازی جلوگیری شود، از شهروندان تقاضا داریم از این افراد بخواهند اگر مجوز صنفی دارند، آن را در کانال یا صفحه خود منتشر کنند و در عین حال اتحادیه ها با صفحه هایی که بدون مجوز هستند، برخورد می کنند.
او با اشاره به این که بیشتر صفحه هایی که فعال هستند مجوز ندارند، می گوید: شیوع کرونا باعث شد کسب و کار در فضای مجازی جا بیفتد و خیلی از واحدهای صنفی به سوی این فضا رفته اند زیرا در صورت تعطیلی فروشگاه شان به علت شیوع کرونا باتوجه به داشتن مجوز به راحتی می توانند بدون این که واحد صنفی شان را بگشایند کالای خود را تبلیغ کنند و آن را به فروش برسانند.
به گفته «امیدوار» در 3 ماه اخیر، 4 صفحه اینستاگرامی یا کانال آرایشگری، 2 صفحه اینستاگرامی یا کانال مزون و 4 صفحه اینستاگرامی یا کانال پوشاک که بدون داشتن مجوز فعالیت می کردند با توجه به اعتراض کسبه و پیگیری اتحادیه ها از طریق دادستانی مسدود شد تا از فعالیت این افراد که به شکل غیرقانونی و زیرزمینی کاسبی می کردند، جلوگیری شود.