مریم ضیغمی- شنیدن خبر هواشناسی از جمله جملات معروفی همچون «آسمانی صاف تا کمی ابری، احتمال بارش باران و برف» یکی از مهم ترین مواردی است که مردم پیگیری می کنند و این بخش از اخبار در تلویزیون همواره مخاطبان فراوانی داشته است. صدا و سیما در این راستا کارشناسان و مجریان خبره و کاربلدی را آموزش داده و به کار گرفته است تا اخبار آب و هوا را به اطلاع بینندگان برسانند. در همین خصوص طی سال های گذشته چهره های نام آشنایی در تلویزیون به ارائه اطلاعات پیش بینی آب و هوا پرداخته اند. در مطلب پیش روی تان با 3 کارشناس مجری توانای سیما همکلام شدیم.
تفاوت مجری هواشناسی با دیگر مجریان
«اصغری» یکی از کارشناس مجریان هواشناسی باسابقه تلویزیون می گوید: هواشناسی در سازمان جایگاه خوبی دارد و در این چند سال جا افتاده است.وی ابراز امیدواری می کند: روزی شبکه اختصاصی هواشناسی در سازمان راه اندازی شود. او تصریح می کند: امیدوارم این شبکه زمانی راه اندازی شود که زنده باشم چون آرزویم است.«اصغری» به تفاوت مجری هواشناسی با دیگر مجریان هم اشاره می کند و می گوید: یک کارشناس مجری قطعاً با گوشت، پوست و استخوانش می تواند لمس کند که چه می گوید و چه چیزی را به مردم منتقل می کند.وی ادامه می دهد: الگویم پیش کسوتانم بودند؛ آن هایی که بازنشسته شده اند و البته از مجریان خارج از کشور هم الگوبرداری می کنم.وی اضافه می کند: سعی می کنم همیشه به روز باشم. مردم خوب می توانند این را تشخیص دهند. برای این که 2 دقیقه جلوی دوربین بروم با معلم هایم، همکاران و پیش کسوتان ساعت ها مشورت می کنم و به تک تک جمله هایی که می گویم دقت می کنم. الان 22 سال است که جلوی دوربین می روم ولی هر بار احساس می کنم دفعه اولم است یعنی همان کنجکاوی را دارم که روز اول داشتم. علاقه سر جایش اما دقت می کنم که خدای نکرده اشتباه نکنم و اگر هم اشتباهی باشد سهوی باشد. خیلی مشورت می کنم، مثلاً اگر بخواهم درباره آلودگی صحبت کنم با استادی مشورت می کنم که کارش مرتبط با آلودگی است.«اصغری» با اشاره به سختی های این حرفه توضیح می دهد: معتقدم در تلویزیون در میان افرادی که به عنوان مجری یا گوینده کار می کنند سخت ترین شغل مربوط به هواشناسی است. با این همه وسواسی که من و همکارانم به خرج می دهیم اگر پیش بینی هایی که ارائه می دهیم غلط از آب درآید خستگی در تن مان می ماند، حال بیننده و شنونده گرفته می شود و ممکن است مخاطبان ما را به سخره بگیرند و طبیعی است و سختی این حرفه از این بابت است. مثلاً ما بارش برف را پیش بینی کرده باشیم و هوا آفتابی باشد.وی در پاسخ به این سوال که چگونه می توان تنوع ایجاد کرد؟ می گوید: اکنون در دنیا نه تنها برای هواشناسی بلکه برای هر تصویری در بخش خبری هر 6 ماه میلیاردها تومان خرج می شود تا تنوع داشته باشد. معتقدم هر چقدر پول بدهی همان قدر آش می خوری. در این بخش اگر تصویر تکراری باشد هر چقدر هم که با کلمات بازی کنیم برای مردم تکراری می شود و یک اتفاق جدید نیاز است.
تصویرها می تواند گویاتر باشد
یکی دیگر از کارشناس مجریان اخبار هواشناسی درباره تفاوت بین گوینده خبر حوزه خود با دیگر حوزه ها این گونه می گوید: ابتدا فرد باید کارشناس این رشته باشد یعنی در رشته هواشناسی زیر مجموعه رشته فیزیک تحصیل کرده باشد و آن چه که اهمیت دارد این است که به گونه ای صحبت کند که همه فهم باشد.«سرکرده» به ضرورت اختصاص شبکه ای به این حوزه اشاره می کند و ادامه می دهد: کشاورزی و باغداری خیلی با آب و هوا مرتبط است، اگر باران نبارد یا دیرتر ببارد کل کشت آن سال کشاورزان و باغداران خراب می شود، برای مردمی که قصد سفر دارند و خدمات دریایی و هوانوردی نیز نیاز است.وی ادامه می دهد: حرفم این نیست که یک شبکه اختصاصی 24 ساعته داشته باشیم که در آن فقط وضعیت آب و هوا اعلام شود بلکه با توجه به طیف و حرفه های مختلف این حوزه هر منطقه برای خود اقلیم خاصی دارد که آب و هوای آن را می توان اطلاع رسانی کرد.«سرکرده» به تغییرات در فرم و محتوا در خبرگویی هم اشاره می کند و می گوید: هم از نظر ادبیات که برای همه مردم جامعه قابل فهم باشد و چکیده مطلب به طور روان به بیننده منتقل شود، هم گویش و هم گرافیک خیلی می تواند کمک کننده باشد به خصوص گرافیک و نقشه می تواند در انتقال مطلب به بیننده کمک کند. تصویرهایی که پشت سر ما می آید می تواند گویاتر و واضح تر باشد. هر شبکه ای برای خود فرمت خاصی دارد ولی بهتر است همه روی این قضیه کار کنند که تصاویر و انیمیشن هایی که می گذارند گویاتر و همه پسند و همه فهم باشد. وی در پاسخ به این پرسش که الگویی در این حرفه دارد یا خیر؟ توضیح می دهد: مطمئناً همین گونه است و هم اینک با توجه به این که چندین سال در این حرفه فعالیت می کنم هنوز در اینترنت و شبکه های مختلف جست و جو می کنم و اجراها را می بینم.وی برای به روز کردن اطلاعات خود در این حوزه می گوید: هوا متغیر است و برای این که آخرین اطلاعات را بدهیم از روی نقشه ها و مدل ها بررسی می کنیم. معمولاً هر روز صبح در جلسه ای تمام نظرات کارشناسان جمع بندی می شود و ما آن را ارائه می دهیم.وی می افزاید: از همه می خواهم الان که داریم به فصل بارش نزدیک می شویم به هشدارهای هواشناسی توجه کنند.
می توان هر روز نوآوری داشت
«ضرابی» دیگر کارشناس مجری اخبار هواشناسی به علاقه خود به این حرفه اشاره می کند و می گوید: علاقه خاصی به هواشناسی داشتم. در سازمان صدا و سیما روزی فراخوان دادند که مجری می خواهند. حدود ۵۰۰ نفر تست دادیم که 7 یا 8 نفر انتخاب و به صدا و سیما معرفی شدیم، چند بار دیگر تست دادیم و در نهایت من و خانم احمدی بر اساس استانداردهای خاص خودشان انتخاب شدیم.وی درباره جایگاه هواشناسی در سازمان می گوید: قطعاً نسبت به گذشته خیلی بهتر شده است و مردم ارزش خاصی برای آن قائل هستند.وی در پاسخ به این پرسش که آیا ضرورت دارد سازمان شبکه ای را به هواشناسی اختصاص دهد؟ توضیح می دهد: در خیلی از کشورها تایمی را که به بخش خبر هواشناسی اختصاص می دهند همین اندازه است و خارج از عرف نیست. درست است ما گلایه داریم که تایم کم است ولی استاندارد است.البته در شبکه خبر تایم این بخش بیشتر است. بودن شبکه اختصاصی شاید خوب باشد ولی باید به این هم فکر کرد که اگر شبکه ای با هزینه بالا افتتاح شود در زمانی که برنامه آن چنانی ندارد چه چیزی باید پخش کرد. شاید بتوان برنامه های مستند و علمی هواشناسی پخش کرد. اگر شبکه های دیگر سیما وقت بیشتری را به اخبار هواشناسی اختصاص دهند معقول تر است.وی با اشاره به تغییراتی که می توان در فرم و محتوای این بخش خبری داد، اضافه می کند: می توان هر روز نوآوری خاصی داشت تا بیننده بیشتر جذب شود. البته در سازمان معمولاً تغییر دکور انجام می شود.«ضرابی» می افزاید: برنامه های مختلف را می بینیم و تجربه کسب می کنیم.اوایل که وارد این حرفه شدم به ما می گفتند حرکات دیگر مجریان را ببینیم تا تجربه کسب کنیم ولی من سعی کردم همیشه خودم باشم و الگوبرداری نکنم و در چارچوب خودمان اجرا کنم. معتقدم آن چه را که فرهنگ ما می طلبد و در جامعه رسم و برای مردم جا افتاده است، اجرا می کنیم.