وقتی شبکه های اجتماعی نسخه می پیچند
تعداد بازدید : 14
نسخه های خطرناک مجازی برای درمان کرونا
حیدرزاده
شاید شما هم در شبکه های مجازی بارها چشم تان به پیام هایی با عناوینی همچون «راه های جلوگیری از ابتلا به بیماری»، «چه بخوریم تا بیمار نشویم؟» و پیام هایی با مضمون های بهداشتی و سلامت افتاده باشد و حتی برخی پا را فراتر می گذارند و نسخه هایی برای پیشگیری از ابتلا به کرونا یا درمان مبتلایان به آن می پیچند.
این روزها که استان های کشورمان از جمله خراسان شمالی به شدت درگیر کروناست و روند ابتلا به این بیماری در کشور دیروز هم با ۱۱ هزار و ۷۸۰ بیمار جدید رکورد شکست، این گونه پیام ها در فضای مجازی دست به دست می شود و با توجه به سرعت انتشار مطالب در شبکه های مجازی، امکان دست یابی تعداد زیادی از افراد به آن ها که جنبه علمی ندارند، بالاست. بنابراین افزایش آگاهی مردم برای نپذیرفتن هر مطلبی که تحت عنوان مطالب پزشکی و سلامتی منتشر می شود ضروری است زیرا بعضی از افراد آن قدر به این پیام ها اعتماد می کنند که علاوه بر این که آن ها را برای خود انجام می دهند به دیگران نیز توصیه می کنند.
یکی از شهروندان بجنوردی که به فشارخون بالا مبتلاست از خواندن مطلبی در خصوص راه های پیشگیری از ابتلا به کرونا در شبکه های اجتماعی و استفاده از آن ها و بدتر شدن حال خود خبر می دهد؛ موضوعی که موجب شده چند وقتی فشارخون خود را با وجود مصرف دارو نتواند کنترل کند و کارش به درمانگاه کشیده شد.
«جعفری» به یکی از بندهای این پیام اشاره می کند که باید روزی 6 مرتبه گلوی خود را با آب نمک شست و شو می داد تا جلوی ورود کرونا ویروس به بدنش گرفته شود. او با اظهار بی اطلاعی از نادرست بودن برخی مطالب پزشکی که در شبکه های اجتماعی منتشر می شود، می گوید: اگر به این موضوع شک نمی کردم و همچنان به دستورات این پیام مثلا پزشکی عمل می کردم به طور یقین حالم رو به وخامت می رفت.
مسئولان نظارت کنند
شهروندی دیگر با بیان این که برخی افراد به شبکه های مجازی اعتماد زیادی درخصوص درمان کرونا دارند و تصور می کنند تمام مطالبی که در این فضا منتشر می شود، دارای پشتوانه علمی است از مسئولان می خواهد نظارت بیشتری بر این فضا داشته باشند و جلوی فعالیت این گونه گروه ها یا کانال های جعلی پزشکی را که موجب به خطرافتادن سلامت افراد می شوند، بگیرند.
منبع نامشخص
در عین حال، یکی دیگر از شهروندان به رشد قارچ گونه کانال های پزشکی و سلامت در فضای مجازی از جمله در خصوص درمان کرونا اشاره می کند و آن را زنگ خطری برای سلامتی جامعه برمی شمرد. از نظر او افرادی که به محتواهایی با مضمون بهداشتی و درمانی در شبکه های اجتماعی رو می آورند باید آن ها را از کانال های مشخص و تایید شده دریافت کنند. وی می افزاید: با پیامها و توصیه های پزشکی زیادی در این فضا مواجه می شویم که منبع مشخص و معتبری ندارند و فضای مجازی را پر کردهاند.
خطرات زیاد
«افزایش شبکه های اجتماعی در سال های اخیر موجب شده این شبکه ها به جزء جدایی ناپذیر از زندگی بسیاری از اشخاص تبدیل شوند زیرا در این فضا علاوه بر این که می توان کارهای خود را به اشتراک گذاشت جایی برای کسب اطلاعات و اخبار است. در این میان بعضی از مباحث به ویژه اگر پزشکی و غلط باشد، خطرات زیادی را برای سلامت فرد ایجاد خواهد کرد.» یک جامعه شناس با بیان این مطلب می افزاید: برخی افراد کورکورانه و بدون این که به عواقب کار بیندیشند هر چه را که در فضای مجازی می بینند باور و آن را اجرا می کنند. وی ادامه می دهد: مخاطب باید با دیدن چنین پیام هایی به منبع آن توجه کند و اگر از یک منبع ناشناس و نامعتبر یا بدون ذکر منبع بود از کنار آن بگذرد و به آن توجهی نکند زیرا اعتماد به آن میتواند پیامدهای غیرقابل جبرانی را برای سلامتی افراد درپی داشته باشد.
سودجویی با نام افراد مشهور
در همین خصوص یک پزشک عمومی با نگرانی از گسترش کانال های پزشکی و سلامت در شبکه های اجتماعی، بر بالا رفتن دانش مردم تاکید می کند و می گوید: افرادی که به سطح بالایی از دانایی رسیده باشند به توصیه های اینترنتی اعتماد نمی کنند و سوالات خود را از پزشک می پرسند. او که به ذکر نام خود در این گزارش تمایلی ندارد، اضافه می کند: افراد باید به سایت ها و کانال های معتبر پزشکی مراجعه کنند در حالی که هر روز شاهد رد و بدل شدن برخی پیام های پزشکی نادرست در دنیای مجازی هستیم ضمن این که تعداد فعالان این عرصه آن قدر زیاد است که نمی توان آن ها را پیگیری کرد.او می گوید: بعضی از سودجویان به نام پزشکان مشهور کانال هایی را ایجاد و از قول آن ها مطالب پزشکی را منتشر می کنند که از پایه اشتباه و حتی خطرناک است در حالی که هدف آن ها جذب مخاطب بیشتر برای رونق بازارشان است تا بتوانند درآمدی از قبل تبلیغات کسب کنند و حتی دست به توصیه های پزشکی و تجویز دارو می زنند.
به سایت های معتبر مراجعه شود
در عین حال، مدیر گروه سلامت جمعیت، خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی با بیان این که مباحث پزشکی که در فضای مجازی منتشر می شود باید مورد تایید دانشگاه های علوم پزشکی باشد، می افزاید: آن قدر تعداد سایت ها و کانال ها با مضامین پزشکی زیاد است که توانایی مقابله با آن ها وجود ندارد اما باید اطلاعات علمی مردم بالا برود که برای دریافت اطلاعات به هر سایت و کانالی مراجعه نکنند بلکه به سایت های معتبری که وزارت بهداشت دارد، مراجعه کنند.
دکتر «پورآدینه» ادامه می دهد: به همه افراد نمی توان دستور یکسان داد و پزشک معالج هر فرد تذکرات لازم را با توجه به شرایط بیمار می دهد.
او با اشاره به این که استفاده از اطلاعات علمی نادرست سلامتی فرد را به خطر می اندازد، اظهار می کند: به جای فکر و عمل به توصیه های موجود در شبکه های اجتماعی باید به پزشک یا کارشناس تغذیه معتبر یا مرکز بهداشتی و درمانی به منظور دریافت اطلاعات لازم مراجعه کنید و سرخود کاری را انجام ندهید.
به گفته او، افراد می توانند اطلاعات مورد نیاز خود را از سایت های معتبر علمی دانشگاه های علوم پزشکی و کانال هایی که مجوز وزارت بهداشت و درمان را دارند، کسب کنند.
همچنین افرادی که از مراکز جامع سلامت استفاده می کنند می توانند شماره همراه خود را بدهند تا از کانال های آموزشی که مرکز بهداشت راه اندازی کرده است، بهره مند شوند ضمن این که می توانند از شبکه سلامت در تلویزیون استفاده کنند.
او به مباحثی از جمله لاغر و چاق شدن، مقابله با کرونا و طب سنتی که در فضای مجازی زیاد شده است، اشاره و اضافه می کند: مردم نباید این مطالب را باور و به آن ها اعتماد کنند زیرا صحت و سقم شان معلوم نیست.
او می گوید: ما به هر فرد توصیه های متفاوتی می کنیم و مباحث غیرعلمی ممکن است برای سلامتی آن ها ضرر داشته باشد و حتی آسیب زا شود بنابراین نباید به خصوص افرادی که تصمیم کاهش وزن دارند از افراد غیر کارشناس که در این شبکه ها فعال هستند، مشورت بگیرند چون آن ها اطلاعات غیر علمی می دهند و ممکن است فرد دچار نارسایی ها و مشکلات مختلف شود.