زباله گردهایی که شب و روز نمی شناسند
تعداد بازدید : 263
زباله گردهای شبانه روزی
پشته هایی پر از طلای کثیف
علوی
تا چند سال پیش وقتی شب و نیمه شب گذرت به خیابان می افتاد، در تاریکی شب برخی افراد را در میان زباله ها می دیدی که مشغول به هم ریختن آن ها هستند. آن ها تا کمر در باکس های زباله فرو می رفتند و معلوم نبود که به دنبال چه می گردند.
اما دیری نپایید که روز به روز بر تعداد این زباله گردها افزوده شد. برخی از آن ها کیسه های زباله ای را که شهروندان در بیرون از منزل شان گذاشته اند، به هم می ریزند، دیگر فقط مردان نیستند که به این کار روی آورده اند بلکه زن ها نیز از این قافله عقب نمانده اند. چنان که زنی تنها در سرما و گرما، کودکی را با چادر به پشت خود می بندد و راهی خیابان ها می شود، خستگی هم نمی داند چیست، وقتی چند بار با او هم صحبت می شوم خبر از دردنامه زندگی اش می دهد و می گوید که شوهری از کار افتاده دارد و فرزند 14 ساله اش نیز از شدت بیماری رنج می برد و او ناچار است با زباله گردی مخارج خود و خانواده 5 نفره اش را تامین کند. او ادامه می دهد: هم اکنون مستاصل هستم و چاره ای هم ندارم.
دیگر شب ها از آن زباله گردهایی که در هر کوچه و خیابان به صورت گاه و بی گاه می دیدی خبری نیست و اکنون در هر ساعت از شبانه روز که بیرون باشی، تعدادی زن و مرد و پیر و جوان را می بینی که در کنار کیسه ها و باکس های زباله به دنبال ضایعات می گردند و انگار هر کدام می خواهند چیزی برای خود به غنیمت ببرند و گوی سبقت را از همدیگر بربایند. دختری جوان در مقابل پارک خیابان فردوسی در حالی که چهره در هم کشیده است، سر را داخل باکس زباله فرو می برد و در چشم بر هم زدنی زباله ها را زیر و رو می کند، چیزی پیدا می کند و داخل کیسه ای که با خود دارد، می اندازد و دوباره به راهش ادامه می دهد.
یکی سه چرخش را در پیاده رو با تلی از کارتن های خالی و ضایعات مختلف پارک کرده است و تند تند دنبال مواد بازیافتی می گردد، چند قدم بالاتر جوانی که از فرط اعتیاد نمی تواند قد راست کند، از کنار هر سطل زباله ای که می گذرد، ناخنکی به مواد داخل آن می زند. پسر 14 ساله ای هم با گاری دستی خود از این خیابان به آن خیابان می رود و مشغول جمع آوری ضایعات است، پدرش اعتیاد دارد و او ناچار است به تنهایی چرخ سنگین تامین هزینه های خانواده را بچرخاند و دم هم نزد، هم درس بخواند و هم تا دیر وقت کار کند. وقتی از اوضاع درس و مدرسه اش می پرسم می گوید درس هایش خوب است و می خواهد خوب درس بخواند تا روزی دکتر شود و خواهر و برادرش را از این وضعیت نجات دهد. وقتی از او می پرسم درآمدت چقدر است، با رضایتمندی جواب می دهد که خوب است و می تواند نان بخور و نمیری برای خانواده اش ببرد. تابستان او مانند تابستان بچه های دیگر در انواع کلاس های تقویتی نمی گذرد و فقط با پاهای تاول زده و دمپایی های زهوار در رفته اش قدم به قدم خیابان ها و کوچه ها را زیر آفتاب داغ می پیماید. ضایعاتی را که از میان زباله ها جمع آوری می کند، شب به شب به مکانی مشخص می برد و تحویل می دهد و در ازای آن پول دریافت می کند.
پیرزنی هم که از فرط ناتوانی نای راه رفتن ندارد، زباله هایی را که در اطراف باکس های زباله ریخته شده، زیر و رو و هر از گاهی چیزی پیدا می کند، در تاریکی شب نگاهی به آن می اندازد اما انگار به دردش نمی خورد و آن را کنار خیابان رها می کند و مشغول جمع آوری زباله های دیگر می شود. ساعت از نیمه شب گذشته و او همچنان مشغول جمع آوری زباله هاست، پشته ای از ضایعات مختلف را از میان زباله ها پیدا کرده و به دوش گرفته و کنار خیابان ایستاده است.
جمع آوری زباله ها و به هم ریختن آن ها، علاوه بر زشت کردن چهره شهر، تبعات بهداشتی زیادی را برای شهروندان در پی دارد و به راحتی می تواند آلودگی را به همه قسمت های شهر تسری دهد، هر چند مدیران شهرداری چندی پیش از سامان دهی زباله گردها و افراد ضایعات جمع کنی که سه چرخ دارند، خبر دادند.
مدیر گروه بهداشت محیط و حرفه ای استان این اطمینان را به شهروندان می دهد که بر جمع آوری و دفع زباله های عفونی و بیمارستانی نظارت کامل دارند. «نوروزیان» اظهارمی کند: همه بیمارستان ها به امحا کننده زباله و بی خطر کردن آن مجهز هستند و زباله های عفونی مطب ها و کلینیک های شهر نیز به بیمارستان امام رضا(ع) منتقل و در زباله سوز آن جا امحا و بی خطر و بعد به شهرداری برای جمع آوری تحویل داده می شود. وی می افزاید: اگر در منطقه ای اتفاقی بیفتد یا تجمع زباله باعث مزاحمت و تهدید سلامت شهروندان شود، وارد کار می شویم اما جمع آوری و سامان دهی زباله گردها بر عهده شهرداری است و ما فقط بر چگونگی جمع آوری زباله های عفونی نظارت داریم و آن را مدیریت می کنیم.
چندی پیش معاون خدمات شهری شهرداری بجنورد که اکنون در کسوت سرپرست شهرداری مشغول به فعالیت است، از سامان دهی دارندگان سه چرخ خبر داد و اکنون «خاکشور» می گوید: اقدامات لازم در این باره با هماهنگی سازمان پسماند انجام شد و برخی دارندگان موتورهای سه چرخ که به جمع آوری و حمل و نقل ضایعات مشغول بودند، دارای کد شناسایی شدند و محدوده فعالیت آن ها مشخص شد.
او اظهارمی کند: افرادی که شبانه روز زباله گردی می کنند تا ضایعات را جمع آوری کنند، قابل پیگرد قانونی نیستند و باید در این زمینه با شهرهای دیگر رایزنی شود. از سوی دیگر وی معتقد است: این افراد به دلیل شرایط بد اقتصادی به این کار روی آورده اند که در چنین شرایطی نمی توان خیلی مانع کار آن ها شد اما برای سامان دهی شان باید راهی مناسب یافت.