علوی
دیدن عکسی در یک کافی شاپ لاکچری آن قدر او را به هیجان می آورد که دلش طاقت نمی آورد و بلافاصله پس از «لایک» کردن عکس، از دوستش آدرس آن جا را می پرسد و رو به همسرش می گوید: «ببین مردم به کجاها می روند و چه غذاهایی می خورند آن وقت تو...».
شاید برخی از افراد نظر این بانوی جوان را داشته باشند، فرقی هم ندارد مرد باشند یا زن که با دیدن عکس هایی از فضاهای تجملاتی و اقلام لوکس و لاکچری که توسط دیگران در فضاهای مجازی به اشتراک گذاشته می شود، دل شان بخواهد جای آن ها باشند و از آن تفریح ها و امکاناتی که در عکس ها دیده می شود، لذت ببرند. یکی با خودروی لوکس خود عکس می گذارد و ابراز وجود می کند و دیگری مدام از مهمانی هایی به مناسبت های تولد، ماهگرد و سالگرد ازدواج، سالگرد آشنایی و ... عکس به اشتراک می گذارد که چشم هر بیننده ای را شاید خیره کند و آن ها در دل غبطه بخورند که چرا چنین شرایطی را ندارند؟ غافل از آن که برخی از چیزهایی که در این عکس ها دیده می شود فقط ظاهر ماجرا و زندگی نمایشی است و در باطن اوضاع فرق می کند و ماجرا چیز دیگری است.
عکس، لایک، مشاجره
همین چند وقت پیش بود که نخستین عکس از خانه یکی از دوستانش را دید و آن را لایک کرد مدتی نگذشته بود که عکس های دیگری با چیدمان های جدید و وسایل لوکس به نمایش گذاشته شد، دوباره آن ها را لایک کرد و کمی به فکر فرو رفت. چندی بعد دوستش و همسر او را در خودرویی لوکس دید که عکسی در حال رانندگی از خود گذاشته بودند این بار دیگر صبرش لبریز شد و رو به همسرش کرد و از دار و ندار زندگی خود و دیگران گفت، آن قدر گفت و گفت تا این حرف ها به مشاجره ای شدید تبدیل شد. اکنون روزهای متوالی است که با هم حرف نمی زنند و هر یک در خیالات خود سکوت اختیار کرده اند.
وسایل لوکس ندارند، اما...
هر چند این روزها تعداد آن هایی که حرفی برای گفتن ندارند، کم نیست اما باز هم عده ای هستند که در عین آن که شاید از توانایی مالی زیادی برخوردار نباشند ولی رفتارهای بسیار عاقلانه ای دارند که این رفتار در زندگی مشترک شان نمود می یابد. آن ها در زندگی شان وسایل لوکس ندارند اما با هم لحظات شان را به خوشی سپری می کنند، حرص مال دیگران را نمی خورند و فقط به فکر آرامش هستند. البته عده زیادی هم هستند که در عین توانمندی و داشتن امکانات خوب، به قول قدیمی ها «چشم و دل سیر» هستند و از نمایش وسایل و امکانات لوکس زندگی خود برای دیگران لذت نمی برند زیرا نیازی به توجه ندارند و فکرشان پر است و این کارها را دور از شأن خود می دانند و وقت شان را بیهوده تلف نمی کنند. این روزها انواع و اقسام صفحه های مجازی برای نشان دادن جهیزیه عروس، مبلمان، وسایل آشپزخانه و اتاق خواب لاکچری فعال هستند و در این بین بسیاری از افراد آن ها را دنبال می کنند و از تماشای این وسایل لذت می برند در حالی که جای خالی آموزش مهارت ها و نشان دادن راه و رسم زندگی در این فضاها بسیار خالی است.
تنش در زندگی
«باقری» شهروندی است که می گوید: افرادی که عکس هایی از تجملات و فضای لوکس زندگی شان را به اشتراک می گذارند از این غافل هستند که این عکس ها فقط به مذاق آن هایی که مانند خودشان هستند، خوش می آید.
البته وی معتقد است: ممکن است افرادی با دیدن این عکس ها و با چشم و هم چشمی هایی که می کنند تا مرز فروپاشی خانواده های خود پیش رفته باشند. شهروندی دیگری که زندگی مشترکش به خاطر همین موضوع دچار تنش شده بود، بیان می کند: متاسفانه همسرم با دیدن عکس های مختلف اقوام و دوستان در فضای مجازی مدام زندگی مان را با آن ها مقایسه می کرد و نصیحت های من بی اثر بود، مدتی نگذشت که همسرم تصمیم به جدایی گرفت و به خانه پدرش رفت تا این که پس از گذشت دو ماه متوجه شد یکی از دوستانش که هر شب عکس هایی از مهمانی ها، رستوران ها و مسافرت ها و نشان دادن خوشبختی اش می گذاشت، در حال جدا شدن از همسرش است و همین موضوع سبب تلنگری برای همسرم شد تا دیگر باطن زندگی خود را با ظاهر زندگی دیگران مقایسه نکند.
ردپایی از خودنمایی
یک کارشناس ارشد روان شناسی، به اشتراک گذاشتن وسایل زندگی در شبکه های مجازی را ناشی از حس خود کم بینی برخی افراد می داند که به واسطه پول و میزان درآمد خود می خواهند جلب توجه و برای خود اعتبار کسب کنند. «کاظمی» ادامه می دهد: هر چند تعداد اندکی از این افراد قصد دارند هیجان ها و شادی های خود را با دوستان شان به اشتراک بگذارند اما باز هم می توان رد پایی از خودنمایی و به رخ کشیدن را در این میان پیدا کرد. به گفته وی، اشتراک این گونه تصاویر حس خشم و حسادت دیگران را به دنبال دارد و علاوه بر آن که می تواند راه های کلاهبرداری را برای سودجویان آسان کند، تبعات اجتماعی جبران ناپذیری را در پی دارد. وی می گوید: در مواردی دیده شده که افراد عکس های خصوصی دیگران را که به راحتی در فضای مجازی در دسترس است، برای خود ذخیره می کنند و در موقعیت های مناسب مانند کاریابی، استخدامی و موارد دیگر علیه آن ها استفاده می کنند.
وی با اشاره به این که شبکه های اجتماعی، نقش پررنگی در دنیای امروز دارند که نمی توان آن را نادیده گرفت، اظهارمی کند: برخی متخصصان فناوری و جامعه و روان شناسان می گویند: کاربران شبکه های اجتماعی نسبت به افرادی که در آن ها حضور ندارند یا بهره کمتری از آن ها می برند، تنهاتر شده اند.
«شهبازپور» یک کارشناس ارشد روان شناسی هم به استفاده نوجوانان از این فضاهای مجازی اشاره و بیان می کند: بعضی از نوجوانان بیش از آن که در اجتماعات واقعی حضور یابند در شبکه های مجازی زندگی می کنند و به دلیل مقایسه خود با دیگران یا خود را بهتر از دیگران می بینند و دچارخودشیفتگی می شوند یا خود را پایین تر می بینند و دچار انزوا، افسردگی و سرخوردگی می شوند.
وی می افزاید: طبق مطالعه انجام شده، اکثر نوجوانان و جوانان، دیدن خوشی دیگران را در شبکه های مجازی منجر به برانگیختن حسادت خود بیان کرده اند و این حس در نوجوانان باعث می شود برای بهتر جلوه دادن خود دست به هر کاری بزنند ولو این که از زندگی واقعی خود دست بردارند و تنها به دنبال ساختن یک چهره غیر واقعی نمایشی باشند.