گوشی همسری
آسیب های پیدا و پنهان کم رنگ شدن گفت و گوهای خانوادگی
علوی
امروزه وقتی اعضای برخی خانواده ها دور هم جمع می شوند سکوت بین آن ها حاکم می شود و جملات زیادی بین آن ها رد و بدل نمی شود. البته برخی افراد سعی می کنند برای برقراری ارتباط بیشتر تلویزیون را در جمع های خانوادگی خاموش کنند و برای با هم بودن وقت بگذارند و به قول معروف گل بگویند و گل بشنوند اما آن قدر فضای مجازی بر زندگی برخی سایه انداخته است که اگر هر چند دقیقه گوشی تلفن همراه شان را بررسی نکنند، گویا اوقات نمی گذرد.
دورهمی های امروزی خیلی زود رنگ سردی به خود می گیرد و در بیشتر اوقات انگار اعضای خانواده حرفی برای گفتن ندارند و مکالمه های شان بسیار کوتاه است.
این مسئله اگرچه از نظر برخی چندان مهم نیست اما به عقیده بسیاری از آن هایی که سرد و گرم روزگار را چشیده اند و همچنین کارشناسان علوم ارتباطات و اجتماعی آسیبی بزرگ برای خانواده ها به شمار می رود. چنان که معاون رئیس جمهور در امور زنان و بانوان در گفت و گویی با اشاره به این که اختلال ارتباطی به عنوان یکی از معضلات اصلی خانوادههای ایرانی رو به افزایش است، افزوده بود: در حالی که باید ارتباطات قوی عاطفی و منطقی برقرار شود اما میزان گفت و گوها در خانوادهها کاهش یافته است.
«معصومه ابتکار» با اشاره به کاهش میزان گفت و گو در خانوادهها اظهارکرده بود: میزان گفت و گو در خانواده از 2 ساعت در 10 سال پیش، به 20 دقیقه در حال حاضر رسیده است. همچنین تعداد کلماتی که در روز بین یک خانواده چهار نفره ایرانی رد و بدل میشود از هزار و 500 کلمه به کمتر از 500 کلمه کاهش یافته است.
به گفته وی، طی مطالعه مسئلهیابی که در 31 استان کشور انجام شده است، تقریباً در همه جا موضوع اختلال ارتباطی به عنوان یکی از معضلات اصلی خانواده مطرح شده و این مشکل رو به افزایش است.
وی عوامل مختلفی از جمله مشکلات اقتصادی یا استفاده از شبکههای اجتماعی را در زمینه اختلال ارتباطی تاثیرگذار دانسته و افزوده بود: اکنون اعضای خانواده کنار هم هستند اما از طریق شبکههای اجتماعی با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند.
در این باره یکی از شهروندان بیان می کند: متاسفانه امروزه صله رحم بین افراد کاهش یافته است و گاهی برخی افراد تلاش می کنند دورهمی یا دوره های فامیلی برگزار کنند که در آن جمع ها هم صحبت ها و مکالمه ها بسیار کم است.
وی که خود را «نقدی پور» معرفی می کند، می افزاید: زمانی که میزان ارتباط ها و گفت و گوهای خانوادگی کاهش یابد، برخی افراد به اصطلاح با هم «سر سنگین» می شوند و ارتباط مجدد آن ها بسیار سخت خواهد بود از آن گذشته بین افراد سوء تفاهم بیشتر خواهد شد.
شهروندی دیگر هم با انتقاد از این که در دنیای امروزی بسیاری از افراد احساس تنهایی می کنند، خاطرنشان می کند: امروزه بیشتر افراد به دلایل شغلی و مشکلات اقتصادی ارتباط کمتری با یکدیگر دارند و زمانی که دور هم جمع می شوند فکر و ذهن شان درگیر مسائل روزانه است از این رو کمتر با یکدیگر صحبت می کنند یا گاهی اوقات از آن جایی که همدیگر را دیر به دیر می بینند حرفی برای گفتن ندارند.
«موسوی» ادامه می دهد: برقراری ارتباط های اجتماعی و گفتمان های خانوادگی تاثیر به سزایی در کاهش آلام و دردهای روحی و روانی دارد و افراد می توانند در کنار بستگان و اقوام شان حال خوبی پیدا کنند. وی اظهارمی کند: کاهش گفتمان های خانوادگی روی اعضای خانواده می تواند تاثیر منفی بگذارد و کوچک ترها مثل نوجوانان آسیب بیشتری می بینند و تمایل پیدا می کنند خلأ عاطفی را با دوستان شان خارج از خانه پر کنند البته سالمندان نیز آسیب می بینند و در چنین شرایطی ممکن است دچار افسردگی شوند.
مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری خراسان شمالی در پاسخ به سوال گزارشگر ما مبنی بر این که تاکنون چه اقداماتی برای جلوگیری از آسیب های کاهش گفتمان در خانواده ها در استان انجام شده است، بیان می کند: خراسان شمالی سال گذشته طرح ملی گفت و گوی خانواده را در کشور پیشنهاد داد که دکتر «ابتکار» معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده رویکرد دیگری در این باره داشت و ما رویکردهای مختلفی را در این زمینه ارائه دادیم.
«یغمایی» ادامه می دهد: طرح رویکردهای آموزشی، اجتماعی را سال گذشته مطرح کردیم و اکنون روی چند رویکرد کار می کنیم که از جمله آن ها می توان به مهارت های ازدواج برای دختران و پسران در این سن و خانواده های آن ها و تاب و توان آوری زنان در جوامع محلی که به افزایش مهارت های زندگی در بین خانواده ها کمک می کند اشاره کرد.
وی همچنین به اجرای طرح والدین آرام، کودکان شاد اشاره می کند و می افزاید: الگوهای تعاملی بین والدین و کودکان را به افراد آموزش می دهیم.
وی با بیان این که تنها راه ما برای برون رفت از این مشکلات آموزش است، اظهارمی کند: در این زمینه آموزش هایی برای گروه های هدف مشخص شده است و برای هر قشری بنابر آسیب های استان اقدام هایی انجام می دهیم که از طریق نهادهای مختلف مانند آموزش و پرورش، دهیاری، بهزیستی، کمیته امداد، جهادکشاورزی و غیره نقاط آسیب زا شناسایی و آموزش های لازم ارائه می شود که در این راستا حاشیه شهرها و روستاهایی که آسیب های آن ها زیاد است در اولویت قرار دارند.به گفته وی، بدیهی است باید کمک کنیم افراد خانواده تکنیک های حل مشکلات را فرا بگیرند و الگوهای تعاملی بین زوج ها، والدین و فرزندان به درستی تعریف شود و شکل بگیرد.