نگاه ویژه لازم است
مدیر کارخانه نمک یددار که به گفته خودش در شرایط فعلی هم توانسته است برابر با ظرفیت اسمی کارخانه تولید داشته باشد می گوید: با این که در حال حاضر مشکلات و فشارهای اقتصادی بیشتر از دیگر اقشار بر دوش صنعت گران است اما توانسته ایم برابر با ظرفیت اسمی کارخانه سالانه 100 هزار تن تولید داشته باشیم.
«اعلمی پور» می افزاید: این کارخانه اولین کارخانه نمک یددار در استان بود که توانستیم با دست خالی و با استفاده از تکنولوژی داخلی این کارخانه را به مرحله تولید برسانیم.وی افزایش هزینه های باربری و سوخت را از جمله مشکلات صنعت ذکر و خاطرنشان می کند: اگرچه توانسته ایم به تولید با ظرفیت صددرصد ادامه دهیم اما مشکلات موجود هزینه های ما را چند برابر کرده است.
وی اضافه می کند: امیدواریم روزی به مرحله ای برسیم که دولت فکر خاص و اساسی برای تولید و حمایت از تولید کننده داشته باشد تا این قشر که نوک پیکان اقتصاد هستند و حرف اول تولید را می زنند سینه از خاک بردارند.
وی اظهارمی کند: لازم است دست اندرکاران نگاهی ویژه و معطوف به بخش تولید و صنعت داشته باشند.وی تصریح می کند: در حال حاضر برای حدود 24 نفر به شکل مستقیم و 120 نفر به شکل غیرمستقیم اشتغال زایی شده است.ظرفیت اسمی کارخانه 100 هزار تن در سال است اما بیشتر از این ها می توانیم تولید کنیم اگر مشکلات جانبی مثل هزینه های حمل، سوخت و باربری رفع شود و الان هم همین 100 هزار تن تولید را در سال داریم.
نرخ بالای تسهیلات بانکی
مدیر کارخانه نشاسته خوشه زرین می گوید: در حال حاضر نشاسته و گلوتن را از آرد گندم تولید می کنیم و توانسته ایم در این بخش برای 17 نفر اشتغال زایی داشته باشیم.
«افشین نقی زاده» می افزاید: اگرچه در گذشته در سه شیفت کاری فعالیت داشتیم اما به دلیل مشکلات مختلف اکنون در یک شیفت و نیم فعالیت داریم که اگر مشکلات برطرف شود می توانیم تولید بیشتری داشته باشیم.
وی اظهار می کند: عمده مشکلات ما نیز مشکلات عمومی از جمله هزینه های بالای انرژی است و انتظار داریم به تولید کننده که سازنده اصلی اقتصاد کشور است توجه ویژه و از او حمایت شود.
به گفته وی، در شرایط فعلی چیزی به صنعت گران و معدن کاران تعلق نمی گیرد چرا که مشکل اصلی در تسهیلات بانکی با نرخ های بالایی است که به افراد عادی می دهند.
وی اضافه می کند: شاید با مسیرهای خاص بتوانیم تسهیلاتی با بهره های پایین دریافت کنیم اما به صورت عمومی چنین چیزی اتفاق نمی افتد و این مشکلی اساسی در این بخش است.
وی خاطرنشان می کند: تولید الان در کشور ما کار بسیار پرزحمتی است و انتظار ما این است که در این زمینه به ما توجه بیشتری شود.
قراردادهای سازمان های دولتی جدی نیستند
مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره شرکت بهستان مهر تهران نیز با بیان این که این کارخانه در سال 1385 در شهرک صنعتی شماره یک بجنورد افتتاح شد، می افزاید: تولیدات ما قطعات فیبر نوری یعنی اتصالات فیبر نوری است که در معابر نصب هستند و آن ها را به سیستم های مخابراتی ارتباط می دهند و بسیار تنوع دارند.
«محمدصادق رحیمی» می افزاید: تولیدات ما برای کاربردهای مخابراتی، دیتا و ارتباط سوئیچ های دیتا استفاده می شود، همچنین برای تجهیزات پزشکی، لیزری و تجهیزات نظامی کاربرد دارد ضمن این که رابط های فیبر نوری را تولید می کنیم که برای انتقال لیزر از طریق فیبر نوری استفاده می شود.
وی خاطرنشان می کند: مواد اولیه تا حالا از خارج می آمد و فقط بخشی از آن در داخل تولید می شد ولی خود اتصالات اصلی از خارج وارد می شود و در برنامه داریم که آن ها را نیز در این شرکت تولید کنیم. وی با بیان این که در حال حاضر برای 13 نفر اشتغال ایجاد کرده ایم ادامه می دهد: اگر قراردادها را از شرکت های دولتی بگیریم و این شرکت ها این محصولات را از خارج تهیه نکنند امکانش هست که در 3 شیفت هم کار کنیم و 40 نفر شاغل شوند.
وی با بیان این که تولیدات ما خیلی بالا و یک میلیون قطعه در سال است، خاطرنشان می کند: دستگاه های ما از بهترین ماشین آلات دنیاست و آمادگی تولید این حجم را داریم در حالی که 10 درصد این ظرفیت کار می کنیم ولی اگر قراردادها را از سازمان های دولتی به ویژه شرکت مخابرات خراسان شمالی و کشور بگیریم توانایی بالا بردن این ظرفیت را داریم.
وی در پاسخ به پرسش خبرنگار ما مبنی بر این که با توجه به مشکلات اقتصادی که اخیراً ایجاد شده آیا مشکلی برای تأمین مواد اولیه دارید؟ ادامه می دهد: سعی کردیم مشکلات را به نوعی دور بزنیم. بخشی از قطعه های مورد نیاز ما از اروپا می آید همچنین مواد اولیه مصرفی ما عمدتا از آمریکا وارد می شود که از طریق کانال ها و کشورهای دیگر آن ها را وارد می کنیم و تاکنون به مشکلی برخورد نکرده ایم.
«رحیمی» درباره عمده ترین مشکلات این شرکت اظهارمی کند: بزرگ ترین مشکل ما این است که قراردادهایی که سازمان های دولتی باید ببندند جدی نیستند و ترجیح می دهند از چین خرید کنند زیرا قیمت برای آن ها مطرح است در حالی که ما قادر به رقابت با محصولات چینی نیستیم زیرا آن ها قیمت های شان خیلی پایین است و در مناقصه ها برنده می شوند.
وی اضافه می کند: با وجود این که شعار امسال حمایت از تولید داخلی است اما در عمل پیاده کردن آن سخت است و سازمان ها همراهی نمی کنند به طوری که مشکل اصلی ما قراردادهاست.
وی می گوید: تأمین نقدینگی برای مواد اولیه مشکل بعدی ماست که در این رابطه بانک ها باید همکاری کنند.
وی می افزاید: از نظر نیروی انسانی، دانش فنی و ماشین آلات ما در وضعیت خوبی هستیم و اگر همکاری باشد امکان توسعه شرکت را داریم و می توانیم محصولات جانبی نیز تولید کنیم.
نبود بازار خرید و فروش
مدیرشرکت آریان خودرو پیمان با بیان این که این شرکت از سال 85 تاسیس شده و کار آن اسقاط و بازیافت خودروهای فرسوده است، نبود بازار فروش گواهی های اسقاط و نیز نبود بازار خرید خودروهای فرسوده را از مهم ترین مشکلات پیش روی این صنعت برمی شمرد.
وی می افزاید: از خودروهای فرسوده ای که می گیریم، دو محصول به دست می آوریم، یکی لاشه خودرو که به درد ذوب می خورد و دیگری گواهی اسقاط که دولت ما را ملزم کرده است به ازای وارد کردن هر خودروی خارجی باید 4 گواهی اسقاط وجود داشته باشد که البته با توجه به شرایط اقتصادی، واردات خودروی خارجی ممنوع شد و از طرفی شرکت های داخلی تولید خودرو، زیر بار این تصمیم دولت نرفتهاند و این موضوع موجب شده است بیش از 100 هزار گواهی اسقاط در کشور دپو شود.
وی تصریح می کند: این موارد به علاوه نبود بازار خرید خودروی فرسوده موجب شده است بازار کار نداشته باشیم زیرا محصولی را که تولید می کنیم، نمی توانیم به فروش برسانیم.
مردم توان خرید ندارند
مدیرعامل شرکت تعاونی اعتماد کشت و صنعت اسفراین که کارگاه تولید ادوات کشاورزی و از 40 سال قبل به این پیشه اشتغال دارد، می گوید: نبود سرمایه و خریدار موجب شده است کارخانه با ظرفیت کامل فعال نباشد.
«حسین زاده» می افزاید: 500 تا 600 میلیون تومان برای راه اندازی این کارگاه سرمایه گذاری کرده ایم اما کار فقط در حدی است که کارخانه تعطیل نشود و با توجه به گران شدن نرخ ادوات کشاورزی، مردم هم توان خرید ندارند.
تولید فقط برای دستگاه های دولتی
مدیرعامل شرکت سوله سازی ایمن سوله اسفراین هم که از سال 86 در این کار فعالیت دارد، بیمه، مالیات و هزینه های بالای برق را از مهم ترین موارد و مشکلات پیش روی این شرکت بیان می کند.
«عیدمحمد اخوان» اظهارمی کند: مالیات برای ما علی الراس محاسبه می شود که رقم آن بسیار بالاست.
وی ادامه می دهد: از طرفی سوله دیگر متقاضی ندارد و تولید فقط برای دستگاه های دولتی انجام می شود و این باعث شده است اوضاع کار خوب نباشد.
کمبود نقدینگی
مدیرعامل شرکت فولاد گستران بجنورد از مراکز خدماتی فولاد مبارکه وابسته به هلدینگ شرکت آتیه فولاد نقش جهان می گوید: این شرکت یکی از شرکت های فعال در شهرک صنعتی بیدک واقع در بجنورد است که به عنوان یکی از مراکز خدماتی شرکت فولاد مبارکه اصفهان با دریافت محصولات ورق فولاد مبارکه که معمولا به صورت کویل است و شیت کردن آن ها در ابعاد طولی مختلف وظیفه حمایت از صنایع کوچک استان و تامین نیاز مصرف کنندگان داخل استان را برعهده دارد.
«ایرج امینی باغبادرانی» می افزاید: این شرکت با داشتن امکانات لازم از قبیل جرثقیل سقفی، باسکول و انواع ماشین آلات برش و سایر ماشین آلات برای تولید خرپای صنعتی(تیرچه) با نشان استاندارد و همچنین کرکره سینوسی و خاموت و غیره توانسته انواع محصولات یا تولیدات فولادی را در یک جا جمع کند و عموما با قیمت مناسب و پایین تر از قیمت در بازار آزاد، نیاز مشتریان و صنایع کوچک استان را تامین کند و به رسالت خود که رضایتمندی و توسعه فعالیت ساختمانی و صنعتی در استان بوده است جامه عمل بپوشاند.
وی تصریح می کند: مشکلات عمده شرکت کمبود نقدینگی مورد نیاز است که این مشکل با تعامل سازنده با بانک های استان و گاهی حمایت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان و دیگر مسئولان خراسان شمالی به خوبی رفع شده است.
۱۰ سال جنگ با مشکلات
ساخت کارخانه گچ شاه جهان از سال 86 آغاز شد و این کارخانه در سال 87 به بهره برداری رسید.
سرمایه اولیه این کارخانه یک میلیارد تومان بود و 740 میلیون تومان نیز از بانک دریافت شد تا کارخانه گچ شاه جان به بهره برداری برسد.
رئیس هیئت مدیره این کارخانه یکی از مهم ترین چالش های آن را هدفمندی یارانه ها بیان می کند و می افزاید: با هدفمند شدن یارانه ها مشکلات زیادی برای کارخانه به وجود آمد که یکی از آن ها افزایش قیمت سوخت بود.
«ولی پور» اظهارمی کند: بهای سوخت که هر لیتر 9 تومان بود ناگهان به 300 تومان افزایش یافت و همین موضوع مشکلاتی مانند عقب افتادن اقساط بانک را ایجاد کرد و این در حالی بود که کمکی نیز از سوی دولت به ما نشد.
وی با بیان این که هم اکنون بدهی این واحد صنعتی به بانک همچنان باقی است، خاطرنشان می کند: با وجود این که تاکنون 960 میلیون تومان به بانک پرداخت کرده ایم اما همچنان 2 میلیارد تومان به بانک بدهکاریم.
وی تصریح می کند: با هدفمندی یارانه ها با وجود این که قرار بود قیمت ها آزاد سازی شود اما این اتفاق نیفتاد و در واقع دست و پا بسته باید به دریا می زدیم و با وجود افزایش قیمت تمام شده، قیمت محصولات ما ثابت ماند.
وی می گوید: بانک هایی که قرار بود وام 12 درصدی به ما پرداخت کنند این وام را با سود 30 درصد در اختیار ما گذاشتند و در عمل همه وعده هایی که برای رونق تولید داده شد در حد وعده ماند.
«ولی پور» با بیان این که هنوز هم شرایط کار برای تولید کنندگان سخت است، می افزاید: نوسان نرخ دلار در این روزها مشکلات ما را افزایش داده زیرا یکی از مراحل کار بسته بندی است که رابطه مستقیمی با پتروشیمی دارد و این در حالی است که پتروشیمی کیسه های مورد نیاز ما را با دلار 6 هزار و خرده ای محاسبه می کند و با این تفاصیل بهای بسته بندی و قیمت تمام شده باز هم بیشتر از قبل می شود.
وی با بیان این که موج گرانی مرتب در حال خیزش است می افزاید: در این 10 سال هیچ روز خوشی نداشتیم زیرا از یک سو مالیات از بهره و اقساط بانکی و از سوی دیگر گرانی صنایع را تحت تاثیر قرار داده است و مرتب در حال جنگیدن هستیم.
وی می گوید: دولت باید برای ثبات نرخ ارز تدبیری بیندیشد و موج گرانی به شکلی است که حتی قیمت قطعات مورد نیاز برای دستگاه های کارخانه را هم افزایش داده است.
وی می گوید: کارخانه به قطعاتی مانند کیسه بک فیلتر، بلبرینگ یا مانند آن ها احتیاج دارد به طوری که هر 6 ماه باید سرویس کلی داشته باشند و با این افزایش قیمت مشخص نیست چه باید کرد.
«ولی پور» به یکی دیگر از مشکلات این بخش اشاره و اظهارمی کند: یکی دیگر از مشکلات ما بازار فروش است زیرا با توجه به استانداردها و کیفیت کالایی که داریم قیمت گچ این کارخانه مشخص است اما بازار با تولیدات بی کیفیت و غیراستانداردی مواجه است که قیمت کمتری هم دارند و با توجه به همین موضوع مردم به سمت این نوع تولیدات می روند و متاسفانه در این مورد اقدامی انجام نمی شود. در حالی که استاندارد ما سالانه 30 میلیون تومان هزینه می برد اما تولیدات بی کیفیت بدون این که این هزینه را داشته باشند به راحتی در بازار توزیع می شوند.
وی با بیان این که ظرفیت اسمی این کارخانه 70 هزار تن در سال است می افزاید: با وجود این که می توانیم افزایش تولید تا سقف 90 هزار تن در سال داشته باشیم اما این رقم به 30 هزار تن و حتی گاهی 10 هزار تن هم رسیده است.
وی می افزاید: صادرات ما به گرجستان نیز تحت تاثیر افزایش قیمت قرار گرفت و موفق به انجام این کار نشدیم.
به گفته «ولی پور»، این کارخانه که در ابتدای کار برای 25 نفر به شکل مستقیم و برای 200 نفر به شکل غیرمستقیم اشتغال ایجاد کرده بود هم اکنون به صورت مستقیم با 7 نیرو کار می کند و اشتغال غیر مستقیم آن هم به 20 نفر رسیده است.
فضای تیره کسب و کار
مدیر واحد تولید، چاپ و بسته بندی و تولید پاکت های جدید بسته بندی (رام صنعت دانیال)، یکی از فعالان حوزه صنعت استان است. این واحد با این که به دلیل شرایط اقتصادی زیر ظرفیت فعالیت می کند اما از واحدهای خوب و فعال استان است که تولید کننده تخصصی انواع پاکت های چندلایه زیپ دار، ایستاده زیپ دار، سه طرف دوخت، ساید گاست و فیلم های چندلایه (سه لایه آلومینیومی، کاغذ- پلی اتیلن) مطابق استانداردهای غذایی و دارویی است.
«شمسیان» با بیان این که در دو واحد مجزای چاپ و بسته بندی و تولید پاکت های چند لایه نوین با نام تجاری «چیک پکس» و تولیدپروتئین گیاهی جایگزین گوشت با نام تجاری «رسپکت» در حال فعالیت هستیم می افزاید: حجم سرمایه گذاری انجام شده در این دو واحد مجموعاً 7 میلیارد تومان است و این کارخانه ها در شهرک شماره 2 بجنورد قرار دارند.
وی با بیان این که واحد تولید، چاپ و بسته بندی زیر ظرفیت و با یک سوم ظرفیت خود فعالیت می کند، میافزاید: روزی یک تن پاکت چاپ و تولید می شود اما واحد تولید پروتئین گیاهی به دلیل مشکلات صنایع غذایی تعطیل است و تولیدی ندارد.
وی با بیان این که صنعت درگیر مشکلات بسیاری است، ادامه می دهد: با این که محصول تولید شده قابلیت صادرات را دارد اما به دلیل مشکلات صادراتی در حال حاضر صادراتی از سوی این واحد انجام نمی شود و محصول تولید شده بخشی از نیاز داخل را تامین می کند.
وی اضافه می کند: کسب و کار در بخش صنعت مشکلات زیادی دارد و صحبت با صنعت گران نشان می دهد که امیدی به آینده وجود ندارد و بسیاری از آن ها از ورود به این حوزه پشیمان هستند.
وی ادامه می دهد: پیش بینی کنونی از سوی واحدهای تجاری تعطیلی بسیاری از واحدها تا پایان تابستان است زیرا مواد اولیه به درستی وارد نمی شود و بازار ثبات لازم را ندارد.
وی با بیان این که آینده مطمئنی پیش روی هیچ واحد و کارخانه ای نیست، اعلام می کند: تعهدات در بازار به درستی انجام نمی شود و می توان گفت یکی از تیره و تارترین فضاهای کسب و کار در تمام طول دوره کسب و کار کشور را تجربه می کنیم.
وی به نوسانات نرخ ارز اشاره و بیان می کند: تا الان به دلیل نوسانات نرخ ارز 10 بار نرخ مواد اولیه افزایش پیدا کرده و این نوسانات موجب متضرر شدن واحدها و صنعت گران شده است.
این مسئول واحد تجاری با بیان این که در طول 4 ماه گذشته با وجود فعالیت سخت و تولید مدام ضرر می کنیم، ادامه می دهد: در حال حاضر بهترین کار، کار نکردن است اما این امر منجر به بیکار شدن کارگران می شود.