مراتع راز و جرگلان در معرض نابودی
نویسنده : محمود نجاهی
شرایط خاص و اقلیم آب و هوایی راز و جرگلان باعث رشد ۳۰۰ گونه گیاهی در این منطقه شده و ۶۶ هزار هکتار جنگل و ۱۰۷ هزار هکتار مرتع ظرفیت بسیار خوبی را در بخش دام پروری و تنوع گیاهی، به ویژه گیاهان دارویی فراهم کرده است.
این میزان از مراتع می تواند چراگاه مناسبی برای ۱۲۰ هزار رأس دام باشد و این در حالی است که ۲۵۰ هزار رأس دام در مراتع این شهرستان وجود دارند.چرای بی رویه و زودرس و آتش سوزی ها در کنار تخریب مراتع می تواند اثرات زیان باری مانند جاری شدن سیل را در پی داشته باشد که در این صورت زمینه نابودی گیاهان دارویی نادر که ذخیره ژنتیکی به حساب می آیند نیز فراهم می شود. در این میان، زنگ خطر نابودی مراتع راز و جرگلان به صدا درآمده است.
یکی از اهالی در این باره می گوید: پرورش گاو و گوسفند شغل تعریف شده برای مردم منطقه است و در کنار آن حفظ منابع طبیعی، مراتع و جنگل ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
«گلدی» با اشاره به خشکسالی های اخیر اظهار می کند: مراتع این شهرستان نسبت به سال های گذشته ضعیف تر شده اند و فقط دو ماه اول سال و در فصل بهار از وضعیت مناسبی برخوردارند و در دیگر فصول گونه هایی مانند درمنه برای چرای دام یافت می شود که با حمایت های مالی مسئولان و کلاس های آموزشی و توجیهی، بستر تبدیل دامداری های سنتی به صنعتی فراهم می شود.
«وحیدی» دیگر اهالی راز و جرگلان حمایت از دامداران و افزایش بهره وری این حوزه را مهم برمی شمرد و تصریح می کند: در سال های اخیر حفاظت از مراتع برای دامداران و اهالی منطقه اهمیت پیدا کرده اما باید از طرف مسئولان در این راستا راهکارهایی ارائه شود که مردم مجبور به ترک شغل دامداری نشوند و در کنار حفظ مشاغل روستایی، مراتع و جنگل ها نیز حفظ شود.«محبتی» از دامداران راز و جرگلان نیز با بیان این که فصل تابستان و ایام گرم سال را در پیش رو داریم می افزاید: در این فصل مراتع و جنگل ها از آتش سوزی در امان نمی مانند و گاهی مراتع راز و جرگلان نیز دچار حریق می شوند که لازم است تدابیر لازم از قبیل آموزش به اهالی در زمینه اطفای حریق اندیشیده شود.در این باره رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری راز و جرگلان با اشاره به خشکسالی ۱۰ سال گذشته و شرایط نامناسب مراتع راز و جرگلان می گوید: بین مراتع و تعداد دام های این شهرستان تعادل وجود ندارد و هر گونه دامداری به روش سنتی علاوه بر از بین بردن منابع پایه آب و خاک، توجیه اقتصادی نیز ندارد و استفاده از دامداری های صنعتی همراه با اصلاح نژاد برای دام سبک یا پرورش دام سنگین اصلاح نژاد شده توصیه می شود.«الیاس یزدانی» با بیان این که علت ۹۹ درصد آتش سوزی های مراتع شهرستان عامل انسانی است، تصریح می کند: ۷۵ درصد آتش سوزی ها از ساعت ۱۰ تا 14 و در ساعات اوج گرما اتفاق می افتد.
وی ادامه می دهد: در راستای جذب مشارکت های مردمی که احساس تعلق خاطر به مراتع و جنگل ها داشته باشند در ۱۰ روستای شهرستان تیم های اطفای حریق شناسایی شده اند و به پاسگاه های شهرستان امکانات اولیه اطفای حریق داده شده است تا در صورت آتش سوزی اقدامات اولیه را انجام دهند.