بازخوانی پرونده یک ساله مناطق زلزله زده
تعداد بازدید : 124
پایان کار ۸۰ درصد واحدهای زلزله زده روستایی
نویسنده : محمد آگاهی
یک سال از آن شب وحشتناک گذشت. ساعت 22:30 بیست و سوم اردیبهشت سال گذشته بود که زمین به مرکزیت شمال غربی بجنورد به لرزه درآمد و در پی آن با قطعی گسترده برق، ترس و وحشت بر تمام بجنورد به ویژه روستاهای غربی آن حاکم شد. قهر طبیعت حدود 5 هزار واحد مسکونی را در شهر و روستاهای شمال غربی بجنورد و روستاهای سملقان غیر قابل سکونت کرد و 9 هزار واحد مسکونی نیز آسیب جدی دیدند.
این زمین لرزه 2 قربانی در روستاهای لنگر و قصر قجر بجنورد گرفت و در مجموع 220 نفر را در منطقه کسبایر بجنورد و روستاهای سملقان مصدوم و راهی بیمارستان کرد.
با توجه به تخریب گسترده منازل روستایی در منطقه کسبایر بجنورد از همان ساعات اولیه و در بحبوحه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، آمد و شد مسئولان مختلف کشوری و استانی به این منطقه آغاز شد. از همان ساعات اولیه برخی مسئولان استانی به روستاییان وعده دادند که منازل شما بیمه است و جای نگرانی نیست و تا سقف 15 میلیون تومان بیمه به منازل تخریب شده خسارت پرداخت می کند؛ وعده ای که البته محقق نشد. پرداخت 20 میلیون تومان وام کم بهره و 5 میلیون تومان تسهیلات بلاعوض دیگر وعده ای بود که مسئولان استانی و کشوری آن را اعلام کردند. هم اکنون یک سال از آن روز می گذرد و راهی روستاهای منطقه کسبایر می شویم.
در ابتدای ورود به منطقه زیبایی های آن بیش از هر چیزی خودنمایی می کند؛ زیبایی هایی که تا پیش از وقوع زلزله از چشمان خیلی ها دور مانده بود و وقوع زلزله باعث شد بسیاری از مسئولان متوجه شوند که چه طبیعت زیبایی در پشت کوه های ضلع غربی بجنورد وجود دارد؛ منطقه ای که اگر جاده دسترسی آن از سمت آخر داغ ایجاد شود فاصله آن به شهر بجنورد حدود 30 کیلومتر کاهش می یابد.
به یاد دارم سال گذشته یکی از مهمانان کشوری هلال احمر با دیدن زیبایی های این منطقه گفت که من اگر به جای مسئولان این استان باشم از احداث یک هتل گردشگری در این منطقه بکر و زیبا حمایت می کنم. از میان تپه های پوشیده از تاکستان های زیبا به روستای فخرالدین نزدیک می شویم؛ روستایی که هنگام ورود به جاده آن تا دی ماه سال گذشته به جای منازل روستایی چادرهای سفید رنگ هلال احمر در آن بیش از هر چیزی خودنمایی می کرد؛ چادرهایی که با توجه به تأخیر در عملی شدن وعده های مسئولان برای پرداخت تسهیلات ماه ها سرپناه مردم کم بضاعت فخرالدین بود. اما هم اکنون از سر بالایی روستای فخرالدین تغییر را می شود مشاهده کرد و خانه های نوساز جایگزین منازل مخروبه سال گذشته شده اند.
پیش از ورود به روستا مشاهده الاغ هایی با بار دبه های آب گویای آن است که با وجود گذشت سال ها همچنان مشکل نبود شبکه آب رسانی روستاهای فخرالدین، ممو، قره جنگل و شعبان به قوت خود باقی است و نیز با وجود ترافیک تردد مسئولان به این منطقه، مردم روستاهای این مسیر باید با دبه و طی کردن سراشیبی تند روستاهایشان آب را به خانه ببرند.
مردم این منطقه سال هاست که چشم انتظار چشیدن طعم آب تصفیه شده سد شیرین دره هستند و خیلی ها که از آن ناامید شده اند به شهر کوچ کرده اند. وارد روستا که می شویم خانه های نوساز بیشتر به چشم می آیند.
در ورودی روستا دیگر خبری از نخاله های ساختمانی و گرد و خاک نیست. گشتی که در روستا می زنیم متوجه می شویم 70 تا 80 درصد منازل تخریب شده بازسازی و سقف گذاری شده اند و بقیه نیز در مرحله سقف گذاری هستند. البته هنوز خیلی از منازل به لحاظ نازک کاری تکمیل نشده اند و اهالی می گویند اگر بتوانند 2 یا 3 میلیون تومان دیگر وام دریافت کنند می توانند زندگی شان را در خانه های نوساز آغاز کنند وگرنه باید تا پایان برداشت انگورهایشان صبر کنند.
در مسیرمان سری هم به خانه پیرزنی می زنیم که به دلیل تنهایی و زندگی طولانی در چادر بارها سوژه دوربین عکاس ها شده بود اما امروز او نیز صاحب یک سرپناه مقاوم شده است. در ادامه مسیر روستای فخرالدین مردم روستاهای ممو و قره جنگل نیز از اقدامات انجام شده طی 6 ماه اخیر از دستگاه های متولی سپاسگزار بودند اما اغلب خاطرات تلخی از روند بوروکراسی پیچیده داشتند؛ روندی که هزینه هایی را نیز به آنان تحمیل کرد.
حالا که اهالی این روستاها سقف مستحکمی بالای سر خود دارند دوباره دغدغه قدیمی شان برای تأمین آب را یادآور می شوند و از مسئولان می خواهند به وعده خود در رابطه با شبکه آب رسانی از سد شیرین دره عمل کنند تا دوباره بسیاری از مردم کوچ کرده این دیار به روستاهایشان بازگردند و از حاشیه نشینی در شهرها رها شوند.
گفتنی است، روستاهای این منطقه سال هاست که جزو روستاهای ستاره دار آب و فاضلاب روستایی هستند و با تانکر آب رسانی می شوند.
تپه های زیبای کسبایر را طی می کنیم و با عبور از دراقانلو به روستای قصر قجر می رسیم. هم اکنون دیگر می توان تغییر را در این دو روستای همجوار مشاهده کرد.
در روستای دراقانلو به سراغ آن دسته از افرادی می رویم که در فصل سرما نیز در چادر زندگی می کردند اما امروز احداث منازل جدید آن ها هم پیشرفت قابل ملاحظه ای دارد. چه در قصر قجر و چه در دراقانلو هم اکنون حدود 20 تا 30 درصد زلزله زده ها علاوه بر پایان کار نازک کاری منازلشان را نیز انجام داده اند و با خیال راحت تری در منازل جدیدشان زندگی می کنند و چشم انتظار فصل برداشت تاکستان های شان هستند تا با فروش انگورهایشان بتوانند به زندگی شان رونق دهند. البته سرمای چند وقت اخیر آنان را نگران کرده است که مبادا نتوانند امسال محصول خوبی برداشت کنند.
با گذشت یک سال هنوز هم چادرهای سفید رنگ هلال احمر در اغلب روستاهای این منطقه به چشم می خورد و وقتی از اهالی درباره آن ها سوال می کنیم پاسخ می دهند که چون هنوز مرحله نازک کاری منزلشان باقی مانده است برخی وسایل را داخل چادرها نگه داشته اند.
با گذر از روستای زیبای قصر قجر تصمیم می گیریم از مسیر آخر داغ به بجنورد برگردیم؛ مسیری زیبا که اگر جاده آن آسفالت شود می تواند هم مسیر روستاهای کسبایر به بجنورد را کوتاه کند و هم تعداد گردشگران این منطقه را افزایش دهد؛ منطقه ای که امروز روستاهای آن دیگر آن چهره گذشته با داشتن خانه های کاهگلی و زهوار دررفته را ندارند.
گفت و گو با معاون بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خراسان شمالی، نشانگر پایان کار ۸۰ درصد واحدهای زلزله زده روستایی است. «روحانی» در خصوص آخرین وضعیت مناطق زلزله زده به خبرنگار ما می گوید: مالکان تمام 2 هزار و 449 واحد احداثی روستایی پس از زلزله 23 اردیبهشت سال گذشته تشکیل پرونده دادند و با بانک ها انعقاد قرار داد داشتند. وی می افزاید: از این تعداد تاکنون 2 هزار و 11 منزل مسکونی پایان کار گرفته اند. وی خاطرنشان می کند: تمام روستاییانی که تشکیل پرونده داده اند 20 میلیون تومان تسهیلاتشان را دریافت کرده اند و تاکنون ۵۷ میلیارد تومان کمک هزینه بلاعوض نیز به آنها پرداخت شده است. به گفته این مسئول، هنوز 37 میلیارد و 700 میلیون تومان کمک هزینه بلاعوض باقی مانده است.
وی میزان سیمان رایگان توزیع شده میان زلزله زدگان را 12 هزار و 500 تن اعلام می کند و می گوید: در مجموع پرداخت تسهیلات منازل احداثی شهری و روستایی تاکنون 3 بانک تمام سهمیه خود را پرداخت کرده اند و 2 بانک هنوز 50 درصد از سهمیه خود را پرداخت نکرده اند که البته در حال انجام هستند.
«روحانی» با بیان این که پرداخت تسهیلات به واحدهای احداثی در اولویت بوده است، درخصوص واحدهای تعمیراتی اظهار می کند: از مجموع 9 هزار و 661 واحد خسارت دیده شهری و روستایی در زلزله سال گذشته حدود 6 هزار و 800 مالک با بانک قرارداد منعقد کرده اند. وی یادآور می شود: از مجموع 2 هزار و 500 واحد احداثی شهری نیز در این مدت هزار و 875 مالک تشکیل پرونده داده اند که 646 مالک به بانک معرفی شده اند و 407 نفر برای دریافت تسهیلات انعقاد قرارداد داشته اند و 200 نفر نیز در مرحله دریافت پایان کار هستند. وی نقشه و نظارت رایگان را از دیگر خدمات اعطایی به زلزله زدگان اردیبهشت سال گذشته برشمرد.
یک عالمه گُل در مناطق زلزله زده
مردم این دیار که از قبیله قدرشناسان هستند بر و بچه های «خراسان شمالی» را شرمنده محبت خودشان کردند. آن ها بارها تیم گزارشی روزنامه را در سطح مسئول تحریریه در جمع خود دیده اند و لذا اعضای این تیم را با اسم می شناسند. جالب بود تیتر گزارش ها، گزارشگر و ... را خوب به یاد داشتند. مادری که با دنیایی مهر، گزارشگر ما را با نام صدا کرد و گفت: امروز صاحب سرپناه شده ام؛ خیلی شما را دعا می کنم. پدری با ادبیات خودش، سوغات سلامت (سلام) را به همه بچه های خراسان شمالی هدیه داد و .... باور کنید اگر چه در خصوص گزارش مناطق زلزله زده، بچه های خراسان شمالی و حتی روزنامه خراسان کشوری از هیچ تلاشی دریغ نکردند و هزینه هم پرداختند ولی امروز چنان با گشاده رویی مردم این دیار روبه رو شدم که خستگی کار و حتی زخم حرف های از ما بهتران را فراموش کردم و دریافتم که بزرگی، کرامت و قدرشناسی مردم و مخاطبان را هنوز که هنوز است به خوبی نشناخته ام و لذا از جانب همه بر و بچه های خراسان شمالی می گویم: «مردم، بزرگوارید؛ دستتان را می بوسم».
البته آن ها از زحمات مردان سختکوش بنیاد مسکن و حمایت های نماینده ولی فقیه قدردان بودند. باید به خادمان ملت آفرین و خسته نباشید گفت.