بهترین فیلم های اول کارگردان های ایرانی
گروه سینما و تلویزیون- بررسی بهترین فیلمهای چند سال اخیر سینمای ایران، نشان می دهد اغلب فیلمها متعلق به کارگردانهای جدید هستند. فیلم های اول کارگردانان ایرانی در چند سال اخیر گوی سبقت را از فیلمهای پیشکسوتان این حرفه ربودهاند؛ فیلم هایی که جوایزی از جشنواره فیلم فجر، جشن خانه سینما یا جشنواره های بین الملل دریافت کردند و از دیدگاه بسیاری از مخاطبان سینما، جزو بهترین فیلم های ساخته شده کارگردان ها به عنوان فیلم اول محسوب می شوند. در این مطلب به سراغ بهترین فیلم های اول کارگردانان ایرانی در دو دهه اخیر رفتیم تا ببینیم کدام کارگردانان با اولین اثرشان سینمادوستان را متوجه حضور و فعالیت یک استعداد جدید کردند؛ از «روز صفر» اولین ساخته «سعید ملکان» شروع کردیم، در ادامه به سراغ «سعید روستایی» و «محمدحسین مهدویان»، کارگردان های موفق سینما رفتیم و مطلب را با «رقص در غبار» اولین تجربه «اصغر فرهادی»، کارگردان بین المللی سینما به پایان رساندیم.
روز صفر
محصول سال: 1398
کارگردان: سعید ملکان
بازیگران: امیر جدیدی، ساعد سهیلی و مهدی قربانی
«سعید ملکان» پس از سالها حضور مداوم و موفق در سینما و انجام فعالیتهای مختلفی همچون گریم، تدوین و تهیهکنندگی، بالاخره اولین فیلم خود را ساخت. آموختههای او در این حرفه و تجربه بالایش سبب شد «روز صفر» که ماجرای دستگیری «عبدالمالک ریگی» را روایت میکند، به یکی از بهترین فیلم های سینمای ایران تبدیل شود. «روز صفر» برای 12 رشته مختلف کاندیدای دریافت سیمرغ بلورین شد و سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول و بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را در کنار سه سیمرغ دیگر از آن خود کرد.
مسخره باز
محصول سال: 1397
کارگردان: همایون غنیزاده
بازیگران: علی نصیریان، هدیه تهرانی، صابر ابر، بابک حمیدیان، رضا کیانیان و داریوش موفق
«همایون غنیزاده» یکی از کارگردانان شناخته شده در تئاتر است، اما قبل از «مسخرهباز» کمتر کسی از بین سینمادوستان او را میشناخت. «غنیزاده» برای اولین فیلمش سراغ فیلمنامهای متفاوت و البته بازیگران بزرگی همچون «علی نصیریان» و «هدیه تهرانی» رفت و همین امر سبب شد نامزد 8 و برنده 4 سیمرغ بلورین در جشنواره فیلم فجر شود. «مسخرهباز» در رقابتی نزدیک با «جاندار» توانست جایزه بهترین فیلم اول سال را از آن خود کند. این فیلم هم چنین جوایز بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه جشنواره جهانی ورشو را هم در کارنامه دارد.
ابد و یک روز
محصول سال: 1394
کارگردان: سعید روستایی
بازیگران: پیمان معادی، پریناز ایزدیار، نوید محمدزاده، شبنم مقدمی و ریما رامینفر
کمتر سینمادوستی پیدا میشود که «ابد و یک روز» سعید روستایی را ندیده باشد. این جوان جویای نام در جشنواره سی و چهارم مخاطبان را با فیلمی درخشان روی صندلیهای سالنهای سینما میخکوب کرد. فیلمی که بازیگرانش به خصوص «معادی»، «محمدزاده» و «ایزدیار» بازیهای درجه یکی در آن داشتند. «ابد و یک روز» هم توسط مردم و هم منتقدان و داوران جشنواره به شدت مورد توجه قرار گرفت و علاوه بر دو سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول و بهترین کارگردانی فیلم اول، از 11 رشتهای که در بخش اصلی مسابقه سینمای ایران نامزد شده بود، برنده 7 سیمرغ بلورین شد.
دهلیز
محصول سال: 1392
کارگردان: بهروز شعیبی
بازیگران: رضا عطاران، هانیه توسلی، محمدرضا شیرخانلو، شاهرخ فروتنیان و نگار عابدی
زمانی که اولین تصاویر فیلم «دهلیز» با چهره متفاوت و به ظاهر آرام «رضا عطاران» منتشر شد، خبر آمد که «عطاران» در اولین فیلم «بهروز شعیبی» قرار است نقش فردی جدی را بازی کند. خیلیها تصور میکردند بازی «رضا عطاران» در این فیلم بسیار بد و نچسب باشد اما پیشبینیها غلط از آب درآمد و «دهلیز» ضمن قرار گرفتن بین پرفروشترین فیلمهای جشنواره، سیمرغ بهترین فیلم اول را از آن خود کرد و در 10 رشته هم نامزد دریافت جایزه شد.
شنای پروانه
محصول سال: 1398
کارگردان: محمد کارت
بازیگران: جواد عزتی، امیر آقایی، طناز طباطبایی، پانتهآ بهرام، علی شادمان و علیرضا داوودنژاد
«شنای پروانه» دیگر فیلم موفق جشنواره فیلم فجر سی و هشتم است. اولین فیلم «محمد کارت» از همان روزهای حاشیه ساز شد. این فیلم روایتگر یک قصه تلخ و اجتماعی در جنوب تهران است که با بازیهای درخشان توانست به یکی از مهمترین فیلم های اول دهه نود تبدیل شود. «شنای پروانه» در جشنواره فیلم فجر در 14 رشته نامزد دریافت سیمرغ شد و از این تعداد توانست در 6 رشته برنده شود.
تابستان داغ
محصول سال: 1395
کارگردان: ابراهیم ایرجزاد
بازیگران: پریناز ایزدیار، علی مصفا، مینا ساداتی، صابر ابر و یسنا میرطهماسب
اولین فیلم ابراهیم «ایرجزاد»، رکورددار بیشترین نامزدی سیمرغ بلورین در جشنواره سی و پنجم فجر است. این فیلم که داستانی اجتماعی و خانوادگی دارد، درباره زنی به نام «نسرین» است که وقتی متوجه میشود پس از جدایی، همسرش دختر شش سالهشان را به او نمیدهد دست به کاری عجیب میزند. «تابستان داغ» علاوه بر دو سیمرغی که از جشنواره فجر برنده شده، جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل زن جشنواره فیلم پکن را هم برای «مینا ساداتی» به ارمغان آورده است.
ایستاده در غبار
محصول سال: 1394
کارگردان: محمدحسین مهدویان
بازیگران: هادی حجازیفر، امیرحسین هاشمی، سوده ازقندی، فرهاد فداکار و عماد محمدی
رقیب قدرتمند «ابد و یک روز» در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر، «ایستاده در غبار» «محمدحسین مهدویان» بود. «مهدویان» برای علاقه مندان به مستند، نامی آشنا بود، اما سینمادوستان او را نمیشناختند. خیلیها وقتی برای اولین بار فیلم «ایستاده در غبار» را دیدند، تصور کردند این فیلم با استفاده از تصاویر آرشیوی جنگ ساخته شده است در حالی که «مهدویان» فیلمی درام و جنگی ساخته بود. این فیلم با بازی بینظیر بازیگر نقش اولش، دو هنرمند بزرگ به سینمای ایران معرفی کرد؛ یکی «محمدحسین مهدویان» به عنوان فیلمسازی صاحب سبک و مولف و دیگری بازیگری بزرگ و خلاق به نام «هادی حجازیفر».
دایره زنگی
محصول سال: 1386
کارگردان: پریسا بختآور
بازیگران: مهران مدیری، محمدرضا شریفینیا، گوهر خیراندیش، امین حیایی، صابر ابر و باران کوثری
«دایره زنگی» جزو فیلمهای موفق دهه هشتاد و حتی جزو بهترین کمدیهای تاریخ سینمای ایران است، اثری که فیلمنامهاش را «اصغر فرهادی» نوشته بود و همسرش «پریسا بختآور» آن را به عنوان اولین فیلم بلند سینماییاش کارگردانی کرد. «دایره زنگی» با قصهای جذاب و ملتهب و با به کارگیری ستارگان سینمای ایران توانست در میان مخاطبان و منتقدان سینمایی بسیار مورد توجه قرار بگیرد و به نوعی در سینمای کمدی ایران ماندگار شد.
جان دار
محصول سال: 1397
کارگردان: حسین امیری دوماری و پدرام پورامیری
بازیگران: فاطمه معتمدآریا، حامد بهداد، جواد عزتی، مسعود کرامتی، علی شادمان و باران کوثری
«جاندار» فیلم اول دو سینماگر جوان است که طی یک سال با ساخت «جاندار» و نگارش فیلمنامه «شنای پروانه» نشان دادند بعد از «سعید روستایی»، «محمدحسین مهدویان» و «محسن قرایی»، جدیدترین استعدادهای درخشان سینما هستند. «جاندار» با فیلمنامهای قوی و بازیهای فوق العاده جزو بهترین فیلم های اول کارگردانان ایرانی در دهه نود است. این فیلم برای کسب سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول نامزد دریافت جایزه شد.
ویلایی ها
محصول سال: 1395
کارگردان: منیر قیدی
بازیگران: طناز طباطبایی، پریناز ایزدیار، ثریا قاسمی، صابر ابر و علی شادمان
«ویلاییها» در کنار «بیست و یک روز بعد» و «تابستان داغ» دیگر فیلم برتر در بین ساخته های اول کارگردانان ایرانی در سال 95 بود. اولین فیلم «منیر قیدی» تصویری تاثیرگذار و بهیادماندنی از مادران و همسران در دوران 8 سال جنگ تحمیلی ارائه میداد و به همین دلیل هم به شدت مورد اقبال مخاطبان و منتقدان قرار گرفت. این اثر در جشنواره فیلم فجر در شش رشته نامزد دریافت سیمرغ شد و جایزه استعداد درخشان فیلم اولی را هم نصیب «منیر قیدی» کرد. «ویلاییها» علاوه بر جشنواره فیلم فجر، در سایر جشنهای سینمایی مهم داخلی به شدت مورد توجه داوران قرار گرفت.
چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت
محصول سال: 1393
کارگردان: وحید جلیلوند
بازیگران: امیر آقایی، نیکی کریمی، شاهرخ فروتنیان و آفرین عبیسی
اولین فیلم بلند سینمایی برادران «جلیلوند» در مقام کارگردان و تهیهکننده، درباره زندگی و مصائب سه شخصیت بود که به صورت موازی و در کنار هم روایت میشد. این فیلم در سی و سومین جشنواره فیلم فجر برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول، بهترین کارگردانی فیلم اول و نامزد دریافت سیمرغ بهترین فیلمنامه شد. اولین ساخته «جلیلوند» علاوه بر موفقیت در جشنوارههای داخلی، در اغلب جشنوارههای معتبر خارج از کشور نیز خوش درخشید.
بوتیک
محصول سال: 1382
کارگردان: حمید نعمتا...
بازیگران: محمدرضا گلزار، گلشیفته فراهانی، رضا رویگری، حامد بهداد و افسانه چهرهآزاد
«حمید نعمتا...» که یکی از بزرگان فیلمسازی ایران محسوب میشود، در اولین فیلم سینماییاش سراغ یک داستان جذاب رفت و توانست با حضور ستارگان جوان، فیلمی قصهگو و شُستهرُفته بسازد که نتیجه کار بسیار مورد اقبال واقع شد و سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول را هم برای او به ارمغان آورد. «بوتیک» هنوز هم جزو بهترین کارهای «نعمتا...» و حتی جزو برترین فیلمهای تیم بازیگرانش است.