ماجرا هنوز تمام نشده

پدیدآور:   مهدی میرکیایی

ناشر: انتشارات سوره مهر

تعداد صفحات: ۱۶۷

 

این کتاب جذاب، خوش‌خوان و مهیج و عمیق که جلد ۱۳ از مجموعه‌ «سرگذشت استعمار» است و البته برگزیده‌ جایزه‌ کتاب سال جمهوری اسلامی در سال ۱۴۰۰، ماجرای روزهایی را روایت می‌کند که استعمار با کشف نفت، جای پای خود را در کشورهایی مثل ایران بیش از پیش محکم‌تر کرد. کتاب با بیان چگونگی رشد جان دی راکفلر یهودی در صنعت نفت ایالات متحده مباحثش آغاز می‌شود و به راهکارهایی کثیفی که او برای به زانو درآوردن رقیبان و تبدیل کردن استاندارد اویل به بزرگترین شرکت نفتی در آمریکا منتهی شد. از طرف دیگر نیز در باب خاندان یهودی روتچیلدها ثروتمندترین خاندان در اروپا و چگونگی رشد شرکت شل و تجارت نفتی آن‌ها و رقابتشان با راکفلرها مطالب را بیان می کند. این دو مقدمه‌ای است که نشان می‌دهد چه شد پای غرب به جنوب غرب آسیا(خاورمیانه) به منظور دستیابی به نفت و کاهش هزینه‌ استخراج،‌ تولید و حمل و نقل سوخت باز شد. ضلع سوم استخراج نفت در سال ۱۸۹۰ رویال داچ، زیر نظر پادشاهی هلند در اندونزی که جزو مستعمرات هلند در آن زمان بود به صنعت نفت جهانی ورود پیدا می‌کند؛ پس از کشمکش‌های فراوان شل و رویال داچ با هم متحد می‌شوند و اینک نبرد بزرگ فرا می‌رسد. از این‌جا به بعد بیان می‌شود که چگونه یک سرمایه‌دار انگلیسی به نام ولیام ناکس دارسی با کمک سفارت انگلستان می‌تواند با نیرنگ روس‌ها را که مانند انگلیس در آن زمان در ایران هر جولانی که می‌خواستند می‌دادند فریب دهند و قرارداد ننگین نفتی دارسی را که به مدت 70 سال اعتبار داشت با مظفرالدین شاه منعقد کنند و به این شکل «شرکت نفت ایران و انگلیس» متولد شد. بیشترین غارت ممکن از نفت ایران در خلال جنگ جهانی اول که انگلستان به شدت به نفت نیاز داشتند انجام شد. ضمن این که در کتاب، چگونگی فروپاشی عثمانی و ایجاد کشورهای جدید توسط عمدتاً انگلستان با حکامی دست‌نشانده و مطیع انگلیسی‌ها بیان می‌شود و بحث استخراج نفت در این کشورها نیز بیان می‌شود. در ادامه نیز داستان مهیج و پر عبرت پشت پرده‌ نفت و استعمار جهانی به زیبایی تا رخ‌دادن انقلاب اسلامی ایران و بعد از آن ادامه می‌یابد. خواندن این اثر کم‌نظیر (اگر نگوییم بی‌نظیر) برای نوجوانان و جوانان، بزرگسالان و حتی سالمندان مفید و جذاب و پر از عبرت و شگفتی خواهد بود.

درخت بخشنده

پدیدآور:‌ شل سیلور استاین؛ مترجم: هایده کروبی

ناشر:‌ شرکت انتشارات فنی ایران

تعداد صفحات: ۳۶

 

کتابی ساده ولی بسیار عمیق، کتابی که هم خردسال چهارساله می‌تواند به کمک والدینش آن را بخواند، هم نه تنها برای والدین این خردسال می‌تواند جذاب باشد، بلکه برای پدربزرگ و مادربزرگ این خردسال نیز می‌تواند بسیار جالب توجه باشد! در عین سادگی، حکمت عمیقی در این کتاب ساری و جاری است. کتاب درباره‌ دوستی یک پسربچه با درخت است؛ درختی که هر بار کودک به سراغش می آید با سخاوت به او عطا می‌کند. به مرور پسربچه بزرگ می‌شود و گرفتار عشق و روزمرگی می‌شود، اما هر بار که به بهانه‌ای به نزد درخت باز می‌گردد، این درخت است که با وفاداری و سخاوت همچنان آن چه را دارد به او بذل می‌کند و در پایان:

و پس از مدت‌ها پسر (که اکنون پیرمردی کهنسال شده بود) دوباره برگشت.

درخت گفت: «پسرم مرا ببخش، هیچ چیز دیگری ندارم که به تو بدهم. سیبی باقی نمانده.»

پسر گفت: «با این دندان‌های فرسوده‌ام نمی‌توانم سیب بخورم.»

درخت گفت: «شاخه‌ای هم ندارم که روی آن تاب بخوری.»

پسر گفت: «من پیرم و نمی‌توانم تاب بخورم.»

درخت گفت: «تنه‌ای هم ندارم که از آن بالا بروی.»(تنه را خود پسربچه بریده بود و فروخته بود!)

پسر گفت:‌ «من آن‌قدر خسته‌ام که نمی‌توانم از شاخه‌ات بالا بروم.»

درخت آهی کشید و گفت: «متأسفم.»

«کاش می‌شد چیزی به تو بدهم ولی چیزی برایم نمانده، من کُنده‌ای پیرم. متأسفم...»

پسر گفت: «دیگر به چیزی زیادی نیاز ندارم. از آن جایی که بسیار خسته‌ام، فقط جایی آرام می‌خواهم که استراحت کنم.»

درخت گفت: «خب.»

و تا جایی که می‌توانست قامت خود را راست کرد.

«خب. کندهی پیر به درد نشستن و استراحت کردن می‌خورد. بیا پسرم، بنشین و استراحت کن.»

و پسر نشست و درخت خوشحال بود... .