گروه گزارش
کسب و کارشان را در شبکه های اجتماعی مانند خیلی از افراد به راه انداخته اند و هر کدام برای خود برو و بیایی دارند و حتی ترس از ابتلا به کرونا نتوانسته است جلوی انتشار عکس های اشتها آور آن ها را بگیرد زیرا هر یک، مشتریان پر و پا قرص خود را دارند. انواع غذاهای خوش آب و رنگ، کیک ها، دسرها و شیرینی ها تو را فرا می خواند، البته تعریف و تمجیدهایی که برخی اعضای کانال از غذاهای عرضه شده می کنند تو را ترغیب می کند برای یک بار هم شده یکی از آن ها را امتحان کنی غافل از این که ممکن است سلامتی ات به خطر بفتد.
اگرچه فروش اینترنتی غذا این روزها خیلی باب شده و مورد استقبال شهروندان قرار گرفته است اما با شیوع کرونا ویروس باید در نظر داشت هر طوری که شده باید روزنه های احتمالی ورود این ویروس خطرناک را بست و جلوی هر گونه مورد مشکوکی را که منجر به، به خطر افتادن سلامتی می شود، گرفت در حالی که هر روز روزنه ای از فعالیت آشپزخانه ها در شبکه های مجازی باز می شود.
تصاویر اشتهاآور
«محمودیان» شهروندی است که به تازگی و ناخواسته وارد یکی از گروه های آشپزی شده است. او با اشاره به این که متوجه نشدم چه کسی من را وارد این گروه کرده است، می گوید: با این که به کیفیت غذا خیلی اهمیت می دهم و به مسائل بهداشتی حین پخت بسیار حساس هستم اما با دیدن عکس غذاهایی که در این گروه گذاشته می شد وسوسه شدم و یک پرس غذا سفارش دادم.
او ادامه می دهد: زمانی که پیک غذا را آورد خیلی پشیمان شدم زیرا تصاویر اشتهاآور با فتوشاپ کار شده بود و غذا رنگ و روی عکس را نداشت و مزه آن اصلاً خوب نبود.
او خاطرنشان می کند: من و همسرم بعد از صرف غذا دچار دل پیچه شدیم و موضوع را با مدیر گروه در میان گذاشتم ولی او ناراحت شد و برخورد تندی کرد و مدعی شد در مدت فعالیت اش چنین اتفاقی نیفتاده و به طور حتم مشکل از جای دیگر بوده است و من نتوانستم شکایتم را به جایی برسانم.
او اظهارمی کند: با این وجود چند نفر در گروه آن قدر از کیفیت و مزه غذا به به و چه چه و بازار گرمی می کردند که بعضی از اعضا برای روز آینده از همان نوع غذا سفارش دادند.
رشد قارچ گونه کانال های آشپزی
همان طور که گروه های مختلف پوشاک و لوازم آرایشی و بهداشتی در شبکه های مجازی مشغول به فعالیت هستند و برخی از آن ها حتی بازار کسب و کارشان از دنیای حقیقی داغ تر و پررونق تر است، گروه های آشپزی خانگی هم پا به پای آن ها و قارچ گونه رشد کرده اند و تا چشم بر هم بگذاری می بینی وارد دنیای رنگارنگ آشپزی جدیدی شده ای بدون این که از گردانندگان آن خبر داشته باشی.
یکی از شهروندان بجنوردی بیان می کند: در عرض 2 روز و بدون این که تمایلی داشته باشم من را به 4 گروه آشپزی اضافه کردند و با آن که چندین بار از آن ها خارج شدم اما باز هم من را به این گروه ها بردند و حالا فقط نظاره گر رفتار دیگران هستم که در این اوضاع شیوع کرونا بدون ترس غذا سفارش می دهند.
«غلامپور» با تاکید بر این که باید قوانین سفت و سختی برای افرادی که در شبکه های مجازی در خصوص عرضه غذا فعالیت می کنند، درنظر گرفته شود، می افزاید: برایم عجیب است برخی افراد چگونه بدون واهمه غذا سفارش می دهند و بعضی از آشپزها چگونه بدون ترس، با آن که مجوز ندارند فعالیت می کنند؟
جای خالی نظارت
در عین حال، صاحب یکی از رستوران های بجنورد می گوید: با شیوع کرونا صنف ما آسیب زیادی دید زیرا از اسفند تا پایان ماه مبارک رمضان رستوران ها و آشپزخانه ها تعطیل بودند و فقط می توانستیم غذای بیرون بر عرضه کنیم ولی آشپزخانه های مجازی همچنان به فعالیت خود ادامه دادند زیرا شناسایی نشدند.
او که به ذکر نام خود در این گزارش تمایلی ندارد، اضافه می کند: جای خالی نظارت بر فعالیت این گونه آشپزخانه ها وجود دارد در حالی که رستوران ها و آشپزخانه های دیگر به شدت تحت کنترل هستند.
در عین حال یکی از شهروندان معتقد است: رقابت بین آشپزخانه های مجازی موجب افزایش کیفیت غذای آن ها شده و اگر قوانین آسانی برای گرفتن کد بهداشتی توسط آن ها در نظر گرفته شود، به نفع مشتریان است. «موحدی» می گوید: زن سرپرست خانواری را می شناسم که از همین راه امرار معاش می کند و بسیار موفق است و طی 5 سال گذشته که مشتری او بوده ام به مشکلی برخورد نکرده و همیشه از خریدم راضی بوده ام.
او ادامه می دهد: خرید از آشپزخانه های مجازی به صرفه تر از رستوران ها و آشپزخانه هاست به ویژه برای افرادی مانند من که کارمند هستم و فرصت کمی برای آشپزی دارم و این گونه برای تهیه غذا کمتر هزینه می کنم.
تهدید سلامتی
اما بر خلاف نظر او، «جلیلی» یک شهروند دیگر اظهار می کند: با شیوع کرونا، فعالیت دست فروش ها و روزبازارهایی مانند دوشنبه بازار تعطیل شد اما آشپزخانه های مجازی بدون این که شناسایی شوند همچنان به فعالیت خود ادامه می دهند به ویژه عرضه موادی مانند انواع دسر، کیک و شیرینی که نمی توان آن ها را به طور داغ مصرف کرد، می تواند سلامت شهروندان را تهدید کند.
لزوم داشتن مجوز و کد شامد
در همین خصوص «نوروزیان» مدیر سلامت محیط و کار معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی تصریح می کند: شبکه های مجازی در زمینه مواد غذایی که برای اپلیکیشن خود کد «شامد» و مجوز می گیرند و مکان تولید مواد غذایی را به اطلاع ما و بازرسان بهداشت محیط می رسانند برای فعالیت مجاز هستند و بقیه افرادی که در این زمینه فعالیت می کنند هیچ کدام مجوز توزیع غذا را ندارند.او با تاکید بر این که برای هر چیزی که پیگیری میکنیم باید مستنداتش موجود باشد، می افزاید: مراجع قضایی مستندات می خواهند و فردی که شکایت می کند باید مستندات داشته باشد تا آن را پیوست و برای مراجع قضایی ارسال کنیم.
او با بیان این که فقط یک اپلیکیشن در سال گذشته با ما ارتباط برقرار و مکان تهیه غذایش را معرفی کرد، اظهارمی کند: دلیل این که با فعالیت افراد بدون مجوز در زمینه پخت و توزیع مواد غذایی از طریق فضای مجازی مخالفت می کنیم این است که نمی دانیم غذا در چه مکان و فضایی و توسط چه اشخاصی تهیه و توزیع می شود وگرنه توزیع غذا به شکل اینترنتی اشکالی ندارد به ویژه در این دوران کرونا ما هر ساعتی که بخواهیم بتوانیم از محل بازدید کنیم، نظر بدهیم و اگر مشکلی وجود داشت، برطرف کنند.
به گفته او، ممکن است هر اتفاقی برای مصرف کننده پیش بیاید به عنوان مثال مسموم شود و در صورتی که غذای خود را از شبکه مجازی بدون مجوز تهیه کرده باشد نمی داند به کجا شکایت کند چون فقط شماره تلفن طرف مقابل را دارد و صدایش به جایی نمی رسد.
او با اشاره به این که به شکل نامحسوس بر فعالیت کانال های آشپزی نظارت می کنیم، می گوید: تمام افرادی که در شبکه های مجازی در این زمینه فعالیت می کنند مجوز ندارند، در حالی که در ایام کرونا، سرو غذا در رستوران ها تعطیل شد و به شکل بیرون بر سرویس دهی می شد.«نوروزیان» با بیان این که هیچ کدام از آشپزخانه های مجازی مورد تایید معاونت بهداشتی نیست ضمن این که آن ها نرخ نامه هم ندارند، اضافه می کند: مردم در صورت داشتن شکایت می توانند به مراکز بهداشتی مراجعه کنند یا با سامانه 190 تماس بگیرند.
در عین حال، مدیر غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی تصریح می کند: با شیوع کرونا رستوران ها با وجود داشتن مجوز و نظارت تعطیل شدند که این حساسیت موضوع را نشان می دهد اما بر آشپزخانه های بی نام و نشان نظارتی نمی شود و اگر اتفاقی بیفتد مسئولیت اش را کسی را نمی پذیرد.
دکتر«براتی زاده» می افزاید: افرادی که در زمینه های مواد غذایی و لوازم بهداشتی و آرایشی فعالیت می کنند باید مجوز توزیع داشته باشند تا مشخص شود این مواد کجا تولید و چگونه توزیع می شوند؟
او تصریح می کند: باید مشخص شود مواد اولیه ای که در تهیه غذا به کار برده می شود چه وضعیتی دارد به ویژه در این شرایط کرونایی، بنابراین بهترین کار این است که شهروندان خودشان غذا تهیه کنند.
او با بیان این که هنوز ابعاد ویروس کرونا مشخص نشده و ناشناخته است، می افزاید: مواد غذایی اگر به خوبی پخته نشود و حرارت کافی نبیند، به خصوص اگر به شکل خام خواری مصرف شود قطعاً خطر انتقال ویروس را در پی خواهد داشت.او با اشاره به این که شرط عقل این است که احتیاط کنیم، ادامه می دهد: افرادی که می خواهند در این زمینه فعالیت کنند باید مجوز غذا و دارو و معاونت بهداشتی را بگیرند و مراحل قانونی را طی کنند تا مردم به آن ها اطمینان داشته باشند.
او اظهار می کند: در صورتی که فردی با مصرف غذای آشپزخانه های مجازی دچار مشکل شود و شکایت کند از آن جایی که مسئولت قانونی آن بر عهده کسی نیست روند شکایت خیلی طولانی خواهد شد.
دکتر «براتی زاده» می افزاید: ما از افرادی که با مجوزهای بهداشتی فعالیت می کنند حمایت می کنیم و اگر فردی مانع تبلیغ آن ها شود، از آن جلوگیری می کنیم.