مرتضوی
تا همین چند دهه پیش کارگاه های چلنگری پُر بود از مشتریهایی که به استادان چلنگری سفارش میدادند؛ روزهایی که در هر کوی و برزنی می شد سراغی از چلنگران گرفت و دستان پرمهرشان به روح بی جان تکه های آهن جان می بخشید اما امروز و در عصر نوآوری، چلنگری مانند دیگر پیشههای کهن به غریبه ای در میان پیشههای جدید تبدیل شده است و هنری که در دل تاریخ ریشه دارد، در شیب تند فراموشی قرار گرفته و صدای آن رو به خاموشی است، با این وجود هنوز هستند معدود چلنگرانی که کوره کارگاه شان را گرم نگه داشته اند و نگذاشته اند دنیای مدرن آن ها را در خود ذوب کند و حرفه آبا و اجدادی شان رو به فراموشی رود.
فعالان این عرصه که حرفه پدری شان را دنبال می کنند تا اصالت های موجود حفظ شود، از این که دیگر کسی این حرفه را دنبال نمی کند و بیم آن می رود به فراموشی سپرده شود، برای مان می گویند. یکی از فعالان این عرصه که سال هاست، میراث پدری اش را دنبال می کند و تلاش کرده است با حفظ اصالت ها دست به تولید بزند، از این که با این همه، حمایت ها رنگی نداشته است، سخن می گوید.
از نگاه این صنعت گر، داشتن بیمه حداقل چیزی است که به صنعت گران صنایع دستی مانند بسیاری دیگر از مردم، انگیزه و توان کار میدهد و می افزاید: با این که این موضوع را بارها پیگیری کرده ایم اما مشکل بیمه نبودن صنعت گران همچنان حل نشده است.
«علی پور» که 20 سال است در این عرصه فعالیت و با کمبودها دست و پنجه نرم می کند، بیان می کند: حال و روز ناخوش بازار در این روزها دامن فعالان این عرصه را هم گرفته است.
او از این که دیگر کسی از این حرفه استقبال نمی کند و جوان ها حاضر نیستند سختی های این حرفه را به جان بخرند، برای مان می گوید و معتقد است: با این روند نسلی برای احیای این رشته وجود نخواهد داشت و شاهد فراموشی این میراث ارزشمند خواهیم بود.
او از گران شدن مواد اولیه هم سخن می گوید که بر روند بازار فروش تولیدات آن ها تاثیر گذاشته است و همه این ها در کنار نبود بیمه و برخوردار نشدن از تسهیلات به مشکلات شان دامن زده است.
یکی دیگر از فعالان که سال هاست در این عرصه فعالیت می کند، با بیان این که حمایت ها از این رشته مدت هاست رنگ باخته، از تأمین مواد اولیه از خارج از استان و فراهم نبودن امکان تهیه آن در خراسان شمالی سخن می گوید که حرفه او را هم دچار مشکل کرده و قیمت تمام شده مواد اولیه را افزایش داده است.
او داستان تکراری نداشتن بیمه و حمایت نشدن از سوی دستگاه های متولی را مهم ترین دغدغه صنعت گران می داند که موجب سلب انگیزه فعالان این عرصه شده است.
او روزهای روشنی را برای چلنگری به واسطه استقبال نکردن از این رشته متصور نمی شود و معتقد است: حمایت های مسئولان لازمه رونق این هنر - صنعت است.
«حدادیان» که 30 سال در این حرفه فعالیت کرده است، از حال و روز ناخوش بازار و نبود سرمایه برای تهیه ابزار اولیه به منظور توسعه و رونق این رشته سخن می گوید و نبود ضامن و پرداخت تسهیلات با سود بالا را درد مشترک فعالان این عرصه می داند که به واسطه پیشینه غنی این هنر- صنعت، توجه بیشتری انتظار می رود.
شاید تنها روزنه امید این روزهای فعالان این عرصه حمایت های مسئولان است تا این هنر قدیمی جانی دوباره بگیرد و میراث کهنی که به شیوه استاد- شاگردی نسل به نسل و سینه به سینه تا امروز حفظ شده است، برای آیندگان به یادگار باقی بماند.