روزی که تاکسی ها وارد شهر شدند
تعداد بازدید : 182
سفر با درشکه به بجنورد قدیم
علوی
این روزها در خانه یا محل کار خود نشسته اید و هر زمان که قصد بیرون رفتن دارید با دفاتر آژانس تاکسی تلفنی تماس یا گوشی تلفن همراه تان را در دست می گیرید و با وصل شدن به اینترنت، درخواست تاکسی می دهید؛ لحظاتی بعد سرویس از راه می رسد و با آن می توانید به هر جایی از شهر که می خواهید سفر کنید.
«قدر این داشته های تان را بدانید، زمان ما این طور نبود، هر جا می خواستیم برویم باید با پای پیاده می رفتیم و بعدها هم که وسایل نقلیه به بازار آمد، آن قدر تعداد آن ها کم بود که امکان استفاده از آن ها برای همه مردم وجود نداشت»؛ این جملات را این روزها از زبان برخی بزرگترهای مان می شنویم و حتی بعضی از ما خودمان را برای لحظه ای جای آن ها نمی گذاریم که با چه مرارت و سختی زندگی کردند و از کنار حرف های شان به راحتی عبور می کنیم و سرگرم دنیای شلوغ و پرهیاهوی خود می شویم.
آن ها از روزگارانی حرف می زنند که برای کودکان امروزی نامأنوس است و باور کردنش بسیار سخت؛ همان روزهایی که از هیچ وسیله نقلیه ای خبری نبود و در گرما و سرما باید با پای پیاده به این سو و آن سو می رفتند.
«علی اصغری» 72 ساله شهروندی است که می گوید: در کودکی ام وسایل نقلیه چندانی در بجنورد نبود و زمانی که خیلی کوچک بودم و به مدرسه می رفتم به یاد دارم که باید مسیر طولانی را می پیمودم و همیشه احساس خستگی می کردم. وی ادامه می دهد: خانه های آن موقع مانند اکنون تا حاشیه شهر گسترش پیدا نکرده بود و به جز چند خیابان اصلی در بجنورد خیابانی وجود نداشت اما طی همان مسیرها نیز با پای پیاده آن هم برای بچه ها سخت بود چنان که تا اواخر دهه 30 و اوایل دهه 40 بیشتر خانواده ها از اسب و الاغ برای رفتن به محل مورد نظرشان و حمل بار استفاده می کردند و تفریح ما بچه های کوچک هم این بود که سوار این حیوانات شویم و کلی لذت ببریم.
وی بیان می کند: خانه ما در کوچه شترخانه و مدرسه مان نزدیک چهارراه شهید صفای فعلی بود و هر روز صبح در هوای سرد وبا وجود برف سنگینی که می بارید، با پای پیاده به مدرسه می رفتیم. شهروند قدیمی دیگری هم اظهارمی کند: آن روزها وسایل نقلیه و تاکسی مانند امروز در دسترس مردم نبود و یادم می آید که سن و سال چندانی نداشتم که یکی، 2 درشکه وارد بجنورد شد و در ابتدا افراد صاحب منصب و آن هایی که دارایی کافی داشتند از درشکه استفاده می کردند و ما بچه ها که تا آن روز از این گونه وسایل در شهرمان ندیده بودیم با تعجب به حرکت درشکهها نگاه می کردیم و یک بار به خاطر دارم که برادرم و دوستانش به دنبال درشکه می دویدند و با هیاهوی بسیار می خواستند به آن برسند و دست آخر هم درشکه سرعت گرفت و دور شد و آن ها خسته روی زمین افتادند.
شهروندی دیگر هم که از مرور خاطرات گذشته اش به وجد آمده است، اظهارمی کند: مردم در زمان قدیم برای رفتن به منطقه ای از شهر ناچار بودند پیاده مسیر را بپیمایند اما زمانی که نوجوان بودم درشکه به بجنورد آمد که در ابتدا مختص ثروتمندان بود و بعدها تعداد آن ها بیشتر شد و مردم را از منطقه ای به منطقه دیگری می بردند و در ازای آن کرایه دریافت می کردند.
«زارعی» خاطرنشان می کند: البته آن موقع ها خیابان های چندانی در بجنورد وجود نداشت و برخی شهروندان در اطراف شهر باغ داشتند و به باغداری مشغول بودند و از زمانی که درشکه به بجنورد آمد، توانستند راحت تر به باغ های شان رفت و آمد داشته باشند. این را نیز نباید فراموش کرد که آن موقع ها بازار کسب و کار گاریچی ها هم داغ بود و آن ها با گاری های قراضه خود مسافران را جا به جا می کردند.
وی ادامه می دهد: سال ها گذشت تا این که دوچرخه نیز وارد بازار شد و همه مردم به خصوص بچه ها از دیدن آن به وجد آمده بودند؛ دوچرخه هایی که یک یا دو نفر سوار آن ها می شدند.
شهروند کهن سال دیگری با اشاره به استقرار شهرداری در حدود سال 1282 در بجنورد اظهارمی کند: پس از آن که شهرداری در بجنورد دایر شد برخی اقدامات اساسی انجام و چند درشکه به بجنورد وارد شد و از آن پس بود که مردم برای رفت و آمدهای خود یا تجار معروف به منظور انجام داد و ستد از درشکه استفاده می کردند، به طوری که بعضی از این درشکه ها بسته به سلیقه درشکه چی سایه بان یا پرده ای داشتند که از نفوذ آفتاب به داخل آن جلوگیری می کرد.
«وحدت» ادامه می دهد: مدت های مدیدی مردم شهر از همین درشکه ها یا چهارپایانی که روی آن ها کجاوه یا پالان می گذاشتند، استفاده می کردند تا این که در سال 1334 تاکسی هایی به شکل قورباغه و فولکس های قدیمی وارد بازار شد و مردم با آمدن این خودروها از رنج و مرارت استفاده از درشکه در گرما و سرما راحت شدند.
وی می افزاید: سال ها مردم با این خودروها جا به جا شدند و چند سال پس از آمدن پیکان در سال 1346 و شروع به کار آن در ایران، چندین دستگاه پیکان وارد بجنورد شد و چند دستگاه نیز به شهربانی اختصاص یافت که شبانه روز کار می کردند و اگر حادثه ای برای فردی رخ می داد یا کاری پیش می آمد با مراجعه به شهربانی می توانست این خودروها را کرایه کند.
به گفته وی، شکل و شمایل وسایل حمل و نقل دیروزی با وسایل کنونی از زمین تا آسمان تفاوت دارد و وسایل کنونی با مدرن شدن، راحتی مسافران و سرنشینان خود را به دنبال دارند.