«خراسان شمالی» در گفت و گو با سرپرست آموزش وپرورش، کارشناسان و والدین به بحث گذاشت
تعداد بازدید : 274
تنبیه در مدارس؛ واقعیت یا شایعه؟
نویسنده : اسعدی
خطکشهای فلزی، مشت و لگد، ناسزاهایی که هر روز از سوی برخی افراد تکرار میشود، توهین و تحقیر دانشآموزان و ترس از به جان هم انداختن آن ها در برخی مدارس بجنورد موجب شده است تا علاوه بر ایجاد نارضایتی و دلنگرانی والدین، به دلیل ترس از درس و مدرسه بعضی از دانشآموزان به بهانههایی مانند دلدرد و سردرد و بیحالی، از رفتن به مدرسه امتناع کنند.
موضوع تنبیه کودکان و نوجوانان، بحث جدیدی نیست و پیشینهای به قدمت تاریخ تعلیم و تربیت دارد. تنبیه از نظر لغوی به معنای بیدار، آگاه و مجازات کردن است و در اصطلاح علوم تربیتی، نوعی اقدام عمدی است که به طور معمول با هدف کاهش رفتارهای نامطلوب کودکان و نوجوانان انجام میشود.
تنبیه را معمولاً به دو نوع کلامی و فیزیکی تقسیم میکنند. تنبیه کلامی به شکل انتقاد، اخطار، توبیخ، تقبیح، تهدید یا تمسخر و تنبیه بدنی به صورت کتک زدن اعمال میشود که در همه ادوار، اقدامی ناپسند از سوی والدین و دانشآموزان بوده است. در این گزارش برخی والدین از تنبیه های دانش آموزان و بروز رفتارهای نامناسب در بعضی از مدارس گفته اند که نام مدارس نزد خبرنگار ما محفوظ است.
از خطکشهای فلزی تا توهین و تحقیر
یکی از والدین با گلایه از برخورد معاون با دانشآموزان مدرسه فرزندش مدعی می شود: این معاون به بهانههای مختلفی مانند شیطنت، سر و صدا در زنگ تفریح یا هر دلیل دیگری، با خطکش فلزی خیلی محکم به کف دست بچهها میزند.وی میافزاید: گاهی به اندازهای شدت ضربه زیاد است که تا چند روز اثر خطکش روی دست بچه ها باقی میماند.وی بیان میکند: وی حتی از این رفتار خود بسیار خرسند است و به دانشآموزان گفته است هر فردی میخواهد به آموزش و پرورش شکایت کند، من سال دیگر بازنشسته میشوم و از هیچ چیزی نمیترسم.شهروندی دیگر هم مدعی می شود: پسرم متأسفانه هر فحشی را که حتی نشنیده بود در مدرسه یاد گرفته است.
وی با اظهارتأسف از اینکه در مدرسه که جای تعلیم و تربیت است، این گونه رفتار میشود، ادامه میدهد: با کلی امید و آرزو فرزندان مان را به مدرسه میفرستیم اما به جای آموزش درس و اخلاق، بیاخلاقی و بیادبی یاد میگیرند.
پدر دانشآموزی دیگر که دل پری از مدرسه دخترش دارد، میگوید: به خیال خودم فرزندم را در مدرسه خوبی ثبتنام کردم ولی از این کار پشیمان هستم.وی مدعی می شود: در این مدرسه حرفی نیست که بار دانشآموزان نشود و هزار بار از این که دخترم را در این مدرسه ثبت نام کرده ام پشیمان هستم.وی تصریح میکند: خدا نکند دانشآموزی از پس حل تمرین یا پاسخ سوالی بر نیاید یا رفتار اشتباهی داشته باشد، از برچسبهای خنگ و تنبل بگیرید تا فحش نثار او می شود.مادر یک دانشآموز دیگر هم مدعی می شود: در کلاس پسرم وقتی دو دانشآموز نتوانند به درس پاسخ دهند، معلم آنها را کنار تخته می برد و میگوید نوبتی به یکدیگر سیلی بزنند.
وی با غیرعادی خواندن رفتار این معلم، بیان میکند: این رفتار نه تنها موجب تحقیر و تمسخر دانشآموزان مقابل دیگران میشود بلکه رفاقت آن ها را از بین میبرد و نتیجه معکوس دارد و به جای اینکه باعث تشویق و ترغیب دانشآموزان به درس خواندن شود، موجب گوشهگیری و انزوای آن ها میشود.
نتیجه معکوس تنبیه
در این باره یک کارشناس مشاوره میگوید: به نظر میرسد مهمترین دلیل افزایش روزافزون بزهکاری در کودکان و نوجوانان ایرانی، وجود تنبیه بدنی در محیط تربیتی آنان است.
«احمدی» با بیان اینکه دستاوردهای بشر در عرصه علم و هنر نتیجه شوق برای دانستن و فهمیدن بوده است نه ترس از چوب و کتک، میافزاید: تنبیه اغلب رفتار اشتباه را بلافاصله اما بهطور موقت کاهش میدهد. تنبیهکننده نتایج کوتاهمدت آن را به حساب اثر مثبت تنبیه و فقدان تاثیر بلندمدت آن را به حساب شرارت و جسارت بیش از حد دانشآموز میگذارد.
چه باید کرد؟
یک کارشناس مدیریت آموزشی هم میگوید: باید بپذیریم که مدرسه پل ارتباطی بین خانه و اجتماع و کلید بازسازی معضلات اجتماعی و اصلاح فسادهای اخلاقی کودکان و نوجوانان در دست توانمند معلمانی است که به رشد شخصیت دانشآموزان توجه می کنند. بر این اساس، برای اصلاح این بُعد از فرهنگ جامعه، توجه به بهداشت روانی و رشد سالم اجتماعی دانشآموز که مقدم بر پیشرفت تحصیلی اوست، توصیه میشود.«رحیمی» ادامه میدهد: همچنین بهتر است روش ارزشیابی کار معلمان و مسئولان مدارس مانند ارزشیابی کار اعضای هیئت علمی دانشگاهها باشد یعنی دانشآموزان اجازه داشته باشند در پایان هر سال تحصیلی، رفتار معلمان، دبیران و کارگزاران مدرسه شان را ارزیابی کنند و نتایج به دست آمده به شکل مکتوب و محرمانه به مسئولان مربوطه ابلاغ شود. به این ترتیب، معلمان و مسئولان بهتر میتوانند بازتاب عملی کارشان را ارزیابی کنند.
والدین گزارش دهند
در همین باره، سرپرست اداره کل آموزش و پرورش خراسان شمالی با مذموم خواندن هر نوع تنبیهی در مدارس، میگوید: اصلاً انتظار نمیرود در مکانی که مرکز آموزش و تعلیم و تربیت است، چنین رفتاری رخ دهد.
«سعیدی» با بیان اینکه متأسفانه تنبیه کلامی در کنار تنبیه بدنی در مدارس وجود دارد، اعلام میکند: گاهی تنبیه کلامی با به خطر انداختن بهداشت روانی دانشآموزان، نتیجه بدتری دارد.
وی با بیان اینکه کلیدواژه ما در مدارس تربیت است، تأکید میکند: خلاف این رفتار از سوی کادر مدرسه اصلاً پسندیده نیست.
وی بدون اشاره به آمار تصریح میکند: مواردی از تنبیه در مدارس استان گزارش داده شده بود که با آنها برخورد شد و چنان چه گزارشی در این باره از سوی والدین به ما برسد، حراست اداره کل آن را پیگیری میکند و در مرحله اول به کادر متخلف مدرسه تذکر داده میشود و اگر موضوع تکرار شود، برخوردهای بازدارنده در پیش گرفته خواهد شد.