جای خالی پایانه فروش محصولات زراعی و باغی
تعداد بازدید : 120
حاشیه جاده ویترین محصولات کشاورزی
نویسنده : اسدی
یخ اقتصاد در روستاها هر روز ضخیم تر می شود، نبود اشتغال پایدار و برنامه های ضعیف احیای اشتغال روستایی تبعات مختلفی در فعالیت های روستایی داشته است. بسیاری از روستاییان که به کشاورزی و باغداری مبادرت دارند برای تأمین معیشت شان و فرار از حضور واسطه ها و در نبود جای خالی پایانه فروش محصولات زراعی و باغی اقدام به فروش محصولات شان در حاشیه جاده ها می کنند؛ پدیده ای که در فصول گرم در جاده ها به وضوح دیده می شود و خطراتی را ایجاد می کند. با این که کشاورزان و روستاییان سال هاست منتظر برنامه های مدیریتی برای سامان دهی فروش محصولات یا تامین معیشت شان از مشاغل دوم هستند اما تنها چیزی که عاید آن ها شده بی توجهی است. از این رو این قشر از جامعه با مخاطرات جاده ای رو به رو شده اند و برای رساندن محصولات شان به مشتری در کنار جاده ها بساط کرده اند، البته نباید از یاد برد که در این بین حتی دلالانی هم دیده می شوند که به فکر سودجویی هستند. بدون شک فروش محصولات در حاشیه جاده ها خطرآفرین است اما باید پرسید که چرا کشاورزان این خطر را به جان می خرند و با وجود ممنوعیت قانونی باز در این مورد اقدام می کنند؟
«جعفری» یکی از کشاورزانی است که به گفته خود هر سال محصولات باغی اش را در حاشیه جاده ها به فروش می رساند. وی افزاید: دلالان، محصولات کشاورزی ما را با قیمت بسیار پایین می خرند از این رو مجبوریم محصولات مان را به صورت مستقیم عرضه کنیم.وی با بیان این که برای فروش محصولاتم جایی در کنار جاده برای خودم انتخاب کرده ام، اظهارمی کند: فروش محصولات در حاشیه جاده هزینه کمتر و سود بیشتری دارد، ضمن این که محصول به دلیل حذف واسطه ها ارزان تر به دست مشتری می رسد.
وی با بیان این که بسیاری از زنان روستایی محصولات فراوری شده محلی درست می کنند و در حاشیه جاده ها و در نزدیک ترین محل به روستا می فروشند، ادامه می دهد: اجاره بهای واحدهای تجاری بسیار بالا و رفت و آمد به شهر برای فروش محصولات هزینه بر است، ضمن این که با فروش در خیابان ها نیز برخورد می شود بنابراین این بهترین شیوه برای کسب درآمد است.وی با بیان این که شغل بیشتر مردم روستا کشاورزی و باغداری است، می افزاید: مشاغل درآمد زا در روستاها اندک است و روستاییان راه مشخصی برای تغییر شغل ندارند.یک کارشناس اقتصادی با بیان این که مشکلات بازاریابی و عرضه محصولات کشاورزی به قیمت مناسب، موجبشده کشاورزان کم درآمد به جای عرضه محصولات شان به واسطهها، به فروش آن ها از طریق بساط کردن در کنار جادههای اصلی اقدام کنند، می افزاید: این امر افزون بر خطر جانی برای آن ها و مسافران، مشکلات ترافیکی را نیز به همراه دارد. این معضل در جاده های استان های شمالی از جمله خراسان شمالی بیشتر مشاهده میشود.
وی با بیان این که بساط فروشندگان حاشیه جاده ها در خراسان شمالی در مناطق جوزک، درکش، دوراهی قاضی تا کشانک و بدرانلو تا گردنه امینا... همزمان با فصل برداشت میوههای فصلی پهن است، ادامه می دهد: با این که فروش محصولات در حاشیه جاده ها دغدغه هایی را ایجاد کرده است اما تنها ممنوعیت قانونی برای جلوگیری از اقدام آن ها کافی نیست و باید سیاست های تشویقی در نظر گرفته شود.
وی با بیان این که در گذشته قرار بود پایانه ای برای فروش محصولات بی واسطه کشاورزی راه اندازی شود تا کشاورزان به راحتی و با نرخ مناسبی محصولات شان را به دست مشتری برسانند، اضافه می کند: راه اندازی نشدن این پایانه و مشکلات معیشتی روستاییان به فروش محصولات در حاشیه جاده ها دامن زده است که این امر به دلیل ترافیکی که ایجاد می کند خطر آفرین است.
وی می افزاید: فروش محصولات کشاورزی در کنار جاده ها به وقوع تصادف های فوتی و جرحی منجر میشود و علاوه بر آن، علمکردن پایه ها برای نصب تابلوها توسط کشاورزان، موجب وارد شدن خسارت به بستر جاده ها میشود.
وی اعلام می کند: نبود بازار فروش، پایین بودن قیمت و فقدان صنایع تبدیلی و کمبود سردخانه باغداران این استان را، با وجود همه موانع قانونی که در این خصوص وجود دارد، به حضور در حاشیه راه ها و جاده ها و فروش محصولات شان ناگزیر کرده است.
به گفته «بدیعی مقدم» مدیر راه و شهرسازی سابق در سال های گذشته طرحی برای سامان دهی فروش محصولات کشاورزی در کنار جاده ها اجرا شده است، بر این اساس برای عرضه مستقیم محصولات کشاورزی، پارکینگ های خاصی در روستا های تاتار، مملجه و گردنه امینا... تعبیه شده تا فروشندگان بتوانند در این محلها نسبت به خرید و فروش محصول شان همراه با ایمنی بیشتر، اقدام کنند. اما این پارکینگ ها مورد استقبال کشاورزان قرار نگرفت.
این مسئول، فروش محصولات در حاشیه جاده ها را از مصادیق تجاوز به حریم جاده دانسته است.
مدیر بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی نیز با بیان این که یکی از وظایف سازمان مشارکت با دیگر دستگاه ها در احداث بارانداز در مراکز شهرستان هاست، اضافه می کند: در بجنورد از سال های گذشته با همکاری شهرداری بازارچه اتحاد برای عرضه محصولات کشاورزی راه اندازی شده است.
«حیدری» با بیان این که به تازگی مذاکراتی با شهرداری انجام شده است تا بازار روز استاندارد در بجنورد جانمایی شود، ادامه می دهد: چند مکان برای این بارانداز جانمایی شده است.
وی اعلام می کند: برای جلوگیری از فروش محصولاتی همچون انگور در حاشیه جاده ها مذاکراتی با اتحادیه های مرتبط انجام شده است تا انگورهای تولیدی استان به سایر استان ها و کشورهای متقاضی صادر شود.
وی ادامه می دهد: اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با فروش محصولات در حاشیه جاده ها به دلیل موضوع جذب گردشگر مخالفت چندانی ندارد اما پلیس راه و راهور و سازمان جهاد کشاورزی از مخالفان این امر هستند.
وی می گوید: فروش محصولات در حاشیه جاده ها از گردنه امین ا... آغاز می شود و تا جنگل ادامه دارد و این فروشندگان معمولا از باغداران خوب استان هستند که فرزندان آن ها برای فرار از بیکاری و گاهی تفریح اقدام به فروش محصولات شان می کنند.وی ادامه می دهد: 5 غرفه در میدان میوه و تره بار تهران به طور ویژه به فروش محصولات زراعی استان ما شامل انگور، گیلاس، زرد آلو و آلو اختصاص یافته است.در همین باره معاون راهداری اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای خراسان شمالی با بیان این که فروش محصولات در حاشیه جاده ها از دغدغه های این اداره کل است، اظهارمی کند: هر سال برای سامان دهی این فروشندگان اقداماتی انجام می شود اما مورد استقبال کشاورزان و روستاییان قرار نمی گیرد.
«محمد مشتری» با بیان این که این امر به یکی از مشکلات اجتماعی تبدیل و تاکنون با هماهنگی دستگاه قضا نسبت به جمع آوری آن ها اقدام شده است، اضافه می کند: اما در ساعت های غیر اداری دوباره این فعالیت ها ادامه دارد.
وی با بیان این که پارکینگی در نزدیکی روستای تاتار برای سامان دهی این فروشندگان مشخص شده است، می افزاید: فروشندگان ترجیح می دهند در جاده پراکنده باشند که این امر موجب توقف نادرست خودروها، حرکت های غیر ایمن و عبورهای عرضی خطرناک در جاده می شود.
وی با اشاره به افزایش آمار تصادف ها در سال گذشته، اظهارمی کند: فروش محصولات در حاشیه جاده ها یکی از دلایل افزایش تصادفات در این منطقه است.وی ادامه می دهد: با بخشداری ها و ستاد خدمات سفر جلساتی داشته ایم تا بازارچه هایی در روستاها و روستای تاتار راه اندازی شود اما این امر نیز مورد توجه روستاییان قرار نگرفت.