توصیه های مهم درباره مصرف شــیر
گروه سلامت- مسئول آموزش همگانی انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی توصیه های مهمی درباره مصرف شیر و دیگر لبنیات ارائه کرد و گفت: سرانه مصرف شیر و لبنیات در ایران حدود یک سوم میانگین جهانی است. دکتر «مینا کاویانی» شیر و فرآوردههای کم چرب آن را یکی از گروههای مهم هرم غذایی برشمرد که باید در برنامه غذایی روزانه افراد باشد. به گفته وی، شیر، ماست، دوغ، پنیر و کشک در این گروه غذایی قرار دارند و تامین کننده پروتئین با کیفیت بالا هستند. وی مصرف لبنیات را برای همه افراد به ویژه کودکان و نوجوانان در حال رشد و خانمهای باردار بسیار مهم دانست و افزود: مصرف دو تا سه لیوان شیر میتواند بخش قابل ملاحظهای از نیاز بالغان به پروتئین روزانه را تامین کند. وی خاطرنشان کرد: گروه شیر و فرآوردههای آن دارای برخی ویتامینها مانند B2 یا ریبوفلاوین هستند که در واکنشهای بدن نقش به سزایی دارند و از خشک شدن پوست اطراف دهان جلوگیری میکنند. این گروه غذایی همچنین دارای مقادیری ویتامین B12 است که در عملکرد اعصاب و خونسازی نیز نقش دارند.دکتر «کاویانی» از دیگر ویتامینهای موجود در شیر و لبنیات به ویتامین A اشاره کرد که در رشد، سلامت چشم، پوست، مخاطها و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن نقش دارد.به گفته وی، چنان چه شیر با ویتامینD غنی شده باشد در تامین این ویتامین نقش دارد و میتواند باعث افزایش جذب کلسیم شود و به سلامت استخوانها و دندانها کمک کند. همچنین این ویتامین با داشتن نقشهای متنوع، در ابعاد مختلف سلامت حتی سلامت روان نیز نقش دارد.وی از دیگر مواد مغذی موجود در شیر و لبنیات به کلسیم اشاره کرد و گفت: این ماده مغذی به همراه فسفر در استحکام و سلامت استخوانها و دندانها نقش مهمی ایفا میکند. وی اضافه کرد: مصرف منظم و روزانه شیر و لبنیات از نرمی استخوان، کندی رشد و خرابی دندانها به ویژه در کودکان و از بروز پوکی استخوان(استئوپروز) در بزرگسالان به ویژه سالمندان جلوگیری میکند. وی با تاکید بر لزوم مصرف روزانه دو تا سه واحد شیر یا معادل آن لبنیات برای تمام گروه ها گفت: متاسفانه مصرف شیر و لبنیات در کشور ما کمتر از یک واحد است، به همین دلیل مسئولان کشور تلاش دارند سرانه مصرف شیر و لبنیات ایرانیان را تا سال 1405 به میزان 20 درصد افزایش دهند.
مسئول آموزش همگانی انستیتو تغذیه با اشاره به این که جمعیت ایران به سمت سالمندی میرود، مصرف شیر و لبنیات در سالمندان را بسیار پراهمیت برشمرد و یادآور شد: کمبود کلسیم باعث می شود که در آینده نزدیک با جمعیت کثیری از سالمندان مبتلا به مشکلات استخوانی مواجه شویم. وی خاطرنشان کرد: کودکان نیز در صورت کمبود مصرف شیر و لبنیات در سنین بزرگسالی دارای استخوانهای ضعیف و دندانهای فاسد می شوند و در نتیجه با نیروی کار ناکارآمد مواجه خواهیم شد و نه تنها سلامت جامعه بلکه اقتصاد آن را هم با مشکل مواجه خواهد کرد. وی با تاکید بر اهمیت مصرف شیر و لبنیات در سلامت افراد به بیان توصیههای درخصوص مصرف شیر و دیگر لبنیات به این شرح پرداخت:
بزرگسالان سالم باید روزانه دو تا سه واحد از گروه شیر و لبنیات مصرف کنند.
زنان باردار و شیرده باید حداقل روزانه 3 واحد از این گروه مصرف کنند.
سعی کنید تا حد امکان از شیر پاستوریزه کم چرب استفاده کنید.
در صورت امکان پنیرهای تهیه شده از شیر پاستوریزه را مصرف کنید.
مقدار قند موجود در بستنی زیاد است بنابراین در مصرف آن زیاده روی نکنید.
از بستنیهای ساده و کم چرب که از شیر پاستوریزه تهیه شده باشد، استفاده کنید.
قبل از مصرف کشک حتماً مقداری آب به آن اضافه کنید و حداقل 5 تا 10 دقیقه آن را هم بزنید و بجوشانید.
برای پیشگیری از پرفشاری خون تا حد امکان از انواع کم نمک کشک استفاده کنید.
تا حد امکان از شیر و لبنیات غنی شده با ویتامینD استفاده کنید.
اگر دچار «عدم تحمل لاکتوز» هستید، شیر بدون لاکتوز یا پنیر و ماست مصرف کنید.
هنگام خرید شیر و لبنیات به شرایط نگهداری و تاریخ انقضای مصرف آن توجه کنید.
همچنین به گزارش دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، برای سلامت شیر و خرید یک شیر خوب باید نکاتی را مدنظر قرار دهید. مردم اغلب این نگرانی را دارند که آیا مصرف شیر بعد از تاریخ چاپ شده روی برچسب بی خطر است یا خیر. درک این که چرا محصولات دارای برچسب تاریخ هستند و همچنین نحوه نگهداری و مصرف ایمن شیر، مصرف کنندگان را قادر می سازد تا بدانند که این ماده غذایی را تا چه زمانی می توانند مصرف کنند و از هدر رفتن غیرضروری مواد غذایی جلوگیری کنند.
بنابراین هنگام خرید حتماً به تاریخ تولید و انقضا محصول توجه و سعی کنید محصولاتی را که تاریخ تولید آن ها تازه تر هست برای خرید انتخاب کنید. بهترین راه برای تشخیص فاسد شدن شیر، تست ساده بو دادن است. غذاهای فاسد شده بو، طعم یا بافت بدی به دلیل باکتری های فاسد کننده طبیعی ایجاد می کنند. همچنین می توانید آن را بجوشانید در صورتی که شیر به صورت تکه تکه درآید شیر فاسد است.
حتما این نکات را بعد از خرید شیر فراموش نکنید:
- پس از خرید شیر را بلافاصله در یخچال قرار دهید.
- ظرف شیر را تا حد امکان در بسته نگه دارید. برای مدت طولانی تری تازه تر خواهد ماند.
-باقی مانده شیری که در لیوان ریخته شده است باید دور ریخته شود و آن را دوباره در ظرف شیر نریزید.
- انجماد شیر یک راه عالی برای نگهداری آن برای استفاده در آینده است. شیر وقتی منجمد شود منبسط میشود، پس حتماً جای آن را در ظرف بگذارید تا ترک نکند. پس از انجماد، شیر را می توان در یخچال یا آب سرد ذوب کرد و برای مصرف بی خطر است. برای بهترین نتیجه، شیر فقط باید به مدت 3 تا 6 ماه منجمد شود.