گروه گزارش- شرکت و مؤسسه دانش بنیان، شرکت یا مؤسسه خصوصی یا تعاونی است که به منظور هم‌افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی (شامل گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری) و تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه (شامل طراحی و تولید کالا و خدمات) در حوزه فناوری های برتر و با ارزش افزوده فراوان به ویژه در تولید نرم افزارهای مربوط تشکیل می شود. تاکنون چندین هزار  شرکت دانش بنیان در کشور تایید شده است. طی سال های اخیر، دستاوردهای این شرکت ها از جمله اشتغال زایی و تولیداتشان جایگاه ویژه ای در اقتصاد را به خود اختصاص داده است. امسال از سوی مقام معظم رهبری، سال «تولید؛ دانش بنیان، اشتغال آفرین» نامگذاری شده است و این انتظار وجود دارد تا توجه به شرکت های دانش بنیان بسیار بیشتر شود و مشکلات پیش روی آن ها با شتاب و جدیت بیشتری پیگیری و برطرف شود.
در این مطلب، جایگاه، نیازها و دست اندازهای پیش روی مسیر فعالیت شرکت های دانش بنیان در خراسان شمالی مورد واکاوی و بررسی قرار گرفته است.
 موانع متعدد
مدیر شرکت دانش بنیان نورتاب فناور از شرکت های دانش بنیان خراسان شمالی است. او با بیان این که موانع متعددی در مسیر دانش بنیان ها به ویژه در مسیر تجاری سازی و فروش محصول وجود دارد، می افزاید: با این که تسهیلاتی در قالب منابع مالی بسیار اندک به شرکت ها پرداخت می شود اما این امر تنها نیاز شرکت ها نیست.
«زارعی» با بیان این که واحدهای فناور در مرحله نهایی و زمانی که محصول محور شدند به کمک بیشتری نیاز دارند، اضافه می کند: با این که شرکت های دانش بنیان، خود به تنهایی بازاریابی و فروش محصولات را انجام می دهند اما برای رسیدن به نتیجه مطلوب، نیازمند حمایت هستند. وی با بیان این که هم افزایی برای انجام حمایت های مورد نیاز وجود ندارد، ادامه می دهد: این شرکت ماه ها به دنبال کسب مجوز آموزش و پرورش برای معرفی و فروش محصولی دانش بنیان مرتبط به مدارس است اما هنوز این مجوز صادر نشده است.
وی با اشاره به این که گاهی حمایت های مالی به ضرر شرکت های دانش بنیان است، خاطرنشان می کند: پرداخت برخی تسهیلات در ابتدای کار به جز ماندن شرکت ها زیر بار بدهی بانکی چیزی برای آن ها ندارد زیرا آن ها نمی توانند محصول محور شوند و تجاری سازی کنند.
وی نیاز امروز بسیاری از شرکت های دانش بنیان استان را بازاریابی و فروش محصولات تولید ذکر می کند.
سختی دریافت مجوز
مدیر یکی از شرکت های دانش بنیان نوپا در استان نیز می گوید: استارت‌اپ ها و کسب و کارهای نوین اهمیت ویژه ای در رشد اقتصادی کشور دارند، بنابراین باید ساز و کار و اقدامات برای حمایت از این نوع کسب و کارها و کاهش چالش های آن ها مد نظر قرار گیرد. وی با بیان این که مشکلات و موانع متعددی در مسیر کسب و کارهای فناور وجود دارد، ادامه می دهد: سختی دریافت مجوز دانش بنیان، کمبود منابع مالی با سود مناسب، بی اعتمادی به شرکت های دانش بنیان، تاخیر در تامین مالی و پرداخت قراردادهای دولتی، بازاریابی و تجاری سازی محصولات و کمبود شرکت های ارزیاب از جمله این موانع است.
وی با بیان این که ما نیازمند حمایت های تسهیل گری هستیم تا بتوانیم ایده های خود را تجاری کرده و به تولید انبوه برسانیم، اضافه می کند: متاسفانه حضور سرمایه گذاران در چرخه تبدیل ایده به ثروت خالی است و در این استان کمتر سرمایه گذاران بخش خصوصی برای تولید محصولات از شرکت های دانش بنیان حمایت می کنند.
 افزایش ارزش افزوده
یک کارشناس اقتصاد نیز با اشاره به اهمیت جایگاه دانش بنیان ها می گوید: شناسایی و حمایت از شرکت ‌های دانش ‌بنیان موجب افزایش ارزش افزوده با تولید محصول جدید و افزایش کیفیت محصول کنونی می شود. «مهرابی» با بیان این که تولید بسیاری از محصولات دانش بنیان ما را از خرید محصول خارجی بی نیاز می کند، ادامه می دهد: باید بتوانیم از توان تخصصی داخل کشور استفاده کنیم تا به این هدف برسیم.
وی همچنین اظهار می کند: شناسایی، ایجاد و حمایت از شرکت ‌های دانش‌بنیان به ‌عنوان یکی از سیاست‌گذاری ‌های حوزه علم و فناوری محسوب می‌شود، به ‌طوری‌که این نوع از شرکت ‌ها با استفاده از دانش خود می‌توانند با تولید محصول جدید و  افزایش کیفیت محصول فعلی ارزش افزوده فراوانی ایجاد کنند.
وی بیان می کند: بنابراین با ایجاد شرکت ‌های دانش ‌بنیان و استفاده از دانش نیروی انسانی و مهارت در تجاری ‌سازی ایده‌ ها، در فرایندی دانشی و با بهره‌ وری بالا می‌توان به ارائه محصولات تجاری و رقابت‌پذیر پرداخت و اقتصادی دانش‌بنیان را که مزیت رقابتی هر اقتصاد ‌باشد پایه‌ریزی کرد.
وی تاکید می کند: بدین منظور باید با حل موانع شرکت های دانش بنیان، اقتصاد دانش بنیان را به عنوان یکی از مهم ترین مولفه های اثر گذار در توسعه پایدار اقتصادی تقویت کرد.
 وجود 30 شرکت دانش بنیان در استان
رئیس پارک علم و فناوری خراسان شمالی نیز با بیان این که 30 شرکت دانش بنیان در استان خراسان شمالی وجود دارد که 18 شرکت در پارک علم و فناوری مستقرند، می افزاید: مشکلات متعددی همچون نظارت ‌های سخت‌گیرانه برای مجوزهای محصولات داخلی، بازاریابی و فروش محصولات فناورانه به دلیل اطمینان نداشتن مصرف کنندگان به محصولات جدید، اجرا نشدن کامل قوانین این حوزه از جمله منع خرید نمونه ‌های خارجی در مقابل نمونه داخلی، معافیت های مالیاتی، کمبود اعتبارات حمایتی برای تجاری سازی، کمبود زیرساخت ها به ویژه کمبود نیروی انسانی متخصص در پارک ها و مراکز رشد و همچنین فضای استقرار، نبود اطمینان صنایع داخلی به محصولات دانش‌بنیان داخلی، تحریم ها به عنوان مانع اصلی حوزه صادراتی محصولات فناورانه، چالش‌های مرتبط با حقوق مالکیت فکری و نبود انعطاف‌پذیری تیم‌های کاری و فقدان برخی مهارت‌ های دانشی در آن ‌ها در مسیر دانش بنیان ها قرار دارد.
 دکتر «قربانی» با بیان این که اقدامات مهمی برای توسعه شرکت های دانش بنیان و رفع مشکلات آن ها در استان انجام شده است، اضافه می کند: جلسات مشترکی با دادگستری استان برگزار و یک شعبه ویژه برای شکایت شرکت های دانش بنیان اختصاص داده شده است.
وی با بیان این که در بازدید مشترک با رئیس کل دادگستری استان از شرکت های بنیان آذین فروج و آراد لیان بازدید شده و مشکلات آن ها احصا شده است، خاطرنشان می کند: جلسه مشترکی نیز  با دستگاه ‌های دولتی به ریاست سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری برگزار شده است.
وی ارسال فهرست واحدهای فناور به همراه مشکلات آن ها برای معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری،  بازدید معاون پارک از مرکز رشد و پیگیری مسائل آن ها با دستگاه ها و فروش محصولات، جذب تسهیلات برای توسعه واحدهای فناور، برگزاری کارگاه های آموزشی و خدمات مشاوره و امکان حضور در نمایشگاه های داخلی و خارجی را از دیگر اقدامات حمایتی انجام شده ذکر می کند.
وی برنامه های پارک علم و فناوری را نیز برای توسعه دانش بنیان ها اعلام و اظهارمی کند: حمایت از این شرکت ها در حوزه های مختلف همیشه در دستور کار پارک بوده که این حمایت ها شامل حمایت های آموزشی و مشاوره ای است که بسیار حائز اهمیت است. به گفته وی، حمایت های اداری و زیر ساختی شامل ارائه دفترکار، خدمات اداری و فضای تولید، حمایت های قانونی و بهره مندی از مزایای قانونی استقرار در پارک مانند معافیت های مالیاتی و حمایت هایی در جهت ایجاد بازار دو بخش دولتی و توسعه بازار و انجام حمایت های بلاعوض برای حضور در نمایشگاه های ملی و بین المللی و البته حمایت های مالی و ارائه تسهیلات بانکی به شرکت ها از جمله برنامه های مهم پارک است.
 هم افزایی برای سلامت محور کردن رویکرد حوزه دانش بنیان
رئیس اداره توسعه کارآفرینی خراسان شمالی هم می گوید: باید با هم افزایی و ایجاد گروه های فکری منسجم، برای سلامت محور کردن رویکرد حوزه دانش بنیان در استان بسترسازی کنیم.
دکتر «کاهانی مقدم»، رویکرد سلامت محور و ورود تخصصی به این بخش را مسبب بسط و گسترش و ترویج فرهنگ سلامت نوین در استان اعلام و اضافه می کند: با این رویکرد، می توان از ابزارها و تکنولوژی جدید در جهت بالا بردن کیفیت سلامت جامعه استفاده کرد و از سوی دیگر این اقدام نتایج موثر دیگری را به دنبال خواهد داشت و در آینده منجر به توسعه توریسم سلامت در استان می شود. وی اضافه می کند: توسعه توریسم سلامت، اشتغال زایی و کارآفرینی در استان را به همراه دارد و این فرایند در نهایت به تحقق تولید و دانش بنیان ختم و شعار سال نیز محقق می شود.
وی خاطرنشان می کند: با سلامت محور شدن رویکرد دانش بنیان در استان ما می توانیم در موضوعات مختلف حوزه سلامت مرجع باشیم و خدمات متعددی را به مردم ارائه کنیم و همچنین از ظرفیت میلیون ها مسافر عبوری از استان بهره بگیریم و با توسعه مراکز خدمات سلامت و به عنوان یک پایگاه تخصصی، مقصدی برای مسافران به استان باشیم.
این مسئول تصریح می کند: باور بر این است که دانش بنیان در استان به سمت سلامت، توسعه و گسترش داده و فرصت های تجاری ایجاد شود. وی با اشاره به این که اقتصاد بازار، تنها شامل تولیدات، واردات و صادرات  یا ارائه خدمات کلیشه ای نیست، می گوید: اقتصاد بازار می تواند در محور سلامت و شاخصه ای برای تبادل کالا و خدمات در حوزه کسب و کار و اشتغال استان باشد و به عنوان پل ارتباطی بین خالقان ایده ها و سرمایه گذاران حضور داشته باشیم.
«کاهانی مقدم» با اشاره به حمایت های صورت گرفته برای توسعه دانش بنیان های حوزه سلامت اضافه می کند: در بحث کارگروه اشتغال و فرایند دریافت تسهیلات، طرح های فناورانه حوزه سلامت استان می توانند در اولویت قرار بگیرند و در بخش آموزش کارآفرینی، مدرسان کارآفرینی و مراکز مشاوره اطلاع رسانی و خدمات، بررسی ویژه ای درباره مشاغل حوزه سلامت خواهند داشت و مشاوره های ارائه شده به سرمایه گذاران نیز به این سمت سوق داده و همچنین ماهانه برنامه هایی در کافه کارآفرینی در حوزه سلامت برگزار می شود.
وی اظهارمی کند: سوق دادن مراکز شتاب دهنده استان برای سرمایه گذاری در حوزه سلامت نیز از حمایت هایی است که می توان برای تحقق اهداف ارائه کرد.

 

سرپرست مخابرات منطقه خراسان شمالی در نشست خبری روز گذشته، جزئیاتی درباره افزایش تعرفه تلفن ثابت و سرقت کابل های مخابرات سطح شهر و نحوه پیگیری این موضوع توسط شهروندان اعلام کرد. «رسول علی اصغرپور» گفت: بعد از ۱۳ سال به منظور جبران برخی هزینه‌های نگهداری خط تلفن ثابت، هزینه ماهانه مکالمه صوتی برای مشترکان در نظر گرفته شده است که مشترکان روستایی تلفن ثابت، از افزایش تعرفه مستثنی هستند و شامل این افزایش هزینه نمی شوند. به گفته وی، افزایش تعرفه خطوط تلفن ثابت توسط سازمان تنظیم مقررات تعیین شده است و مبلغ پیشنهادی این سازمان ۲۵ هزار تومان بود اما اکنون برای تهران ۲۰ هزار، برای مراکز استان ها 15 هزار و برای شهرستان ها ۱۰ هزار تومان شده است. وی تصریح کرد: شهروندان بابت مکالمه با اپراتورهای مختلف، هزینه ثابتی را می پردازند که این رقم در مرکز استان ماهانه ۱۵ هزار تومان و در سایر شهرها تا سقف ۱۰ هزار تومان است و در صورت بالاتر رفتن هزینه های مکالمه از این میزان، رقم بیشتری در قبوض لحاظ می شود. وی ادامه داد: درآمد حاصل از افزایش تعرفه خطوط تلفن، صرف خدمات دهی در استان می شود. وی ضریب نفوذ تلفن ثابت در استان را ۲۶ درصد اعلام کرد و افزود: میزان پوشش اینترنت خانگی در روستاهای استان ناچیز است به طوری که ساکنان کمتر از ۲۰۰ روستای استان از اینترنت خانگی بهره مند هستند و امسال قرار است زمینه بهره مندی ساکنان در ۶۰ روستا از این اینترنت فراهم شود.
«علی اصغرپور» در بخش دیگری از صحبت های خود با اشاره به سرقت تجهیزات مخابراتی یادآور شد: موضوع سرقت کابل های فیبر نوری و مسی توسط دستگاه قضایی در حال پیگیری است و البته در اسرع وقت به خطوط تلفن ثابتی که قطع شده رسیدگی می شود. سرپرست مخابرات منطقه خراسان شمالی اضافه کرد: شهروندان باید پس از به سرقت رفتن کابل مخابرات با شماره 20117 تماس بگیرند و قطعی تلفن ثابت خود را اعلام کنند تا در آمارهای اداره مخابرات ثبت شود. وی در همین خصوص اظهارکرد: تعویض کابل های هوایی فیبر نوری با کابل های زمینی برای سال آینده ۱۴۰۲ پیش بینی شده است. وی درباره خسارت واردشده در پی سرقت کابل های مخابراتی گفت: اگر مخابرات استان، کارخانه‌ای تأسیس کند که سه شیفت هم کار کند نمی تواند هزینه کابل های سرقتی را جبران کند. وی با اشاره به خرید کابل های مخابراتی از دیگر استان ها تصریح کرد: در صورتی که در خراسان شمالی کارخانه یا کارخانه هایی به تولید این کابل ها با استانداردهای تعریف شده مخابرات اقدام کنند این شرکت آمادگی دارد تا کابل های یاد شده را از این کارخانه ها خریداری کند. «علی اصغرپور» همچنین از راه اندازی سرویس اینترنت  VDSL که از مزایای آن، سرعت بالای دانلود و آپلود است در برخی مناطق استان خبر داد که به تدریج تا پایان امسال در نقاط دیگر نیز راه اندازی می شود. مدیر مخابرات منطقه خراسان شمالی یادآور شد: از ۲۵۰ هزار خط تلفن ثابت در استان، ۶۰ هزار خط کارکرد ندارند و انتظار می رود که جمع آوری یا واگذار شوند چون شبکه موجود تلفن ثابت یک شبکه زیرساختی برای استان است و باید حفظ شود.
وی همچنین به موضوع نبود آنتن دهی تلفن همراه در برخی جاده ها اشاره و خاطرنشان کرد: علت نداشتن آنتن دهی برخی از اپراتورها در جاده ها به این دلیل است که راه اندازی خطوط هزینه‌های بالایی در بردارد و در مناطقی راه‌اندازی می‌شود که صرفه اقتصادی داشته باشد، به همین دلیل در برخی از جاده ها فقط یک اپراتور راه اندازی شده و ممکن است در آن جاده اپراتورها تغییر کند و به حالت رومینگ درآید. پوشش دهی تلفن همراه در مناطقی که بالای ۲۰ خانوار دارند از دیگر خبرهایی بود که «علی اصغرپور» به آن اشاره کرد و از راه اندازی شبکه FTTH در سال آینده خبر داد. وی گفت: 3 شهرک صنعتی در استان فعلاً امکانات مخابراتی ندارند.