
نگاهى به برنامه تماشایی «مهمونی»
تعداد بازدید : 3
خاطره سازی جدید «آقای مجری» با عروسک های جذاب
گروه سینما و تلویزیون- برنامه «مهمونی» به عنوان جدیدترین ساخته «ایرج طهماسب» همان برنامهای است که هواداران «کلاه قرمزی» به آن نیاز داشتند. «ایرج طهماسب» یکی از فعالان نام اشنای سینما و تلویزیون در ایران است که با گذشت سالها و حتی با افزایش سن همچنان توانسته از پس انتظارات بربیاید، شاید به همین دلیل باشد که او این روزها یکی از محبوبترین شخصیتهای فعال در حوزه سینما و تلویزیون لقب گرفته است که با چندین نسل جامعه ایران خاطرهسازی کرده و دوباره در حال خاطره سازی جدید است.
«طهماسب» که فارغالتحصیل رشته تئاتر از دانشکده هنرهای زیبایی دانشگاه تهران است از سال ۱۳۶۴ در سینما، تلویزیون و حالا شبکه نمایش خانگی حضور دارد. «آقای مجری» دوستداشتنی حضور در سینما و تلویزیون را از سال ۱۳۶۴ با فیلم «خط پایان» به کارگردانی «محمدعلی طالبی» آغاز کرد. او در سالهای دهه ۶۰ مشغول هنرنمایی در فیلمهای درام بود اما همزمان با همین هنرنماییها به عنوان عروسکگردان در بسیاری از برنامه های عروسکی آن سالها حضور پیدا کرد و فعالیتش را تاکنون ادامه داده است.
«ایرج طهماسب» در برنامه «مهمونی» یک ریسک بزرگ کرده است؛ او که به دلیل مالکیت صدا و سیما بر شخصیتهای «کلاه قرمزی»، «پسرخاله»، «پسرعمهزا»، «جیگر»، «آقای همساده»، «ببعی»، «فامیل دور»، «گابی»، «دیبی»، «دخترعمهزا» و «عزیزم ببخشید» نمیتوانست از این عروسک ها در برنامه جدیدش استفاده کند به سراغ پردازش شخصیتهای جدیدی رفته است. نتیجه کار اما برخلاف پیشبینیها به شدت جذاب از آب درآمده و به همین دلیل برنامه «مهمونی» یک بار دیگر ثابت میکند که «طهماسب» حتی در ۶۲ سالگی، همچنان ایدههای درخشان دارد.
او این بار با حضور در خانهای جدید (لوکیشین تازه) که در جنب یک تالار عروسی قرار دارد با عروسکهای جدیدی که خلق شدهاند و در واقع عروسکهای تازه وارد هستند، قصههای تازهای ساخته است؛ قصههای تازه با عروسکهای تازه. تعدد و تنوع عروسکها که هر کدام ویژگیهای رفتاری خاص خود را دارند یک «مهمونی» جذاب و شیرینی را فراهم کرده که تماشایی است. «نوروز»، «سیروس» و «سهیلا» شخصیتهای واقعی و کارکنان تالار عروسی از یک سو، عروسکهای انسانی مثل «بچه»، «کته»، «قیمه»، «شاباش» و «دی جی» که هر کدام نماد یک تیپ خاص هستند و عروسکهای حیوانی مثل «پشه» و «مگس» که در کنار مهمانان برنامه و تماشاگرانی که در برنامه حضور دارند، یک میزانسن پرتحرک و پویا را خلق میکنند و در واقع یک «مهمونی» ایرانی از جنس مهمانیهای نوروزی را بنا میکنند که هم خاطره میسازند و هم پیامهای اخلاقی و انسانی خود را به زبان و بیان کودکانه با ظرافتی هنرمندانه به مخاطب عرضه میکنند.
«شاباش» با صداپیشگی «هوتن شکیبا» خواننده این سالن عروسی است که اگرچه تصور میکند استعداد قابل توجهی در خوانندگی دارد اما در حقیقت خوانندهای ضعیف و پرحاشیه به نظر میرسد. «دیجی» با صدای «سهیل مستجابیان» در کنار «شاباش» حضور پیدا میکند تا موسیقی اجراهای او را هماهنگ کند. اما «شاباش» و «دیجی» در بسیاری از موارد با یکدیگر اختلاف دارند و به همین دلیل صحنههای خندهدار بسیاری را برای مخاطب رقم میزنند.
«کته» با صداپیشگی «نازنین شعبانی» یکی دیگر از عروسکهای فرعی برنامه «مهمونی» است که از کارکنان تالار عروسی لقب میگیرد. «کته» اگرچه حضور پررنگی در داستان ندارد اما شخصیتی شیرین و دوستداشتنی به نظر میرسد که اندکی خجالتی است و از دیدن مهمانان شناختهشده «ایرج طهماسب» هم هیجانزده میشود.
«قیمه» با صدای «الی امامی» مهمترین عروسک فرعی برنامه «مهمونی» است که به عنوان آشپز تالار عروسی در کنار آقای «طهماسب» حضور پیدا میکند. «قیمه» که در حقیقت سن و سال زیادی دارد با زبانی شیرین و صمیمی با «طهماسب» سخن میگوید. ادبیات مادرانه و حافظه نسبتاً ضعیف «قیمه» باعث شده است تا برخورد مهمانان برنامه «مهمونی» با این مادربزرگ دوستداشتنی هم صحنههای جذابی داشته باشد.
«خوشگل بابا» که صداپیشگی آن برعهده «امیر ادیب» است یکی از سه عروسک مهم برنامه «مهمونی» لقب میگیرد که حضور قابل قبولی در کنار «ایرج طهماسب» دارد. «خوشگل بابا» که در حقیقت یک «مگس» است، رفتارهای عجیب و غریبی دارد که در نهایت باعث سرگرمشدن مخاطب میشود.
«پشه» با صداپیشگی «کاظم سیاحی» که پیشتر هم صداپیشگی «جیگر» را برعهده داشته است، یکی از دو عروسک اصلی برنامه «مهمونی» لقب میگیرد. «پشه» علاقه شدیدی به جذب خون دیگران دارد و به همین دلیل با تکهکلام معروف خود به شدت محبوب شده است. حال و هوای «پشه» با مکیدن خون افراد گوناگون شبیه آنها میشود، بنابراین عروسک «پشه» یکی از عمیقترین شخصیتهای برنامه «مهمونی» لقب میگیرد. بخشی از موفقیت «پشه» در جذب مخاطب را باید به «محمد لقمانیان» نسبت داد؛ عروسکگردانی توانمند که وظیفه هدایت عروسک «پشه» را برعهده دارد.
مهمترین و تاثیرگذارترین شخصیت برنامه «مهمونی» بدون هیچ شک و تردیدی، «بچه» با صداپیشگی باورنکردنی «هوتن شکیبا» است. بچه با صدایی ناز و دوستداشتنی در برابر «آقای مجری» ظاهر میشود اما هیچ تضمینی وجود ندارد که این صدای ناز را با ادبیاتی گستاخانه و جسورانه ترکیب نکند!
شاید محسوسترین تغییری که در ادامه روند کاری «طهماسب» در «مهمونی» مشهود است حضور تماشاگر به عنوان مهمانان برنامه است که هم به زندهتر و پویاتر شدن برنامه کمک کرده است و هم بر پویایی و برجسته شدن خود مفهوم «مهمونی» به عنوان نام برنامه می افزاید. در هر برنامه یک مهمان ویژه هم حضور دارد که به نوعی هویت هر قسمت از برنامه را شکل می دهد و فصلبندی میکند. به عبارت دیگر دو نوع مهمان در برنامه «مهمونى» حضور دارد؛ یکی تماشاگرانی که ناظر و شاهد برنامه هستند و در واقع مهمانان جمعی و گروهی برنامهاند و دیگری مهمان ویژه که به نقطه کانونی برنامه بدل میشود و گفتوگو با او به ظرفیت مهمی برای خاطرهسازی و خلق صحنههای دلنشین و دیالوگهای جذابی بدل میشود که در حافظه تصویری برنامه و مخاطبان ثبت و صورتبندی میشود. اما اگر بخواهیم ساختار تولیدی و اجرایی برنامه را معیار و محور قرار دهیم، «آقای مجری» و کاراکتر خود «ایرج طهماسب» است که به مثابه عنصر و مولفه هویتبخش مجموعه شناخته شده است و به نقطه ثقلی بدل میشود که همه عناصر و اجزای برنامه را ربط می دهدو نسبت دراماتیک با خود معنا میکند. در واقع شاهرگ اصلی برنامه را باید در جایگاه، موقعیت و کارکرد مجری برنامه جست و جو کرد که مکالمات و نوع و جنس مواجهه او با عروسک های مختلف به آن هویت میبخشد.
به واسطه فضای کاری شبکه نمایش خانگی، عروسکهای برنامه «مهمونی» این فرصت را دارند تا ارتباط بیشتری با مخاطب پیدا کنند. نیازی به یادآوری نیست که «ایرج طهماسب» پس از سالها تولید برنامههای عروسکی حالا بهتر از هر زمانی میداند که مخاطبان برنامههای عروسکی او صرفاً کودکان نیستند، بنابراین لحن بزرگسالانه عروسکهای برنامه مهمونی به خردهداستانهای این برنامه کمک میکند تا روایتهایی شکل بگیرد که احتمالاً برای بزرگسالان جذابتر از کودکان باشد.
جدیدترین تلاش «ایرج طهماسب» برای خلق یک برنامه عروسکی در حقیقت بازگشت او به ریشههای دوستداشتنیاش را به تصویر میکشد، ریشههایی که نخستین بار با فیلم «کلاه قرمزی و پسرخاله» خلق شدند و به مرور زمان گسترش پیدا کردند و عمیقتر شدند. «طهماسب» با برنامه «مهمونی» به خوبی ثابت میکند که فرمول ثابت موفقیت را پیدا کرده است و به همین دلیل، تغییر دادن عددهایی که درون آن قرار میدهد هم نمیتواند موفقیت احتمالی او را به خطر بیندازد.
البته باید گفت جای خالی «حمید جبلی» در برنامه «مهمونی» مشخص است، خیلی هم مشخص است.
«طهماسب» زمانی که احساس کرد که به هر دلیلی نتوانست برنامه عروسکی تحسینبرانگیزش را با تلویزیون ادامه دهد به سراغ شبکه نمایش خانگی آمده است و با خلق عروسکهای جدید وارد دنیای جدیدی شده است که ورود به آن به جرات و شجاعت بسیار زیادی نیاز داشت؛ او اما به خوبی از پس این چالش بزرگ برآمده است و به نظر میرسد که حالا این فرصت را دارد تا مدل جدیدی از «امپراطوری عروسکی»اش را در شبکه نمایش خانگی بنیان بگذارد!