اسامی فیلمهای چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر، یک شنبه شب اعلام و رقابت در این دوره از جشنواره، وارد مرحله جدیدی شد. در بین اسامی اعلام شده، حضور برخی فیلم ها جالب توجه است و برخی فیلم ها را شاید بتوان از هم اکنون از شانس های کسب سیمرغ دانست. البته برخی فیلم ها با کارگردان های نام آشنا هم با وجود پیش بینی قبلی در این دوره از جشنواره حضور نخواهند داشت.
اسامی فیلم ها
به گزارش مرکز اطلاعرسانی روابط عمومی جشنواره فیلم فجر، اسامی فیلمهای بخش مسابقه سینمای ایران (سودای سیمرغ) چهلمین جشنواره فیلم فجر به این شرح اعلام شد:
1- 2888- کارگردان: کیوان علیمحمدی و علیاکبر حیدری به تهیهکنندگی کیوان علیمحمدی 2- بدون قرار قبلی- کارگردان: بهروز شعیبی، تهیهکننده: محمود بابایی 3- برف آخر- کارگردان: امیرحسین عسگری، تهیهکننده: حسن مصطفوی 4- بیرویا- کارگردان: آرین وزیردفتری، تهیهکننده: سعید سعدی و هومن سیدی 5- بیمادر- کارگردان: سیدمرتضی فاطمی، تهیهکننده: محمدرضا مصباح 6- بیرو- کارگردان: مرتضیعلی عباسمیرزایی- تهیهکننده: مجید برزگر 7- خائنکشی- کارگردان: مسعود کیمیایی- تهیهکننده: علی اوجی 8- درب - کارگردان: سید هادی محقق - تهیهکننده: سیدرضا محقق 9- دسته دختران - کارگردان: منیر قیدی - تهیهکننده: محمدرضا منصوری 10- شادروان - کارگردان: حسین نمازی- تهیهکننده: عباس نادران 11- شب طلایی - کارگردان: یوسف حاتمیکیا- تهیهکننده:ابراهیم حاتمیکیا 12- شهرک - کارگردان: علی حضرتی - تهیهکننده: علی سرتیپی 13- صورت فلکی- کارگردان: حسین دارابی - تهیهکننده: محمدرضا شفاه
14- ضد - کارگردان: امیرعباس ربیعی - تهیهکننده: محمدرضا شفیعی 15- علفزار - کارگردان: کاظم دانشی - تهیهکننده: بهرام رادان 16- لایههای دروغ - کارگردان: رامین سهراب - تهیهکننده: محسن صرافی و رامین سهراب 17- ماهان- کارگردان: حمید شاهحاتمی - تهیهکننده: علی شاهحاتمی 18- مرد بازنده - کارگردان: محمدحسین مهدویان - تهیهکننده: امیر بنان و کامران حجازی 19- ملاقات خصوصی - کارگردان: امید شمس - تهیهکننده: امیر بنان 20-موقعیت مهدی (باکری)- کارگردان: هادی حجازیفر - تهیهکننده: حبیب الله والینژاد 21 - نگهبان شب - کارگردان: رضا میرکریمی - تهیهکننده: رضا میرکریمی 22 - نمور - کارگردان: داوود بیدل- تهیهکننده: سید یاسر جعفری
چهلمین جشنواره فیلم فجر به دبیری «مسعود نقاشزاده» از 12 تا 22 بهمن 1400 برگزار خواهد شد.
از «مسعود کیمیایی» تا «یوسف حاتمی کیا»
در همین حال، «مهر»، در گزارشی به بررسی فیلم های جشنواره چهلم پرداخته است که خلاصه ای از آن را در ادامه مرور می کنیم: «مسعود کیمیایی» با «خائن کشی» پا به جشنواره فجر گذاشته است؛ فیلمی که از بهمن ماه سال گذشته مراحل ساختش طی شد و به نظر میرسد هم سو با دیگر ساختههای او باشد.
امیر آقایی، سارا بهرامی، پانتهآ بهرام، پولاد کیمیایی، اندیشه فولادوند، سام درخشانی، حمیدرضا آذرنگ و مهران مدیری از بازیگران فیلم «خائن کشی» هستند.
«ابراهیم حاتمیکیا» موفقترین فیلم ساز سینمای ایران در جشنواره فجر محسوب میشود؛ فیلم سازی که بارها فیلمهایش در ویترین این جشنواره تحسینشده و علاوه بر داوران، با تشویق مخاطبان جشنواره هم مواجه بوده است. آخرین حضور او به سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر بازمیگردد که با «خروج» در این رویداد حاضر شد؛ فیلمی که تصویرگر مصائب گروهی از کشاورزان بود که به ساز و کار سیستم دولتی معترض بودند.
ابراهیم حاتمی کیا امسال اما فیلمی در مقام کارگردان برای چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر ندارد با این حال به همراه پسرش پا به این عرصه گذاشته، او در کسوت تهیهکننده و در کنار «یوسف حاتمی کیا»، «شب طلایی» را ساخته است تا حضوری پدر- پسری در این جشنواره داشته باشد.
«یوسف حاتمیکیا» با آن که در زمینه مستندسازی پیش از این آثاری را کارگردانی کرده بود اما این نخستین تجربه او در سینمای بلند و حرفهای است، تابستان سال گذشته بود که خبر از اخذ پروانه ساخت توسط او آمد نامش اما در ابتدا «شمش طلا» بود اما عواملش تصمیم گرفتند نام آن را به «شب طلایی» تغییر دهند.
«رضا میرکریمی» حالا بعد از 3 سال دوری از سینما «نگهبان شب» را به این رویداد سینمایی آورده است؛ فیلمی که از همان ابتدا گرفتار مصائب کرونا شد و حتی در برهه روند فیلم برداری اش به دلیل گسترش شدید بیماری کرونا و بنا به دستور ابلاغ شده توسط سازمان سینمایی متوقف شد.
«نگهبان شب» همان فیلمی است که در روزهای ابتدایی ساختش، رضا میرکریمی برای ایفای یکی از نقشهای اصلیاش فراخوان بازیگری داد و به نظر میرسد این بار چهرهای تازه به سینمای ایران معرفی میکند.
محسن کیایی، تورج الوند، لاله مرزبان، علی اکبر اصانلو، صفورا خوش طینت، فهیمه هرمزی، زهرا اسلامی، پرهام غلاملو، محمدصادق ملک، علی غابشی، مهراد اکبرآبادی، ایمان سلگی، نوید بانی، ویشکا آسایش و کیومرث پوراحمد جمع بازیگران «نگهبان شب» را تشکیل میدهند.
کنجکاوی برانگیزها
احتمالاً فیلمهای این فهرست از آن دسته فیلمهایی است که هم مخاطبان و هم اهالی رسانه از همان ابتدا حتماً زمانی را برای تماشایش خالی میکنند. آثاری که کارگردانان شان عمدتاً از جوانانی هستند که اتفاقاً در این یک دهه اخیر و از ابتدای دهه ۹۰ برای خود شهرتی دست و پا کردند.
«بدون قرار قبلی» را بهروز شعیبی کارگردانی کرده است. حتماً در این چند وقت نسخه سریالی شده فیلم بلندش با عنوان «روز بلوا» را در بسترهای آنلاین دیدهاید؛ شعیبی اما پیش از کارگردانی، کار را با بازیگری آغاز کرده بود. او همان جوانی است که در «آژانس شیشهای» حضوری گذرا داشت اما میتوان عنوان «پله به پله پیشرفت» را به او داد.
حالا مجموعهای از فعالیتها را در سینما دارد، هم بازیگری کرده، هم کارگردانی سینما و هم کارگردانی سریال، خودش هم امسال با دو عنوان در جشنواره فیلم فجر حضور دارد؛ هم در قامت بازیگر در فیلم سینمایی «صورت فلکی» و در هم ظاهر کارگردان در فیلم سینمایی «بدون قرار قبلی».
بهروز شعیبی این بار هم ترجیح داده با بنیاد سینمایی فارابی همکاری کند؛ «بدون قرار قبلی» به تهیهکنندگی محمود بابایی به جشنواره رسیده است.
«بدون قرار قبلی» پنجمین فیلم سینمایی بهروز شعیبی است که فیلم نامه آن توسط فرهاد توحیدی و مهدی تراب بیگی با نگاهی به یکی از داستانهای مصطفی مستور نوشته شده است.
«صورت فلکی» دیگر فیلم کنجکاویبرانگیز جشنواره امسال است. بیشتر از این که کارگردانش مورد بحث باشد، تهیهکنندهاش در صدر اخبار است؛ «محمدرضا شفاه» را حالا میتوان رکورددار فیلمهای توقیفی نام نهاد! شفاه حالا در سومین قدم در عرضه فیلم سازی تجربه همکاری با حسین دارابی را تکرار کرده است، همان کارگردانی که با او «مصلحت» را ساخت؛ کارگردان خوش آتیه که در اولین گام نظر بسیاری از سینماگران را به خود معطوف کرد. «صورت فلکی» اما باز هم داستانی از تاریخ معاصر را در دل خود دارد.
مریلا زارعی و بهروز شعیبی زوج اصلی فیلم تازه حسین دارابی را شکل میدهند و وحید رهبانی، سیاوش تهمورث، سولماز غنی، امین میری، علیرضا نایینی و بازیگر خردسال کوثر حیدری در «صورت فلکی» آنها را همراهی میکنند.
«مرد بازنده» هم حالا در فهرست کنجکاویها قرار دارد. کمتر کسی است که در طول سالهای گذشته اثری از او را ندیده باشد، هم مستند ساخته، هم سری به سریال سازی زده و هم در عرصه سینما حضوری پررنگ داشته، هم فیلمی از تاریخ انقلاب ارائه داده، هم اثری اعتراضی به وضع موجود داشته و هم سینمای کمدی را آزموده است. «محمدحسین مهدویان» در طول این سالها اگرچه طیفی از مخاطبان را با خود همراه کرده اما هرگز از انتقاد به دور نبوده است. مهدویان تنها کارگردانی است که در طول یک دهه گذشته حضوری مستمر در این رویداد داشته است، از همان زمانی که «ایستاده در غبار» را در سال ۹۴ در این رویداد رونمایی کرد همواره یک پای ثابت این جشنواره با آثارش بوده است.
او امسال با «مرد بازنده» به تهیهکنندگی امیر بنان و کامران حجازی پا به فجر گذاشته است، فیلمی که آذرماه همین امسال مجوز ساخت گرفت و به نظر میرسد مراحل تولیدش هنوز به اتمام نرسیده است.
با آن که هنوز خبری رسمی از روند تولید این فیلم مخابره نشده اما جواد عزتی و رعنا آزادیور در «مرد بازنده» به عنوان یک فیلم اجتماعی به ایفای نقش میپردازند.
اگرچه جشنواره فیلم فجر در سالهای اخیر شاهد حضور پررنگ زنان در مقام کارگردان و تهیه کننده بود اما امسال زنان فیلمساز حضوری حداقلی در این رویداد دارند و سهمشان تنها «دسته دختران» به کارگردانی منیر قیدی است.
«منیر قیدی» در سال ۹۵ با فیلم سینمایی «ویلایی ها» در جشنواره حضور پیدا کرد اما ناگهان با اعلام نامزدها که به طور مشترک با ارسلان امیری در بخش فیلمنامه برای دریافت سیمرغ کاندیدا شده بود از این نامزدی کناره گیری کرد.
این بار اما منیر قیدی با «دسته دختران» به تهیهکنندگی همسرش محمدرضا منصوری در این رویداد حاضر شده است؛ فیلمی که به مانند ساخته پیشین کارگردانش فیلمی در حوزه زنان است. او در نخستین فیلم بلند سینماییاش علاقهمندی اش به حوزه دفاع مقدس را هم نشان داده بود و این بار هم به پشتیبانی بنیاد سینمایی فارابی و البته حوزه هنری به تصویر داستانی دیگر در همین زمینه پرداخته است.
«دسته دختران» با نگاهی آزاد و براساس روایتهای واقعی از مقاومت ۳۴ روزه خرمشهر در دفاع مقدس ساخته شده است. نیکی کریمی، پانتهآ پناهیها، فرشته حسینی، هدی زینالعابدین و صدف عسگری در دسته دختران بازی میکنند و حسین سلیمانی، یاسین مسعودی، محمد صدیقیمهر و مهدی حسینینیا ترکیب کامل آن را شکل میدهند.
«ضد» فیلم احتمالاً جنجالی جشنواره چهلم است. فیلمی که علاقه مندی کارگردانش به تاریخ معاصر غیرقابل انکار است. سخن از «امیرعباس ربیعی» در میان است که پیشتر فیلم سینمایی «لباس شخصی» را ساخته بود. امیرعباس ربیعی باز هم به سراغ درامی سیاسی رفته است که در بستر یکی از حوادث مهم ابتدای انقلاب اسلامی روایت میشود.
مهدی نصرتی، لیلا زارع، لیندا کیانی، مجید پتکی، مهشید جوادی، روزبه رئوفی، عماد درویشی، شیرین آقاکاشی و امین خانی بازیگران «ضد» به تهیهکنندگی محمدرضا شفیعی هستند.
فیلم سینمایی «بی رو» به نویسندگی و کارگردانی مرتضی علی عباس میرزایی، درباره زندگی توأم با مشکلات دروازهبان تیم ملی فوتبال ایران علیرضا بیرانوند است. فیلم تلاشهای یک نوجوان علاقهمند فوتبال را برای رسیدن به سکوهای جهانی نشان میدهد. فیلم تلاش دارد تا امید را در بین نوجوانان زنده کند و نمونهای را برای آن ها به تصویر بکشد.
«شادروان» هم از فیلمهای قابل تأمل جشنواره است. فیلمی که محصول حوزه هنری است و با آن که دومین ساخته کارگردانش در سینما به شمار میرود این اما اولین حضور نمازی در این رویداد است.
«شادروان» به گفته کارگردانش روایتی شیرین از یک ملودرام اجتماعی در بستر خانوادهای حاشیهنشین است.
سینا مهراد، گلاره عباسی، نازنین بیاتی، بهرنگ علوی، رویا تیموریان، رضا رویگری و بهرام ابراهیمی در آن به ایفای نقش میپردازند.
فیلماولیها
اما نمیتوان از ترکیب فیلمهای حاضر در جشنواره فیلم فجر گفت و با کنجکاوی سراغی از فیلماولیها نگرفت. هر چند در آییننامه چهلمین جشنواره فیلم فجر خبری از بخش «نگاهی نو» یا همان بخش ویژه رقابت فیلمهای اول نبود اما این به معنای غیبت کارگردانان کار اولی در جشنواره نیست. براساس آییننامه همه فیلمهای اول هم در جشنواره چهلم در بخش «سودای سیمرغ» مورد ارزیابی و داوری قرار میگیرند.
جالب این که با وجود این تغییر در آییننامه سهم فیلماولیها از ویترین جشنواره چهلم بهشدت قابل توجه است. حضور 7 فیلم از کارگردانان فیلماولی در میان ۲۲ فیلم بخش سودای سیمرغ بهخوبی موید این حضور از سوی نسل تازه فیلم سازان است.
آرین وزیردفتری کارگردانی نامآشنا در عرصه فیلم کوتاه است اما «بیرویا» اولین فیلم بلند او در مقام کارگردان است که به تهیهکنندگی سعید سعدی و هومن سیدی به جشنواره چهلم رسیده است.
طناز طباطبایی، صابر ابر و شادیکرمرودی بازیگران اصلی این فیلم سینمایی هستند که قصهای درباره هویت را روایت میکند.
«سید مرتضی فاطمی» هم از چهرههای باسابقه عرصه مطبوعات است که چند صباحی تهیهکنندگی و اجرا در تلویزیون را هم تجربه کرد و حالا در مقام کارگردان فیلم بلند «بیمادر» را به تهیهکنندگی محمدرضا مصباح در جشنواره امسال رونمایی میکند.
امیر آقایی و پردیس پورعابدینی پس از تجربه حضور مشترک در سریال «آقازاده» در فیلم «بیمادر» نیز همبازی شدهاند و میترا حجار و پژمان جمشیدی از دیگر بازیگران این فیلم هستند. «بیمادر» داستانی اجتماعی را روایت میکند و براساس شنیدهها یکی از فیلمهای متفاوت جشنواره امسال خواهد بود.
«یوسف حاتمیکیا» اما دیگر فیلماولی جشنواره امسال است. فرزند «ابراهیم حاتمیکیا» که حالا با تهیهکنندگی پدر نامآشنای خود، فیلم «شب طلایی» را بهسرانجام رسانده است.
حسن معجونی، یکتا ناصر، مریم سعادت، مسعود کرامتی، سوگل خلیق و بهناز جعفری بازیگران اصلی این فیلم هستند که داستانی مرتبط با شرایط اقتصادی این سالهای کشور دارد.
بهرام رادان که این روزها فیلم «گربه سیاه» را در مقام تهیهکننده در حال اکران در سینماهای کشور دارد، در ادامه تجربه تهیهکنندگی فیلم «علفزار» را بهعنوان اولین فیلم کاظم دانشی در مقام کارگردان به جشنواره چهلم ارائه کرده، دانشی که پیشتر تجربه کارگردانی فیلم کوتاه را داشته است، در اولین فیلم بلند خود گویا سراغ سوژهای جنجالی رفته که جزییات چندانی از آن رسانهای نشده است. پژمان جمشیدی بازیگر اصلی این فیلم است.
«لایههای دروغ» به کارگردانی رامین سهراب دیگر فیلم کارگردانان فیلماولی در جشنواره امسال است. فیلمی که در ژانر اکشن ساخته شده و همین ویژگی آن را متمایز از فیلمهای این سالهای سینمای ایران کرده است. بنیاد فارابی در تولید این فیلم که محصول مشترک سینمای ایران و فنلاند است مشارکت داشته است.
«امید شمس» هم یکی دیگر از کارگردانان سینمای کوتاه است که امسال با اولین فیلم بلند خود در جشنواره فجر حضور دارد. «ملاقات خصوصی» را امیر بنان تهیهکنندگی کرده است و پریناز ایزدیار و هوتن شکیبا 2 بازیگر اصلی آن هستند. فیلم داستانی عاشقانه دارد و بهنظر میرسد برگ برنده اصلی آن ترکیب بازیگرانش باشد؛ این دومین فیلم امیر بنان در بستر جشنواره فیلم فجر است.
«هادی حجازیفر» هم پس از درخشش در عرصه بازیگری طی دورههای اخیر جشنواره فیلم فجر، حالا روی صندلی کارگردانی تکیه زده و نسخهای سینمایی از سریالی که این روزها کارگردانی آن را برعهده دارد به ویترین فجر رسانده است. «موقعیت مهدی» عنوان فیلمی است که حجازیفر آن را با تهیهکنندگی حبیب والینژاد کارگردانی کرده و خود نیز در نقش شهید «مهدی باکری» ایفاگر نقش اصلی در آن است.
«کیوان علیمحمدی» و «علیاکبر حیدری»، سه سال پیش فیلم «سینما شهرقصه» را در جشنواره فجر داشتند که موردتوجه گروهی از منتقدان سینما هم قرار گرفت. این دو در دومین تجربه کارگردانی مشترک خود فیلمی با نام عجیب «۲۸۸۸» را به جشنواره چهلم فیلم فجر رساندهاند که کمتر خبری از فرآیند تولید آن رسانهای شده بود. این فیلم با نام قبلی «سوباشی» روایتی از هشت سال جنگ ایران و عراق دارد اما تمرکز اصلی آن بر شهدای شاخص استان فارس است.
«نمور» به کارگردانی «داوود بی دل» و تهیهکنندگی سیدیاسر جعفری هم فیلمی هنری است که داستان یک خانواده را پس از فوت یکی از بستگان روایت میکند. این فیلم در شمال کشور تصویربرداری شده و محمدرضا علیمردانی از بازیگران اصلی آن است.
«برف آخر» با نگاهی متفاوت به زندگی یک دامپزشک را «امیرحسین عسگری» کارگردانی کرده؛ فیلمی که امین حیایی بازیگر اصلی آن است و حضور احسان علیخانی بهعنوان یکی از سرمایهگذاران آن مورد توجه رسانهها قرار گرفت. عسگری پیش از این فیلم «بدون مرز» را کارگردانی کرده بود.
«درب» به کارگردانی «سید هادی محقق»، «شهرک» به کارگردانی علی حضرتی و «ماهان» به کارگردانی «حمید شاهحاتمی» هم از دیگر فیلمهای راهیافته به جشنواره چهلم هستند.
غایبان جشنواره
با اعلام فهرست نهایی بخش «سودای سیمرغ» حالا میتوان از غایبان جشنواره هم سخن گفت. فیلمهایی که هر یک به دلیلی به جشنواره نرسیدند و فرصت رونمایی در فجر چهلم را از دست دادند؛ «قاتل و وحشی» به کارگردانی «حمید نعمتا...» که برای سومین سال پیاپی برای حضور در «فجر» دورخیز کرده بود، از همان مرحله پیش از هیئت انتخاب و بهواسطه اعمال شرایط آییننامه از سوی دبیرخانه از چرخه بررسی کنار گذاشته شد.
«برادران لیلا» به کارگردانی «سعید روستایی» هم میتوانست از فیلمهای پرسروصدای جشنواره امسال باشد اما به دلیل آن چه از سوی عوامل طولانی شدن فرآیند تولید اعلام شد، نتوانست برای رونمایی در جشنواره آماده شود.
سعید روستایی از فیلم سازانی است که 2 فیلم قبلیاش یعنی «ابد و یک روز» و «متری شیش و نیم» در جشنواره فیلم فجر قدر دیده بود اما سومین فیلمش را به جشنواره نرساند.
«تفریق» به کارگردانی «مانی حقیقی» با بازی نوید محمدزاده و ترانه علیدوستی هم دیگر فیلم مهم تولید امسال است که به دلیل «آماده نمایش نبودن» نتوانست در جشنواره امسال حضور داشته باشد. مانی حقیقی آخرین بار در سال ۹۳ و با فیلم «اژدها وارد میشود» حضور در فجر را بهعنوان کارگردان تجربه کرد.
نوید محمدزاده علاوهبر «تفریق»، در فیلم مهم دیگری هم نقشآفرینی کرد که میتوانست در جشنواره امسال موردتوجه قرار گیرد؛ «شب، داخلی، دیوار» را «وحید جلیلوند» کارگردانی کرده است و به دلایلی که هنوز مشخص نیست، در جشنواره چهلم غایب است.
«جنگ جهانی سوم» به کارگردانی «هومن سیدی» هم دیگر غایب جشنواره چهلم محسوب میشود.
«مسیح، پسر مریم» به کارگردانی «علی جعفرآبادی» هم تازهترین محصول سازمان سینمایی اوج است که از ابتدا اعلام شد برای رونمایی در جشنواره فیلم فجر تولید میشود اما در فهرست نهایی هیئت انتخاب غایب بود.