همت جهادی برای بازسازی واحدهای مسکونی مناطق زلزله زده جاجرم و گرمه
تعداد بازدید : 20
لبخند دوباره روستا
روایتی از لبخندهای شیرین در «شورک» و عمارت های نوساز در «عمارت»
خسروی- حدود 6 ماه پیش بود که دوباره زمین لرزید و عمارت امید و آرزوی ساکنان «عمارت» فرو ریخت و شیرینی لبخند زندگی ساکنان «شورک» جای خود را به تلخی داد؛ درست مثل شرح حال آن روزهای صدها خانواده در شهرستان های جاجرم و گرمه. زلزله 27 اردیبهشت که آمد، انگار خزان زندگی خانواده های زلزله زده خیلی زود رسیده بود، اما... اما این پایان ماجرا نبود. اعتباری نبود اما مگر می شد دست روی دست گذاشت و کاری نکرد؟ از همان ساعات اول، امدادرسانی و سپس در کمترین زمان ممکن آواربرداری آغاز و چادرهای اسکان موقت برپا شد. روزها گذشت اما اعتبار همچنان نرسید؛ یعنی باید کار بازسازی متوقف می شد؟ فرزندان استان نشان دادند، نبود و کمبود اعتبار هم ذره ای در هدفشان خلل ایجاد نمی کند. هدفشان بازگرداندن لبخند به چهره ساکنان مناطق زلزله زده بود. هر چه در توان داشتند در طبق اخلاص گذاشتند تا این هدف را هرچه زودتر محقق کنند. فرزندان بنیاد مسکن در این 6 ماه، جانانه همت جهادی کردند. عزم استانی و فرااستانی بر بازسازی لبخند در مناطق زلزله زده بود. استاندار هم به طور دائم پیگیر وضعیت زلزله زدگان بود و جلسات مختلفی برای از میان برداشتن مشکلاتی که سر راه بازسازی مناطق زلزله زده، آوار شده بود برگزار شد. هدف، سکونت در سرپناه امن و گرم در فصل های سرد سال بود. خورشید آبان کم کم در حال غروب کردن است اما چراغ های خانه های مقاوم زلزله زدگان به زودی روشن می شود. با هم روایتی از لبخندهای شیرین در «شورک» و عمارت های نوساز در «عمارت» را مرور می کنیم.
گروه گزارش
بامداد ۲۷ اردیبهشت امسال بود که زلزله ۵.۵ و ۵.۴ ریشتری، رشته کوه های بهار در حد فاصل جاجرم و گرمه را لرزاند؛ زلزله ای که سبب تخریب ۱۴۳ منزل و خسارت به ۶۵۰ واحد مسکونی شد. هر چند این واحدهای مسکونی، اغلب خشتی و گلی بودند اما هر یک سرپناهی بودند برای خانواده های روستایی در شهرستان های گرمه و جاجرم تا در آن گذران زندگی کنند، منازلی که پدرها و مادرهای روستاهایی همچون عمارت، برزنه، شورک و قزل حصار، عمری را در آن ها سر کرده بودند اما با وقوع زلزله، بسیاری از این منازل به تلی از آوار تبدیل شدند. پس از گذشت ۵ ماه و ۲۰ روز از وقوع این حادثه تلخ، راهی این روستاهای زلزله زده می شویم تا از نزدیک روند بازسازی مناطق را ببینیم. وارد روستای شورک از کانون های اصلی زلزله که می شویم از همان ابتدا منازل نوساز در کنار خانه های مخروبه، خودنمایی می کند؛ منازلی مقاوم و با مهندسی روز که دیگر زلزله های مشابه اردیبهشت ماه به هیچ وجه نمی تواند به آن ها آسیب برساند.
تلاش های شبانه روزی
اگر نبود تسهیلات خوب اختصاص یافته از سوی هیئت دولت و تلاش های شبانه روزی مهندسان، کارشناسان و پیمانکاران تحت نظارت بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خراسان شمالی، باید ده ها خانواده از اهالی این مناطق زمستان را نیز در چادر سر می کردند. مردم رنج دیده و کم درآمد روستاهای جاجرم و گرمه، روزهای سختی را در گرمای تابستان و روزهای سوزناک پاییز زیر چادر گذراندند، اما در کوچه های این روستاها که قدم می زنیم می بینیم رفته رفته مردم آماده می شوند تا پیش از آغاز آذرماه، چادرها و کانکس ها را برچینند و به جای آن در منازلی نوساز و ضد زلزله زندگی کنند.
کارگاه های ساختمان سازی
هر چند این روزها هوا سوز دارد اما روستای شورک و دیگر روستاهای دهستان دشت به یک کارگاه ساختمان سازی تبدیل شده اند. مدیرکل بنیاد مسکن خراسان شمالی همه روزه خود بر روند ساخت و سازها نظارت دارد و تلاش کارگران و پیمانکاران برای تکمیل واحدها تا پیش از آذر در این سرمای پاییزی قابل تحسین است. خود ساکنان نیز بیکار ننشسته اند و همپای کارگران، مشغول کمک هستند، حتی زنان و تعدادی از کودکان نیز تلاش می کنند تا هر چه زودتر خانه های شان آماده شود و از زندگی در چادر رها شوند. یکی از اهالی شورک، هر چند از تاخیر در پرداخت تسهیلات برای بازسازی مناطق زلزله زده جاجرم و گرمه گلایه مند است، با این وجود، از حمایت های صورت گرفته و حضور دائم کارشناسان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و دیگر دستگاه های اداری در این مناطق تشکر می کند و می گوید: از روز نخست وقوع زلزله، نیروهای امدادی و بنیاد مسکن در منطقه حضور یافتند اما وعده مسئولان برای بازسازی مناطق زلزله زده پیش از آغاز فصل سرما محقق نشد.
کار بدون تعطیلی
وی ادامه می دهد: با این وجود از اوایل شهریور که تسهیلات ۱۰۰ میلیون تومانی کم بهره و ۳۵ میلیون تومانی بلاعوض پرداخت شد، پیمانکاران تحت مدیریت بنیاد مسکن بدون یک روز تعطیلی، کار را شروع کردند و ادامه دادند و هم اکنون اغلب اهالی این روستا سقف و دیوار منزل خود را ساخته اند. وی با بیان این که اگر حمایت مسئولان از جمله مسئولان بنیاد مسکن نبود نمی توانستیم طی حدود ۲ ماه به این مرحله از بازسازی روستا برسیم، خواستار ادامه حمایت مسئولان از اهالی این روستا می شود و می گوید: اختصاص ۱۳۵ میلیون تومان به هر خانوار آسیب دیده، فقط پاسخگوی ساخت منزل تا مرحله نازک کاری است و به منظور تکمیل خانه برای سکونت در آن، اهالی نیازمند کمک بیشتری هستند. یکی دیگر از اهالی که به صحبت های ما گوش می دهد، صحبت همسایه اش را تکمیل و بیان می کند: برای ساخت کامل یک منزل و آماده شدن آن برای سکونت با شرایط تورمی فعلی ۲۰۰ میلیون تومان پول نیاز است.
نیاز به حمایت بیشتر
وی خاطر نشان می کند: مسئولان می گویند اهالی باید خود بقیه پول تکمیل خانه را تا بعد از مرحله سفت کاری فراهم کنند اما با توجه به خشکسالی و وضعیت بد دامداری امسال، اهالی این توان را ندارند و به حمایت بیشتری نیاز دارند.
در گفت و گو با برخی دیگر از اهالی شورک، آنان نیز شرایط مشابهی دارند و هرچند همگی آن ها قدردان خدمات و تلاش های صورت گرفته تا امروز هستند اما میگویند به اندازه ای کم درآمد هستند که نمی توانند از عهده مخارج ادامه تکمیل منزل شان بر بیایند. «کبری علیمردانی» از جمله افرادی است که تحت پوشش نهادهای حمایتی می گوید: در زلزله اردیبهشت، علاوه بر تخریب خانه، تمام وسایل خانه ام را نیز از دست دادم و تا امروز همسرم بسیار بدهکار مردم شده است و منتظر کمک های بیشتر هستیم.
سوز سرما
چندی پیش به این خانواده کانکس داده شد اما در این سرمای دشت، شب ها باید تا صبح از سرما به خود بلرزند. وی تاکید می کند که بنویسیم قدردان تلاش ها و کمک های بنیاد مسکن و دیگر مسئولان هستند اما برای این که به زندگی عادی برگردند باید کمک های بیشتری به آن ها اعطا شود.
حضور برای هماهنگی
در ادامه پیاده روی در کوچه های شورک، متوجه حضور فرماندار گرمه در این روستا می شویم. «گل حسنی»، فرماندار گرمه میگوید در روستا حضور می یابیم تا در صورت نیاز، هماهنگی لازم را برای تسریع در پیشرفت کار پیمانکاران و ناظران تحت مدیریت بنیاد مسکن داشته باشیم. هر چند برخی اهالی تردید دارند که تا تاریخ تعیین شده، امکان برچیده شدن همه چادرها وجود داشته باشد اما فرماندار گرمه می گوید: پیشرفت کار به گونه ای است که تا پایان ماه خانه های اولویت اول آسیب دیده از زلزله اردیبهشت در گرمه تکمیل و مالکان خسارت دیده در منزل جدید ساکن می شوند. وی تصریح می کند: پیمانکاران و کارشناسان بنیاد مسکن و خود اهالی، سخت مشغول کار هستند و در کنار آن تمام هماهنگی لازم از جمله در بحث پرداخت تسهیلات از سوی بانک ها در حال انجام است تا اهالی بیش از این در سرمای پاییزی بدون سرپناه مناسب نباشند.
تسهیلات ناکافی
با پایان گفت و گو و بازید از دیگر روستاهای گرمه، راهی روستای عمارت در جاجرم می شویم؛ دیگر روستایی که در زلزله اردیبهشت امسال اغلب منازل خشتی و گلی آن آسیب دیدند.
این روستا نیز همچون روستای شورک به یک کارگاه ساختمان سازی تبدیل شده است و در تمام روستا کارگران و اهالی مشغول ساخت و ساز هستند تا هر چه زودتر روستایی با چهره جدید داشته باشند. در کنار اغلب منازل تخریب شده، چادرها هنوز برپا هستند اما اغلب منازل سقف کاری و دیوار چینی شده اند و در مرحله نازک کاری قرار دارند. در این روستا نیز تسهیلات و بلاعوض جوابگوی ساخت منزل تا مرحله سفت کاری بوده است و اهالی نگران تامین بقیه پول مورد نیاز برای تکمیل ساختمان و زندگی در آن هستند.
همت جهادی کارشناسان و پیمانکاران بنیاد مسکن
«عابدی»، یکی از اهالی روستاست که با کمک همسر و فرزندانش به کارگران و پیمانکاران کمک می کند؛ او می گوید: اهالی این روستا برای شان باور پذیر نیست که در مدت ۲ ماه، کار به این سرعت پیش برود اما با همت جهادی و مدیریت بنیاد مسکن امروز اغلب منازل روستا در حال تکمیل هستند.
«جهانی» یکی دیگر از اهالی نیز می گوید: هر چند تسهیلات دیر و اوایل مهر به دست ما و پیمانکاران رسید اما کار با سرعت خوبی پیش رفت و همه ما امیدواریم با ادامه حمایت مسئولان به زودی در منزل جدید ساکن شویم. وی همچنین از برخی ناهماهنگی بانک ها در پرداخت تسهیلات ۲۰ میلیون تومانی بند «و» و اعلام شده از سوی استانداری گلایه می کند و از ما می خواهد انتظارات آن ها از بانک ها برای پرداخت این تسهیلات را به گوش مسئولان بانک های مختلف برسانیم.
کار با هزینه شخصی با اعتماد به بنیاد مسکن
هر چند تسهیلات بازسازی مناطق زلزله زده دیر اعلام شد اما تعدادی از پیمانکاران تحت نظارت بنیاد مسکن، پیش از پرداخت تسهیلات، کار خود را در این مناطق آغاز کردند.«شادمهر»، یکی از این پیمانکاران است که پیش از دریافت پول از مالک یا بانک، بازسازی منازل را شروع کرد. وی می گوید: به دلیل اعتمادی که به مسئولان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان دارم با هزینه شخصی کار ساخت و ساز را شروع کردم تا کار تسریع شود و هماستانی هایم در سرما نمانند.
وی که کارگران مجموعه اش در بازسازی مناطق راز و جرگلان طی ۲ سال گذشته فعالیت و تجربه اندوزی کرده اند، ادامه می دهد: شرایط کار در روستاهای زلزله زده گرمه و جاجرم، آسان تر از راز و جرگلان است زیرا این روستاها به جاده اصلی برای تامین مصالح نزدیک هستند و همچنین تجربه کاری جرگلان باعث تسریع کار در این منطقه شده است.
چراغی که دائم روشن است
با پایان گفت و گوها در روستای عمارت، راهی ستاد مرکزی بازسازی مناطق زلزله زده در شوقان می شویم، مکانی که چراغ آن دائم روشن است و کارشناسان و ناظران بنیاد مسکن به طور مستمر، به دور از خانواده و به شکل شبانه روزی در آن مشغول به کار هستند تا بتوانند هر چه سریع تر از رنج و درد مردم خسارت دیده بکاهند. «سجادی»، مسئول این مرکز که پیش از این به طور دائم در ستاد بازسازی سیل راز و جرگلان نیز حضور داشت هماکنون چند ماه است که دوباره به دور از خانواده در مناطق زلزله زده حضور یافته است. وی نیز این نکته را یادآور می شود که تجربه اعضای این ستاد در بازسازی مناطق زلزله زده کسبایر و سیل زده راز و جرگلان و مانه و سملقان باعث تسریع در بازسازی مناطق زلزله زده گرمه و جاجرم شده است و اگر این تجربه نبود، با توجه به تاخیر در ابلاغ تسهیلات بانکی در بحبوحه جا به جایی دولت، کار تا این مرحله پیشرفت نمی کرد. «سجادی» بیان می کند: احداث ۱۲۳ منزل زلزله زده در گرمه و جاجرم در اولویت ساخت قرار داشته است که تلاش می شود تا پایان هفته یا این ماه تکمیل شوند و در این صورت تمام چادرها و کانکس ها برچیده خواهند شد.
وی خاطر نشان می کند: این ستاد هر چند از ۲۷ اردیبهشت و پس از وقوع زلزله تشکیل شد و کارش را شروع کرد و اقدامات آواربرداری، ارزیابی شناسایی و تشکیل پرونده را در دست کار داشت اما از حدود ۲ ماه و ۲ هفته پیش، تسهیلات دریافت و همین موضوع باعث شد تا منازل قبل از آغاز فصل سرما آماده نشوند اما در این مدت، تمام نیروهای تحت مدیریت این نهاد با تلاش شبانه روزی و با وجود دوری از خانه و کاشانه خویش تلاش کردند در این فرصت کم بازسازی ۶۱۰ واحد خسارت دیده از زلزله را انجام دهند.
عملکرد ستاد بازسازی در گفت و گو با مدیر کل
در لحظات پایانی حضور در مناطق زلزله زده با مهندس علی محمدی تماس می گیرم تا از آخرین آمار بازسازی مطلع شوم؛ جالب این جا بود که او در روستای شورک حضور داشت و بعد از بازدید قرار بود جلسه استانی ستاد بازسازی بنیاد مسکن در شوقان برگزار شود. شنیده بودم که هر روز برای بررسی پیشرفت کار و برطرف کردن مشکلات احتمالی، هر روز به مناطق زلزله زده می آید و این حضور همه روزه در این مناطق جای تقدیر دارد. او در پاسخ به من می گوید: پس از وقوع زلزله اردیبهشت ماه در گرمه و جاجرم و روستای هاور شهرستان مانه و سملقان ۸۷۳ خانوار متقاضی تشکیل پرونده برای بازسازی منازل شان شدند که از این تعداد ۶۳۸ مالک برای دریافت تسهیلات موفق به عقد قرار داد با بانک ها شدند.
به گفته محمدی، بنیاد مسکن استان با توجه به تاخیر در ابلاغ تسهیلات برای بازسازی این مناطق برای تسریع در کار تعدادی از خسارت دیدگان را در قالب طرح ویژه به بانک ها معرفی کرد تا تعدادی از متقاضیان اولویت دار بتوانند از مرداد ماه کار ساخت و ساز را شروع کنند. وی خاطر نشان می کند: با دریافت این تسهیلات بلند مدت و کم بهره به مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان، ۵۹۲ متقاضی هم اکنون موفق به پی کنی شده اند؛ از این تعداد ۳۲۶ منزل مسکونی از مرحله سقف گذاری عبور و ۲۴ واحد نیز پایان کار خود را دریافت کرده اند. بر اساس اظهارات مدیرکل بنیاد مسکن استان، ۱۴۳ واحد اولویت دار این مناطق سقف و دیوار چینی را انجام داده اند و با توجه به این پیشرفت صورت گرفته امیدواریم در اسرع وقت، مالکان این منازل در خانه مقاوم و نو ساکن شوند.
به گفته وی، همچنین برای کمک بیشتر به زلزله زدگان، استانداری خراسان شمالی نیز برای ۳۱۵ مالک پرداخت تسهیلات
۲۰ میلیون تومانی مصوب کرد که هم اکنون ۱۱۲ متقاضی موفق به عقد قرار داد با بانک شده اند. وی یادآور می شود: همچنین برای کمک و تسریع در بازسازی به ۴۱۴ متقاضی خسارت دیده از زلزله، کمک بلاعوض ۳۵ میلیون تومانی پرداخت شده است.
وی توزیع رایگان ۶۴ هزار و ۹۶۰ پاکت سیمان اهدایی مقام معظم رهبری، با حمل توسط ماشین آلات بنیاد مسکن از استان گلستان به مناطق هدف را از دیگر خدمات بنیاد مسکن استان در مناطق زلزله زده برمی شمرد.