گفت و گو با قدیمی ترین کفش دوز بجنورد
تعداد بازدید : 18
کفش دوزی که ابزارش را به نان خشکی داد
علی نیا
از هزاران کفش چرمی که با دستانش دوخته است حرف می زند، روزهایی را در خاطراتش بازیابی می کند که با دستانش نخ هایی را محکم با سوزن برچرم می دوخته و با دقت به آن چسب می زده تا صاحب کفش جز رضایت چیزی عایدش نشود، کفش هایی را دوخته است که زیره بعضی از آن ها 15 و پاشنه های شان 3 تا 10 سانتی متر بوده است. «خسرو انصاری» متولد 1319 است و از 14سالگی از ادامه تحصیل منصرف می شود و برای روی آوردن به حرفه کفاشی به خارج از استان می رود. چند سالی در مشهد و تهران به صورت تجربی و به عنوان کارگر دوخت کفش را در کارگاه های تولیدی می آموزد و در سال 1345 به بجنورد بازمی گردد تا در شهر خودش کسب و کاری راه بیندازد و بشود کفش دوز شهر بجنورد.
به گفته وی، خواهر و برادرانش مدارج عالی تحصیلی دارند اما علاقه و میل باطنی او را به سمت هنر سوق داده است.«انصاری» در حالی که به کفش‌هایی که روی میزش چیده است اشاره می کند، از کیفیت کفش های کنونی رضایت ندارد و می گوید: اگر دستانم رمق گذشته را داشت کفش هایی را برای مشتریان آماده می کردم که بعد از 15 سال استفاده از آن رضایت داشته باشند.
وی ادامه می دهد: در زمان شروع به کارم ابتدا کفش های زنانه می دوختم و با توجه به سلیقه بانوان با استفاده از چرم مرغوب که از تبریز سفارش می دادم، کفش هایی باب دل مشتریان آماده می کردم. در ابتدای کار روزانه یک جفت کفش می دوختم و به تدریج بر تعداد کفش هایی که آماده می کردم، افزوده شد.
وی با اشاره به این که در دهه 40 کفش های پاشنه دار و ساده مورد پسند مشتریان بود و در ایام زمستان پوتین های بلند چرم بیشترین تقاضا را داشت، می گوید: کفش دوزی کاری سخت است و صبر و حوصله و از سویی خلاقیت می خواهد.
«انصاری» زمانی که از خلاقیت حرف می زند گریزی به گذشته می زند و می گوید: در 6 دهه گذشته مشتریانم از من مدل و الگوی مناسبی برای دوخت کفش های شان می خواستند و من هم برای آن ها ژورنال هایی را از تهران تهیه می کردم و در اختیارشان قرار می دادم و حتی به یاد دارم بعد از انتخاب ایده هایی هم برای بهتر شدن کفش به آنان می دادم و با خلاقیتی که ایجاد می شد کفش مناسبی را در اختیار آن ها قرار می دادم.
وی اضافه می کند: بیشتر اوقات، مشتریانم کفش های دارای پاشنه 3 تا 10 سانتی متری و ساده سفارش می دادند.
قدیمی ترین کفاش شهر در لا به لای صحبت هایش به ابزاری که با آن‌ها کار می کرد اشاره می کند و می افزاید: چکش، قیچی و نخ همیشه در زمان انجام کار در کنارم بود و با قیمت های مناسبی برای مشتریانم کفش می دوختم و تنها در سال یک بار شاهد افزایش قیمت کفش بودیم.
«انصاری» می گوید: بعد از مدتی که شهروندان متوجه شدند کفش های دست دوز در پای شهروندان است پرسان پرسان سراغ من آمدند و استقبال مردم باعث شد 4 کارگر ماهر که 2 نفر از آنان مشهدی و 2 نفر بجنوردی بودند، وارد کارگاه من شوند و هر روز به تعداد کفش های دست دوز و مشتریانم افزوده می شد. به یاد دارم روزی 12 جفت کفش می دوختیم و هر روز سفارش های ما بیشتر می شد و به عنوان نمونه کفش های عروس را هم یک روز قبل از مراسم به ما سفارش می دادند و من کفش سفیدی را برای عروس می دوختم بدون آن که در زمان دوختن کفش طی 24 ساعت بخوابم.
کفاش قدیمی شهر از دوخت کفشی حرف می زند که مشتری بعد از 15 سال هنوز از آن رضایت داشت نه کفشی که هنوز چند ماه از استفاده از آن نگذشته آثار پارگی و ساییدگی در آن دیده می شود.
وی با ناراحتی از دورانی که مورد حمایت برخی متولیان قرار نگرفته است، می گوید: بعد از مدتی در دهه 80 برای ادامه کار بی انگیزه شدم و تمام ابزار کارم را به نان خشکی سپردم و بعد از آن دیگر کار نکردم.
وی می گوید: هر روز توانم برای کار کمتر می شد و تصمیم گرفتم به اداره فنی و حرفه ای بروم و این کار را هم انجام دادم. به متولیان مربوط گفتم هنوز توانایی ام را به طور کامل از دست نداده ام و می خواهم تجربه ای را که در کفش دوزی دارم در اختیار جوانان بگذارم تا این حرفه تداوم داشته باشد. خوشبختانه در مرحله اول رئیس مربوط دستور داد طبق مقررات اقدام شود و من هم خوشحال از این که تجربه ام را در اختیار نسل جوان می گذارم به خانه برگشتم اما بعد اعلام کردند ضوابط و مقررات شامل حال من نمی شود. این گونه شد که نتوانستم طی حدود 60 سال تجربه کفش دوزی ام را در اختیار جوانان شهرم قرار دهم. «انصاری» تصریح می کند: کاش مسئولان مربوط تدبیری بیندیشند تا از کهنه کارها برای آموزش تجربه شان به جوانان استفاده شود و اجازه ندهند برخی قوانین دست و پاگیر شوند. حالا دیگر رمقی ندارم که بخواهم کار کنم و در واقع کفش دوزی کم کم به فراموشی سپرده می شود.
وی تصریح می کند: در شهر بجنورد کفش دوزی از قدیم وجود ندارد و این هنر کم کم به فراموشی سپرده می شود. البته برخی مراکز چرم دوزی را آموزش می دهند که اقدام خوبی در این بخش است اما برای کفش دوزی اقدامی انجام نشده است.
مواد لازم: ۴۰۰ گرم مرغ یا گوشت، 5 عدد سیب،۲۰۰ گرم لپه پخته شده، ۱۵ عدد آلو بخارا، یک عدد پیاز، یک قاشق غذاخوری زنجبیل تازه، 2 قاشق مرباخوری دارچین، نصف پیمانه زعفران دم‌کرده.
ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
یک کارشناس تغذیه با اشاره به این که هسته بعضی از میوه‌ها حاوی اسیدهیدروسیانیک است که موجب مسمومیت شدید می‌شود، گفت: هسته‌های آلو، هلو، سیب، زردآلو و بادام تلخ خطرناک هستند و بیشترین مقدار اسیدهیدروسیانیک در بادام تلخ وجود دارد.«سلطانی» افزود: ۱۰۰ گرم هسته زردآلو می‌تواند باعث مرگ شخص شود و تلخی مزه هسته گویای وجود اسید هیدروسیانیک و نشانه غلظت این سم است.وی ادامه داد: اسیدهیدروسیانیک بیشتر در هسته‌های آبدار که حاوی رطوبت زیادی هستند، وجود دارد.
پیاده روهایی در برخی نقاط شهر وجود دارد که عمر بازسازی آن ها زیاد نیست اما به دلایل مختلف از جمله ساخت و ساز واحدهای حاشیه پیاده رو، تخریب شده و چهره نامناسبی در شهر به وجود آورده و در تردد عابران نیز مشکل ایجاد کرده است.
