سلاخی کشتارگاه روی کاغذ خبر
سلاخی پرونده کشتارگاه در سه جلسه شورای شهر بار دیگر سلاخ خانه بجنورد را خبر اول بُردهای خبری کرد؛ همان سوژه ای که در روزهای آخر سال گذشته موضوع پیگیرانه روزنامه «خراسان شمالی» بود و بزرگان را به بازدید از کشتارگاه کشاند.آن روزها روزنامه بنا به رسالتش با توجه به کرونا و رعایت پروتکل های بهداشتی به سلاخی بهداشتی کشتارگاه پرداخت، تا این که شهردار در بازدید نماینده ولی فقیه و فرمانده سپاه استان قول داد مشکلات موجود را سلاخی کند و امعا و احشاء آن را از بین ببرد اما زمان لازم دارد. «سعید محمدی» پس از گذشت پنج ماه دو مرتبه به کشتارگاه رفت تا بار دیگر شرایط را برای مخاطبان روزنامه قلمی کند.
اگرچه پیشنهاد «سعید» این بود که خبرنگار دیگری این بار مامور تهیه خبر شود زیرا از تهیه گزارش های قبلی خاطره خوبی نداشت ولی از آن جا که کمبودهای قبلی را هم ضبط شده داشت و هم جلوی چشمانش مرتب رژه می رفتند بنا شد خودش گزارش را پیگیری نماید.«سعید» کیف خبر را به دوش کشید و رفت تا بار دیگر با قلمش به سلاخی کشتارگاه بپردازد اما این بار ضرب المثل ایرانی که عیبش چو بگفتی هنرش نیز بگو (بدی اش را می بینی، خوبی هایش را هم ببین) مصداق پیدا کرد و جالب این که دید اگر در گزارش های قبلی تیتر زده که «سلاخی سلامت در کشتارگاه» این بار هم فضا تغییر کرده و هم برخورد مدیران.
به گفته او شهردار ساطور کشید و گردن بسیاری از مشکلات مکتوب آن گزارش را سر بریده است و امعا و احشاء آن را هم بهداشتی نابود کرده است و شاید برای همین بود که شهردار به شدت در شورای شهر به دفاع برخاست و از اقدامات سبز کارنامه اش، اقدامات کشتارگاه را مطرح کرد و حتی کم توقعی اش شده بود از بعضی برخوردها. البته مباحث شورا و ادعای مطرح شده را باید به قانون واگذار کرد که قطعا رسیدگی خواهد شد ولی آن چه با ساطور خبر روی کاغذ قرار گرفته و برخورد خوب اهالی کشتارگاه و گفت و گو با راهبر گزارشی است که« سعید محمدی» تهیه کرد که شما می خوانید.
سعید محمدی- پس از گذشت حدود 5 ماه و با دعوت مدیر عامل شرکت تعاونی توسعه و عمران شهرستان بجنورد به همراه عکاس روزنامه راهی کشتارگاه شدیم تا روایت گر دیده ها و شنیده هایمان پس از چند ماه باشیم. الحق و الانصاف تغییرات در این کشتارگاه محسوس بود. از ساب زده شدن کف کشتارگاه که به گفته مدیر عامل شرکت راهبر کشتارگاه حدود یک ماه زمان برده بود و باز بودن خروجی آب کف سالن ذبح گرفته تا تعبیه حوضچه های حاوی آب و آهک به منظور ضدعفونی شدن خودروها و حتی افراد.
نکته قابل توجه، ممنوعیت ورود خودروها به استثنای خودروهای حامل دام زنده و خودرو یخچال دار حامل لاشه گوشت به داخل محوطه کشتارگاه بود و برای خودروهای کارکنان یا سایر افراد هم پارکینگی در بیرون از کشتارگاه تعبیه شده بود.
از چند نیروی کار این کشتارگاه که در ماه های نه چندان دور گلایه ها و نگرانی هایی از جنس مالی و بیمه داشتند، پرسیدیم که اوضاعشان چگونه است و پاسخشان رضایتبخش بود. این که انگیزه کار برایشان بیش از پیش شده است و نگرانی هایشان دیگر رنگ و لعاب قدیم ندارد. خبری از بوی تعفن لاشهها و مگس هایی که در هر گوشه و کنار کشتارگاه خود نمایی می کردند هم نبود، یا حداقل به مانند قبل خبری از لشکر کشی هایشان نبود. مدیر عامل شرکت راهبر کشتارگاه می گفت که در این مدت هیچ نیرویی از کشتارگاه صنعتی بجنورد تعدیل نشده و حقوق و مزایای نیروها به تعویق نیفتاده است.«جعفر فدائی» ما را به سالن ذبح دام به عنوان محلی که بیشترین دغدغه های بهداشتی در آن به رشته تحریر در آمده بود، هدایت کرد. از تغییرات انجام شده در کشتارگاه برایمان گفت. این که در قسمتی از سالن، خطی برای انتقال لاشه گوسفند به منظور جلوگیری از انتقال دستی لاشه توسط خود اهالی کشتارگاه طراحی شده بود و در قسمتی دیگر به جای شست و شوی لاشه دام با آب شور، سیستم شست و شو با آب تصفیه شده راه اندازی شده بود. محل ضدعفونی کردن چاقوها و مسیر جدید انتقال کله های دام را که بهداشتی تر بود هم دیدیم. خبر استخدام دامپزشک مقیم و استقرار هر چه بیشتر ناظر شرعی و ناظر بهداشتی هم خبر خوشی بود که به آن اشاره کرد. او گفت: آزمایشگاه کشتارگاه را تجهیز کرده ایم. برای این منظور راهی آزمایشگاه شدیم و کارشناس مستقر در آزمایشگاه هم به این موضوع تاکید کرد که دستگاه ها و تجهیزات آزمایشگاه در حال به روز شدن است و نسبت به چند ماه پیش بهتر شده است. تعبیه لباسشویی برای شست و شوی روزانه لباس و همچنین تعبیه آب سردکن، لکه گیری آسفالت و بتن ریزی برخی نقاط محوطه و... هم گویای تغییراتی بود که در این چند ماه روی داده بود و کشتارگاه را بیش از پیش بهداشتی تر نشان می داد. سالنی هم به منظور تعویض لباس کارکنان همراه با کمدهای لباس تعبیه شده بود. درب و پنجره ها رنگ و لعابی شده بود اما حمام و سرویس های بهداشتی نیاز به کار بیشتری داشت هرچند به نسبت قبل بهتر بود. مکانی هم برای استراحت کارکنان کشتارگاه در نظر گرفته شده بود. سردخانه کشتارگاه دیگر محلی بود که مدیر عامل شرکت راهبر کشتارگاه نشانمان داد و گفت که برنامه هایی هم برای بسته بندی گوشت در آینده نزدیک دارند.
در بیرون از سال ذبح و محل ورود دام به سالن ذبح، محلی برای نگه داشتن دام زنده هم جا خوش کرده بود و کمی آن طرف تر محلی بود که ضایعات ناشی از کشتار دام در آن جا دفن می شد و بوی آن مشام آدمی را درگیر می کرد. همان محلی که نماینده ولی فقیه در بازدید از کشتارگاه نسبت به اتخاذ تدابیری برای آن تاکید کرده بود. «فدائی» پیش از سوال ما به همان محل اشاره کرد و گفت: یکی از مهم ترین مشکلات زیست محیطی ما در کشتارگاه همین محل دفن ضایعات است که با راه اندازی سالن پخت ضایعات (رندرینگ) که هماکنون 80 درصد پیشرفت فیزیکی دارد، بخشی اعظمی از مشکلات این موضوع حل خواهد شد.
کمی آن طرف تر سوله تاسیسات کشتارگاه چشم نوازی میکرد که چند نفر در آن مشغول کار بودند. کمی جلوتر از آن تصفیه خانه ای برای جداسازی پساب کشتارگاه توجه مان را جلب کرد؛ تصفیه خانه ای که تا قبل از آن یا فعال نبود و یا در معرض دیدمان قرار نگرفته بود و به دعوت «فدائی» راهی آن جا شدیم. تصفیه خانه محلی کمی دورتر از کشتارگاه بود که پساب ناشی از ذبح دام روانه آن جا می شد و جداسازی لجن اتفاق می افتاد. به گفته «فدائی»، قبلا آب شرب در کشتارگاه نبود و هم اکنون از روستای ینگه قلعه تامین آب شرب انجام شده است. لجن گیری در برخی نقاط و شست و شوی روزانه کشتارگاه، نصب و تعمیر سیم خاردارها، سرویس شدن ماشین حمل گوشت، اقدامات لازم برای راه اندازی تونل انجماد از دیگر موارد مطرح شده بود.«زیبایی» راننده خودرو حمل گوشت هم به این موضوع اشاره کرد که در مدت مدیریت جدید کشتارگاه، اتفاقات خوبی افتاده است و شرایط قابل مقایسه با قبل نیست. «نادمی» یکی از نیروهای واحد توزیع و حمل گوشت هم که به گفته خود 13 سال است در کشتارگاه کار می کند افزود که تغییرات زیادی اتفاق افتاده است و مهمتر از همه از نظر روحی و روانی، آرامش و آسایش بیشتری داریم و حق بیمه و حقوق هم در زمان مقرر پرداخت می شود.مدیر عامل شرکت تعاونی توسعه و عمران شهرستان بجنورد در این بازدید از اتفاقات خوبی که در این چند ماه برای کشتارگاه صنعتی بجنورد روی داده بود، برایمان گفت. از روزها و شب هایی که به واسطه کار زیاد و دغدغه هایی از جنس تلاش برای رسیدن گوشت سالم و بهداشتی و بی نیاز شدن مرکز استان از واردات گوشت از خارج از شهرستان حکایت داشت. حکایت روزهای نخست فعالیت کشتارگاه با راهبر جدید با توجه به شیوع کرونا هم شنیدنی بود. روزهایی که با وجود دشواری تهیه لباس و حتی ماسک، چندین دست لباس برای افراد تهیه و همچنین ماسک به سختی تامین شد.
وی از روزهای کرونایی گفت که صنوف تعطیل بودند و افراد هم به سختی تن به کار کردن برای تعمیرات و اورهال کردن کشتارگاه می دادند و با مشقت زیاد افراد راضی شدند تا به کمک آن ها مشکلات حل شود. «ابوالفضل باقرنیا» به عنوان رئیس هیئت مدیره، «سوسن خسرویار» نایب رئیس هیئت مدیره، «محمدرضا معظمی» عضو هیئت مدیره، «مجید پوررمضان» عضو هیئت مدیره، «حامد خوشی» عضو هیئت مدیره، «جعفر فدائی» مدیر عامل و عضو هیئت مدیره و «ابوالفضل نیکبخت» عضو هیئت مدیره شرکت تعاونی توسعه و عمران شهرستان بجنورد هستند.
معضلات زیست محیطی کشتارگاه
از نگاه «فدائی»، دفن ضایعات کشتارگاه و خروج پساب کشتارگاه هم اکنون دو معضل زیست محیطی پیش روی کشتارگاه صنعتی بجنورد است. به گفته وی، مشکل دفن ضایعات ناشی از ذبح در محل کشتارگاه در آینده نزدیک با راه اندازی واحد پخت ضایعات (رندرینگ) برطرف خواهد شد و این واحد هم اکنون 80 درصد پیشرفت فیزیکی دارد. آن طور که وی به آن اشاره کرد، دستگاه های این واحد از همان ابتدا به کار گرفته نشده اند؛ دستگاه هایی که بیش از ظرفیت فعلی کشتارگاه است و ارزش ریالی آن ها حدود 100 میلیارد ریال. وی ابراز کرد که دفن ضایعات اقتصادی نیست و آثار زیست محیطی دارد و در صورت پخت ضایعات، محصول نهایی قابل استفاده به عنوان خوراک طیور خواهد بود. به گفته وی، اقداماتی هم برای راه اندازی تصفیه خانه این کشتارگاه انجام شده است.وی افزود: سیستم پساب و فاضلاب، بر اساس سیستم روز دنیا انجام می شود و بخش اعظمی از کار انجام شده است و در آینده نزدیک نیز این مشکل از لیست مشکلات و دغدغه های زیست محیطی کشتارگاه خط خواهد خورد.
زخم چند ماهه
آن طور که «فدائی» مدیر عامل شرکت راهبر کشتارگاه به آن اشاره کرد، برای اصلاحات انجام شده حدود 400 میلیون تومان توسط شهرداری هزینه شده است تا دغدغه ها برای تامین گوشت بهداشتی و ذبح بهداشتی تر دام مرتفع شود.
در کنار اقدام تحسین برانگیز شرکت فعلی راهبر کشتارگاه و تعدیل نشدن حتی یک نیروی کشتارگاه اما با این حال هنوز هم یک دغدغه مهم سلاخان بر زمین مانده بود که همت بیشتری می طلبد. برخی از افراد همچنان گلایه داشتند. گلایه از راهبر سابق که بعد از گذشت چندین ماه، هنوز معوقات و حقوق های آن ها را پرداخت نکرده است. انتظار داشتند مسئولی و یا دستگاهی این مطالبه آن را مد نظر قرار دهد و پیگیر موضوع باشد. این شاید فعلا کمترین خواسته این کارکنان و سلاخان زحمتکش کشتارگاه صنعتی بجنورد باشد.
شرکت تعاونی توسعه و عمران بجنورد
«فدائی» مدیر عامل شرکت تعاونی توسعه و عمران شهرستان بجنورد، به معرفی شرکت پرداخت که در ادامه با هم مرور می کنیم: «سال 89 مجلس شورای اسلامی قانونی به نام قانون تاسیس شرکت های تعاونی توسعه و عمران شهرستانی تصویب کرد تا هر شهرستان یکی از این شرکت ها داشته باشد. هدف از این قانون هم تسریع در رشد و توسعه شهرستان ها، هدایت منابع مردمی به بخش های تولیدی، بستر سازی برای ورود بخش های تعاونی و خصوصی به فعالیت های اقتصادی و انجام طرح هایی که به دلیل افزونه زا بودن آن، امکان واگذاری به بخش خصوصی وجود ندارد. حداقل تعداد اعضا برای ثبت تعاونی به میزان حداقل نیم درصد جمعیت آن شهرستان بر اساس آخرین سرشماری عمومی نفوس و مسکن به تایید اداره تعاون شهرستان باشد و اعضای تعاونی هم همه افراد متولد و یا شاغل و ساکن آن شهرستان باید باشند و استمرار عضویت در تعاونی هم منوط به ادامه اشتغال یا سکونت در آن شهرستان نیست. در ماده 5 این قانون هم ذکر شده است که دولت و سازمان های وابسته می توانند فعالیت ها، طرح ها، زمین ها و املاک قابل واگذاری در بخش های تولیدی، توزیعی و خدماتی را در مواردی که برگزاری مزایده به صرفه و صلاح نباشد با تایید یکی از کمیسیون های دولت از طریق ترک تشریفات مزایده در اختیار شرکت های تعاونی موضوع این قانون قرار دهند. با این حال اعضای هیئت موسس شرکت تعاونی توسعه و عمران بجنورد در سال 95 در محل سازمان نظام مهندسی ساختمان شروع به فعالیت کردند. افراد بسیاری از قشرهای مختلف حضور پیدا و همه ضوابط را مشخص کردند و مهر ماه 96 این شرکت را آماده برگزاری انتخابات کردند و با برگزاری انتخابات اعضای هیئت مدیره مشخص شدند و یک سال بعد شرکت به ثبت رسید و سپس شرکت متولد شد و سازمان های مختلفی کمک کردند و با فراخوان عمومی 1450 نفر عضو شرکت شدند. سال گذشته بود که اضافه شدن هزار عضو جدید به شرکت تعاونی شهرستان بجنورد مورد تصویب قرار گرفت و با آمدن اعضای جدید، تعداد اعضای شرکت به 2450 نفر خواهد رسید و در دست اقدام است و افراد متقاضی میتوانند به همراه خانواده در این شرکت عضو شوند.
اگر استقبال شود، هر ساله این افزایش سهام دار را خواهیم داشت و ترکیب اعضای هیئت مدیره افرادی با تفکر وقف هستند و با هدف تلاش برای توسعه شهرستان آمده اند.اسفند ماه 97 درخواستی مبنی بر مدیریت سوئیت های پارک تفریحی باباامان از سوی شرکت به شهرداری ارائه شد؛ سوئیت هایی که بدون استفاده مانده بود و بعد صرف هزینه و تجهیز، سوئیت ها راه اندازی شد. برای خریداری باشگاه برای بجنورد هم مجوز تاسیس و پروانه باشگاه گرفته شد. 11 پروژه سرمایه گذاری شرکت تعاونی توسعه و عمران بجنورد را آبان ماه سال گذشته در حضور استاندار رونمایی کردیم. پروژه میدان میوه و تره بار، کوشک علی آباد، رستوران و متل باباامان، تولید جداول سرامیکی، ساماندهی مشاغل مزاحم و آلاینده و کشتارگاه 8000 راسی از جمله پروژه های رونمایی شده بود». وی به این موضوع هم اشاره کرد که همه در این شرکت کار می کنند تا اتفاقات خوبی در شهرستان بیفتد.
ورود شرکت تعاونی توسعه و عمران
بجنورد به راهبری کشتارگاه
مدیر عامل شرکت تعاونی توسعه و عمران بجنورد، به چگونگی ورود این شرکت به بحث راهبری کشتارگاه صنعتی بجنورد هم اشاره کرد و مهم ترین دلیل برای این کار را عمل به مسئولیت اجتماعی و شهرستانی از سوی شرکت دانست. «فدائی» افزود: اسفند ماه سال گذشته بنا به دعوت برخی دوستان و با توجه به شرایط خاص کرونایی و ضرورت تامین گوشت سالم برای شهروندان، مدیریت کشتارگاه صنعتی بجنورد را با هدف تلاش برای حفظ سلامتی مردم و تولید گوشت مورد نیاز و همچنین جلوگیری از تعطیلی بیشتر کشتارگاه و سایر مشکلات، پذیرفتیم. وی ادامه داد: کشتارگاه را با همان سلاخ ها دوباره فعال کردیم زیرا هم از توان و ظرفیت و تخصص آن افراد استفاده کرده باشیم و هم در روزهای منتهی به سال جدید، تعدیل نیرویی در کشتارگاه صورت نگیرد و 17 اسفند ماه با صورت جلسه ای در دفتر شهردار، کشتارگاه را تحویل گرفتیم و از 19 اسفند ماه کشتار دام در کشتارگاه شروع شد. وی با بیان این که در ابتدای کار، سلاخها نگرانی هایی داشتند که شرکت تعاونی توسعه و عمران شهرستان بجنورد به مانند شرکت های قبلی از پرداخت حق و حقوق آنان امتناع خواهد کرد، افزود: حقوق سلاخ ها به موقع پرداخت می شود و در 11 روز کاری اولیه کشتارگاه، 1 میلیون و 500 هزار تومان برای هر نفر واریز شد.
وی با بیان این که مردم انتظار داشتند در همان شروع به کار اتفاقات خوبی بیفتد که با توجه به شیوع کرونا و تعطیلی صنوف، امورات به دشواری پیش می رفت، ادامه داد: در ابتدای کار تامین ماسک و لباس و دستکش به سختی فراهم میشد و به روز رسانی برخی دستگاه ها دشوار و با توجه به کرونا، طاقت فرسا بود و بسیاری از افراد با توجه به کرونا، برای کار نمی آمدند و در زمان عید نوروز هم کشتار تعطیل نبود. وی تصریح کرد: نهایت همکاری از طرف مجموعه شهرداری برای اورهال کردن کشتارگاه بجنورد با ما صورت گرفت.وی ابراز کرد: خیلی از مواقع هر روز تست تب سنجی در ورودی کشتارگاه از افراد انجام می شود تا خدای ناکرده سلامتی بقیه همکاران تهدید نشود و اعتقاد داریم که در زمان کرونا باید کشتارگاه ها بهداشتی شود تا بیمارستان ها خلوت شود.وی با بیان این که در مدت مدیریت کشتارگاه، شرکت راهبر در مجموع حدود 660 میلیون تومان هزینه جاری و حدود 580 میلیون تومان هم درآمد داشته است، از زیان 80 میلیون تومانی این کشتارگاه تا پایان تیر ماه خبر داد.
پرونده جنجالی کشتارگاه
چندی است موضوع دریافت اضافه تعرفه از کشتار دام در روز عید قربان به اذعان یکی از اعضای شورای اسلامی شهر بجنورد، به بحث جنجالی در شورا تبدیل شده است و رسانه ها هم به این موضوع ورود کرده اند.
در این خصوص به گفته مدیر عامل شرکت راهبر کشتارگاه، ماه پایانی هر سال در شورای اسلامی شهر، تعرفه کشتار سال بعد تعیین، تصویب و ابلاغ می شود و در این خصوص سال گذشته تعرفه 98 تا روزهای پایانی سال هم ابلاغ نشده بود و از طرفی نرخ کشتار امسال هم تا مرداد ماه امسال ابلاغ نشده بود و در چهار ماه ابتدای سال در کشتارگاه با نرخ سال 98 کشتار انجام شد که یکی از دلایل زیان ده بودن کشتارگاه در همین مدت، همین دیر ابلاغ شدن تعرفه کشتار سال 99 بود چرا که هزینه هایی از جمله پرداخت حقوق و بیمه بر اساس قانون 99 بود ولی دریافت ما از تعرفه مطابق تعرفه سال قبل.
«فدائی» با بیان این که در روز عید قربان 42 راس دام سبک، 2 نفر شتر و 17 راس دام سنگین کشتار شد، تصریح کرد: بر اساس آنالیز تعرفه سال 99، 11 آیتم برای ذبح دام پیش بینی شده است که در روز عید قربان به جز آیتم حمل گوشت، بقیه آیتم ها انجام شد، هر چند شرایط ویژه ای مانند کرونا بین این آیتم منظور نشده بود و مبلغی هم در این خصوص دریافت نشد.
وی با بیان این که به خاطر شرایط کرونایی، کشتارگاه با وجود روز تعطیل باز بود و اقدامات ویژه ای هم انجام و صندلی و پذیرایی حداقلی به منظور تکریم هر چه بیشتر همشهریان در نظر گرفته شد، ادامه داد: با توجه به مقارن بودن عید قربان و از طرفی ضرورت باز بودن کشتارگاه در روز تعطیل، متحمل هزینه هایی مانند پرداخت اضافه کاری و جمعه کاری برای کارکنان شدیم و از طرفی اقداماتی برای هرچه بهداشتی تر بودن گوشت تحویل داده شده به مردم مانند دادن چند پلاستیک و قطعه بندی و بسته بندی گوشت انجام شد.
به گفته وی، با ورود دام به داخل کشتارگاه، باید تمامی موارد بهداشتی در خصوص ذبح دام و تحویل بهداشتی گوشت طبق دستورالعمل های دامپزشکی انجام شود.
وی با اشاره به شائبه پس ندادن پوست دام پس از ذبح هم افزود که طبق دستورالعمل دامپزشکی، پوست باید پس از ذبح 21 روز نگهداری شود و این نگهداری هم متحمل هزینه هایی است و پس از گذشت موعد مقرر و پرداخت هزینه های انجام شده، پوست دام تحویل داده خواهد شد.
به گفته «فدائی»، خروج اجزای غیر خوراکی از کشتارگاه هم باید مطابق ضوابط دامپزشکی باشد و در این خصوص واحد درخواست کننده این اجزای غیر خوراکی ناشی از کشتار باید پروانه بهداشتی داشته باشد و مستقیم با کشتارگاه قرارداد بسته بشود.
وی با بیان این که در روز عید قربان در مجموع بر اساس برآوردهای انجام شده، 2.7 میلیون تومان زیان به کشتارگاه تحمیل شد، به این موضوع هم اشاره کرد که در صورت بروز هر گونه تخلفی در کشتارگاه، مرجع رسیدگی و دستگاه مربوطه مشخص است و در این زمینه تابع قانون هستیم.
وی اقدامات انجام شده در کشتارگاه را به انجام عمل «جراحی» تشبیه کرد و افزود: مسئولان در این زمینه کمک کنند و در این صورت آینده روشنی در انتظار کشتارگاه و صنعت دام بجنورد است و امیدواریم کشتارگاه صنعتی بجنورد به مانند سایر کشتارگاه های کشور به جای زیان ده بودن، سودده شود و باری از دوش اشتغال بردارد و در زمینه توسعه شهرستان هم پیشگام باشد.