موتور نیمه خاموش صنایع تبدیلی
تعداد بازدید : 97
خام فروشی بلای جان اقتصاد استان
شیری
متناسب با تولیدات کشاورزی در هر استان، صنایع تبدیلی می تواند نقش قابل توجهی در اقتصاد، اشتغال و رونق کشاورزی داشته باشد اما در خراسان شمالی تعداد صنایع تبدیلی کافی نیست و کشاورزان برای جلوگیری از ضرر بیشتر، جز این که محصولات را با قیمت اندک بفروشند، چاره ای ندارند.
در این میان واسطه ها و دلالان محصولات خریداری شده را به استان های دیگری که صنایع تبدیلی دارند منتقل و پس از فراوری، با قیمت های چند برابری در بازار عرضه می کنند.
یکی از تولیدکنندگان انگور در این باره می گوید: با این که عمده تولیدات کشاورزی در استان، انگور است اما به غیر از یک کارخانه در شیروان، کارخانه آبمیوه گیری و دیگر صنایع تبدیلی در این زمینه در خراسان شمالی نداریم به همین دلیل هر سال در زمان برداشت با اشباع شدن بازار قیمت انگور به شدت کاهش می یابد به طوری که حتی هزینه های تولید را نیز جبران نمی کند.
وی می افزاید: اگر چه در سال های اخیر مراکزی برای نگهداری انگور در استان ایجاد شده اما کیفیت نگهداری آن ها به قدری پایین است که عمده کشاورزان ترجیح می دهند محصولات شان را در زمان برداشت به بازار عرضه کنند تا با فاسد شدن و بی کیفیتی محصول در دیگر فصول مواجه نشوند.
یکی دیگر از تولیدکنندگان محصولات باغی نیز می گوید: خراسان شمالی قطب کشاورزی محسوب می شود اما همچنان در حسرت داشتن صنایع تبدیلی است چون خام فروشی بلای جان کشاورزی و اقتصاد استان شده است.
وی می افزاید: نبود صنایع تبدیلی باعث شده هر سال بخشی از دسترنج کشاورزان و باغداران هدر برود یا به ضایعات تبدیل شود.وی اقلیم متنوع، آب و هوای مساعد و خاک حاصلخیز و مستعد را عامل رونق کشاورزی در استان می داند و در عین حال می گوید: سالانه بخش عمده تولیدات باغی استان به صورت خام فروخته می شود و تنها سودهای هنگفت آن را واسطه ها و دلالان می برند.
یک کارشناس کشاورزی نیز در این باره می گوید: در حالی که بسته بندی و برند سازی در اقتصاد کشاورزی نقش حائز اهمیتی دارد اما بسیاری از محصولات کشاورزی استان به دلیل نبود صنایع تبدیلی، بسته بندی مناسب و نداشتن برند، با قیمت ناچیزی عرضه می شود.
«اقبالی» می افزاید: تهیه مربا، کمپوت، آبمیوه، لواشک، خشکبار و سرکه از اولویت های اصلی در ایجاد صنایع تبدیلی است که در زنجیره تولید باید این واحدهای بسته بندی و فراوری راهاندازی شوند.
وی با اشاره به این که هر سال ۲۰ تا ۳۰ درصد محصولات کشاورزی به ضایعات تبدیل می شود، خاطرنشان می کند: علاوه بر برنامه ریزی و رعایت کشاورزان برای جلوگیری از ایجاد ضایعات، متولیان امر نیز باید در کنار این موضوع، صنایع تبدیلی و تکمیلی را راه اندازی کنند تا سرمایه ها و دسترنج کشاورزان هدر نرود.
وی اظهار می کند: افرادی که دانش فنی و تجربه لازم را در زمینه ایجاد صنایع تبدیلی و غذایی دارند باید برای فراوری و بسته بندی محصولات کشاورزی اقدام کنند تا بالاخره زنجیره تولید در استان تکمیل شود.
به گفته وی، صنایع تبدیلی تنها مربوط به بخش کشاورزی نیست و تولید لبنیات، ایجاد سردخانه و بسته بندی محصولات نیز باید در اولویت سرمایه گذاری در استان قرار گیرد که لازمه آن حمایت از سوی متولیان امر است.
وی ادامه می دهد: با توجه به شرایط اقتصادی، اگر صنایع تبدیلی به شکل متمرکز در استان ایجاد شود، علاوه بر رونق اقتصادی موجب اشتغال زایی نیز خواهد شد.
رئیس مجمع خبرگان کشاورزی خراسان شمالی نیز در این باره می گوید: با این که محوریت اقتصاد استان، کشاورزی است اما به دلیل خام فروشی محصولات، درآمد حاصل از آن بیشتر برای دلالان و واسطه هاست.
«کاظمی» با اشاره به گذشته های دور که منطقه خراسان شمالی بیشترین و بزرگ ترین صنایع تبدیلی را داشت، می گوید: هم اکنون وقتی صنایع تبدیلی استان را با دیگر استان ها مقایسه می کنیم، می بینیم کشاورز خراسان شمالی نمی تواند بهره وری مناسبی داشته باشد و عمده سود آن نصیب شهرها و استان های دیگر می شود.
وی اظهار می کند: به عنوان مثال با این که زعفران را بسته بندی می کنیم اما هنوز نتوانسته ایم آن طور که باید و شاید بهره وری داشته باشیم.
وی تقویت و توسعه کشت و صنعت را یکی از راهکارها در این بخش می داند و خاطرنشان می کند: وقتی ماده اولیه مورد نیاز در همین مزارع تولید شود، علاوه بر رونق کشاورزی، اشتغال زایی نیز خواهیم داشت.
وی با بیان این که باید زنجیره تولید را با ایجاد مزارع کشت و صنعت تکمیل کنیم، اضافه می کند: باید مشکلات در بخش سرمایه گذاری بررسی شود تا سرمایه گذاران برای دریافت مجوز یک واحد صنعتی مجبور به طی بوروکراسی اداری طولانی مدت نشوند.
به گفته وی، مزارع کشت و صنعت موجود در استان غیرفعال یا نیمه فعال هستند در حالی که لازمه حرکت و رونق در بخش کشاورزی ایجاد مزارع کشت و صنعت است.