مریم ضیغمی- سریالهای مناسبتی ماه رمضان همواره برگ برنده شبکههای مختلف تلویزیون بوده و هستند و امسال به دلیل شرایط ویژه ای که در همه جای دنیا به خصوص کشور ما حاکم شده است و «کرونا ویروس» اغلب مردم را خانه نشین کرده، این آثار نمایشی بیشتر از سال های گذشته بیننده داشت.
«زیرخاکی» سریال کمدی ماه رمضان امسال به شمار میرفت. این سریال به کارگردانی «جلیل سامان» و به تهیه کنندگی «رضا نصیری نیا» در رقابت رمضانی در نظر سنجی سازمان صدا و سیما رتبه نخست را در جذب مخاطب از آن خود کرد؛ سریالی که بازیگران آن، هوشمندانه و درست انتخاب شدند و یکی ازمتفاوت ترین نقش های کارنامه شان را ایفا کردند. «رضا نصیری نیا» تهیه کننده این سریال فعالیت حرفه ای خود را با سریال «نفس» ساخته پیشین جلیل سامان آغاز کرد و این همکاری سبب شد هر دو سریال پربیننده «زیرخاکی» را تولید کنند. فیلم برداری بخش های خارج از کشور فصل دوم سریال «زیرخاکی» به دلیل شیوع «کرونا ویروس» متوقف شد. در گفت و گوی پیش روی تان با «رضا نصیری نیا» تهیه کننده درباره پشت پرده این سریال پر مخاطب همکلام شدیم.
ابتدا بفرمایید ادامه فصل دوم سریال «زیرخاکی» چه زمانی ساخته و روانه آنتن می شود؟
تعهد ما ساخت سریال 25 قسمتی بود و «زیرخاکی» برای ماه مبارک رمضان ساخته نشد. بنا بود این سریال بعد از تولید با توجه به تصمیم سازمان در کنداکتور پخش یکی از شبکه ها قرار گیرد. بخشی از سریال در خارج از کشور اتفاق می افتد و به دلیل شیوع «کرونا ویروس» مرز بسته شد و نتوانستیم آن بخش را فیلم برداری کنیم بنابراین بخشی از کار در فصل دوم باقی ماند. البته سازمان شاید تصمیم جدیدی بگیرد و باید جلسه ای برای فصل دوم بگذاریم.
آیا فصل دوم سریال در ادامه فصل اول است و همان گونه روایت می شود؟
ما به واسطه تغییراتی که داشتیم در زمان حال به بخش سیاسی نمی پردازیم و داستان «زیرخاکی» در زمان حال تغییر می کند و فصل دوم آن کمدی موقعیت است.
دنباله سازی سریال ها چند سالی می شود که در تلویزیون باب شده است، مثل سریال های «پایتخت» و «نون. خ»؛ می خواهم بدانم تصمیمی برای ساخت ادامه سریال دارید؟
به عنوان تهیه کننده قرارداد 25 قسمتی با سازمان دارم و هم اکنون 19 قسمت آن روانه آنتن شده و 6 قسمت باقی مانده است. معتقدم زیرخاکی قابلیت ساخت فصل های بعدی را دارد اما هنوز سازمان و ما تصمیمی در این خصوص نگرفته ایم.
پروسه تهیه سریال «زیرخاکی» چگونه سپری شد؟
همکاری من با «جلیل سامان» از سریال «نفس» آغاز شد. کار کردن با او جذاب و دوست داشتنی و او کارگردانی کاربلد و انسانی باشرافت است. سختگیری های خاص او برایم قابل احترام است. بعد از پایان سریال «نفس» درصدد بودیم کاری در این ژانر بسازیم و آقای سامان سه گانه متفاوت و پربیننده ای را ساخته بود و دوست داشت این ژانر را هم تجربه کند. من هم با توجه به شناختی که از او داشتم می دانستم در این زمینه هم موفق خواهد شد.
فکر کنم پروسه سختی به لحاظ بازسازی لوکیشن ها و صحنه آرایی دهه 50 داشتید. به ما بگویید با چه چالش هایی رو به رو بودید؟
بازسازی آن مقطع کار خیلی دشواری است. در ساخت یک اثر تاریخی تکلیف ات مشخص و همه چیز قابل کنترل است ولی برای دهه های 50 و 60 کار کردن با توجه به خاطرات موجود و شناخت مردم بسیار دشوار و پیدا کردن لوکیشن خیلی سخت و چالش بزرگی است. لوکیشن هایی که پیدا می شد شرایط ویژه و مخصوصی نداشت و باید آن لوکیشن ها را بازسازی می کردیم و کار سخت و گاهی اوقات طاقت فرسا می شد. شما باید همه چیز را از قبل پیش بینی کنید و بدترین شرایط را در نظر بگیرید چون می دانید که هر یک روز تعطیلی فیلم برداری چقدر گرفتاری درست می کند؛ هم به لحاظ مالی و هم به لحاظ زمان کاری. برای دهه های 50 و 60 خیابان سخت ترین لوکیشن محسوب می شود. هم اکنون اگر لوکیشنی آماده نشود سکانس های بیرونی را فیلم برداری می کنند تا زمان را از دست ندهند. ساخت سریال در این مقطع برنامه ریزی دقیق و انرژی مضاعفی می طلبد و همین جا از عوامل تدارکات خیلی تشکر می کنم چون شبانه روز درگیر آماده سازی لوکیشن ها بودند.
انتخاب بازیگران تان حساب شده و هوشمندانه بود؛ چطور به انتخاب این تیم بازیگری رسیدید به خصوص انتخاب آقایان جمشیدی و حجازی فر و خانم صامتی؟
«پژمان جمشیدی» متفاوت ترین «پژمان جمشیدی» این دوره است. روز نخست که جلیل سامان طرح را نوشت نظرش این بود که باید بازیگرش مشخص شود تا بر اساس ویژگی های آن بازیگر نقش را بنویسد و این کار خیلی سختی است. وقتی همه فیلم نامه کامل را مطالعه کردند معتقد بودند که نقش برای پژمان جمشیدی و قابلیت هایش نوشته شده است. البته من از روی طرح اولیه یعنی یک سال قبل از آغاز فیلم برداری با «پژمان جمشیدی» وارد مذاکره شدم. ما رفاقت چندین ساله با هم داریم و در گفت و گوهایی که داشتیم معتقد بود که فیلم نامه نوشته شود تا ببینیم درباره چه موضوعی باید حرف بزنیم اما متقاعدش کردم و او هم به من محبت کرد و نقش را پذیرفت، بنابراین رایزنی در خصوص بازیگران از قبل از نگارش فیلم نامه بود. در آثار نمایشی معمولاً این گونه اتفاق می افتد که وقتی فیلم نامه آماده و کار برآورد می شود انتخاب عوامل صورت می گیرد و شاید گاهی اوقات به آن چه که مدنظرت است نمی رسی چون در آن مقطع، وقت بازیگر و زمان تاثیرگذار است و تو مجبور هستی به انتخاب هایی که شاید دوست هم نداشته باشی، تن بدهی اما در سریال «زیرخاکی» در زمان طرح، تمام رایزنی ها را با بازیگران داشتیم.
«زیر خاکی» کمدی سیاسی موقعیت را در قبل از انقلاب روایت می کند. همکاری سازمان از زمان ارائه طرح تا روی آنتن رفتن سریال چطور بود؟
در زمان ارائه طرح، کار سخت و «زیر خاکی» اولین کمدی سیاسی بود و حداقل من سراغ ندارم. مهر یا آبان سال 97 طرح به سازمان ارائه و پس از تشکیل شورای عالی فیلم نامه، کار رد شد. جا دارد این جا از دکتر «کرمی» تشکر ویژه ای کنم چون خیلی ما را باور داشت و شاید دوستان شورای فیلم نامه آن مقطع ما را کمتر باور داشتند یا شاید هم نداشتند. ممیزی های عجیب و غریبی در فیلم نامه بود که جلسات متعددی برگزار کردیم تا دوستان را قانع کنیم و در نهایت با ساخت فصل اول سریال موافقت شد و آقای دکتر کرمی نقش بسیار موثری در تصویب فیلم نامه «زیرخاکی» داشت.
بعد از تبدیل فیلم نامه به تصویر و روی آنتن رفتن، دچار ممیزی و اصلاحات شدید؟
ضوابط پخش نامش ممیزی نیست؛ ما باید در زمان تولید آن ها را رعایت کنیم و آن گونه ممیزی نداشتیم که داستان را تحت تاثیر قرار یا محتوا را تغییر دهد. نکاتی که گفته می شد در حد کلمه بود و این جا از دکتر «جواد رمضان نژاد» رئیس مرکز سیمافیلم و «بهرنگ ملک محمدی» مدیر گروه فیلم و سریال مرکز سیمافیلم تشکر ویژه ای دارم.
در پایان از نتیجه سریال «زیرخاکی» راضی هستید؟
لطف و عنایت خداوند بود و واقعاً خدا را شاکر هستم که کمک مان کرد و دوستانی که کار را دیده اند و ما را می شناسند لطف دارند و انرژی مثبت و خوبی از آن ها می گیریم، از همگی تشکر می کنم. در این مدت دوستانی با من ارتباط برقرار کرده اند که سالیان درازی بود با هم ارتباط نداشتیم و به واسطه این سریال و دوست داشتن و دیده شدن آن، ارتباط ما دوباره برقرار شد. در بین مردم هم بازخوردهای خوبی داشتیم و همه دوستان به ما لطف داشتند و هر روز خدا را بابت دیده شدن این سریال شکر می کنم.