مرتضوی
پیشینه غنی ادبیات در خراسان شمالی در کنار ظهور و بروز استعدادها نشان از وجود ظرفیت های خوب در این عرصه دارد؛ ظرفیت هایی که اگرچه در طول این سال ها از دل محافل ادبی برآمده و در عرصه ادبیات استان قد علم کرده است اما از جریان ادبیات طنز با وجود این که رگه هایی از آن در بین شاعران جدی سرای استان به چشم می خورد، غفلت شده و زمینه های لازم برای پرورش آن ها و کشف استعدادها فراهم و به عنوان یک گونه مجزای شعری با آن برخورد نشده است.
اگرچه در سال های اخیر شاهد حرکت های جسته و گریخته ای در این عرصه و برگزاری جلسات و محافل طنز هستیم اما هنوز این جریان آن گونه که باید رونق نگرفته است و برای رسیدن به جایگاه مطلوب عزم جدی مسئولان را می طلبد.
«حسن اسعدی» از شاعران و فعالان ادبی استان با بیان این که موضوع و شعر طنز در خراسان شمالی از حدود 30 سال گذشته تاکنون به صورت جدی در آثار شاعران نبوده یا بسیار کم رنگ بوده است، تصریح می کند: گاهی در بین آثار، از روی تفنن و ناگزیر آثار طنز هم دیده می شود اما به صورت جدی و پر رنگ در اثر یک شاعر خاص نمی بینیم یا من بی اطلاع هستم.
این شاعر که خود دستی در طنز دارد، از این که در برخی از آثار گذشتگان ما رگه هایی از طنز وجود دارد، سخن می گوید و اضافه می کند: در دوره های قبل مرحوم «بدخشان»، گاهی طنز پردازی می کرد و در برخی غزل هایش ابیات طنز دیده می شد. در آثار استاد «قاسم مهرنیا» با کمیت بیشتر و پر رنگ تر، گاهی مایه های طنز دیده می شود و همچنین در آثار «حسن روشان» شعر طنز به چشم می خورد.او ادامه می دهد: این به معنای آن نیست که ما با طنز جدی برخورد کرده و به عنوان یکی از انواع شعری آن را مورد اهمیت قرار داده ایم.
وی نشناختن طنز را آن گونه که شایسته است از دلایل کم رنگ بودن آن در استان می داند و اضافه می کند: در خراسان شمالی که ترکیب زندگی سنتی بیشتر از سرمایه های زندگی مدرن است و رنگ بیشتری از فرهنگ سنتی دیده می شود سبب شده است پرداختن به طنز چندان جدی نباشد و با موانعی روبه رو شود.
وی خاطرنشان می کند: کم رنگ بودن شعر طنز برای استان یک خلأ به حساب می آید و مسئولان باید با وسعت نظر به این مقوله نگاه و محافل طنز و شب های شعر ویژه طنز در سطوح مختلف دانش آموزی، دانشجویی و پیش کسوتان را برگزار و زمینه ترغیب افراد را ایجاد کنند.
از نگاه «حسین پورقلی» از فعالان عرصه طنز استان به نظر می رسد که رشد قابل قبولی در این زمینه داشته ایم و شاعرانی که پیش از این شعر جدی می گفتند، به شعر طنز توجه جدی می کنند و به عنوان یک تفنن به این مقوله نگاه نمی کنند. وی از «مهرداد صدقی» به عنوان یک نویسنده طنز پردازی که قلمی قوی در این عرصه دارد، نام می برد و می افزاید: به نظر می رسد اگر شاعران و نویسندگان طنز پرداز بجنورد از تجربیات او بهره ببرند، می توانند به رشد قابل توجهی در این عرصه برسند.
وی وضعیت پرداختن به مقوله ادبیات طنز را تا حدودی امیدوار کننده می داند و می گوید: خوشبختانه حوزه هنری استان در این زمینه تکانی خورده است.
سراینده مجموعه «مشتری مداری» با بیان این که اشتیاق در علاقه مندان به این عرصه ایجاد شده است، اظهار می کند: به نظر می رسد باید ارتباط فضاهای هنری همچون اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و حوزه هنری با آموزش و پرورش برقرار شود.
وی همچنین به خلأ کارگاه های آموزشی اشاره می کند و معتقد است: برگزاری شب های شعر طنز تنها جایگاه انگیزه ای دارد اما کارگاه های آموزشی بسیار اثرگذار است، در حالی که بارها شاهد بودیم «محمدکاظم کاظمی» به عنوان یک شاعر ادبیات دفاع مقدس به استان دعوت و تجربه بالای او در عرصه طنز نادیده گرفته شده است در حالی که می تواند گزینه ای برای برگزاری کارگاه های طنز در استان باشد.یکی از فعالان عرصه ادبیات، کارنامه استان را در زمینه طنز بی برگ و بار نمی داند و معتقد است: طنز سرایان و نویسندگان طناز خوبی داریم که آثار خوبی را منتشر کردند و مجموعه هایی از «مهرداد صدقی» در زمره ادبیات داستانی طنز قرار دارد.
از نگاه او، در عرصه طنز شاعرانی که سن و سالی از آن ها گذشته است هم معمولاً در کنار اشعار جدی، دستی در طنز دارند و می توان گفت شاعر مستقلی که صرفا در حوزه طنز کار کند، به چشم نمی خورد.
وی با اشاره به این که با ایجاد محافل و رویدادهای ادبی شاعر و نویسنده ظهور و بروز نمی کند، می گوید: برای پرداختن به طنز باید شرایط جامعه و زندگی فردی و اجتماعی شاعران مساعد باشد و به نظر می رسد هر وقت شاعران به آمادگی ذهنی برای شعر طنز رسیدند، آن را می سرایند.