شیری
چند روز بیشتر تا شب یلدا باقی نمانده است و بسیاری از مردم در تکاپوی تهیه ملزومات سفره دورهمی برای طولانی ترین شب سال هستند اما داستان افزایش قیمت مایحتاج سفره شب یلدا از جمله میوه، آجیل و شیرینی که این روزها طرفداران زیادی دارد و هر سال توجه همه را به خود جلب می کند، باز هم تکرار شده است.
هندوانه، انار، آجیل و دیگر تنقلات که از مهم ترین خوراکی های شب یلدا هستند این روزها بیشترین تقاضا را دارند و متعاقب آن افزایش قیمت ها تا حدودی ملموس است.
اگرچه به دلیل گرانی ها و کاهش قدرت خرید مردم به نظر می رسد این روزها از هیاهو و شلوغی بازار خبری نباشد اما ماجرا چیز دیگری است، در حالی که عمده شهروندان برای این که توان خرید خود را بسنجند، در جست و جوی قیمت های مناسب هستند عده ای علاوه بر تنقلاتی همچون آجیل و خشکبار و انواع حلوا، دنبال پوشاکی مناسب برای مهمانی و دورهمی های شان در شب یلدا هستند.
با این که دست اندرکاران از این گرانی ها آگاه هستند و می دانند در مناسبت های خاص شاهد گرانی برخی کالاها می شویم اما گویا هنوز تدبیر لازم برای پایان یافتن این گرانی ها اندیشیده نشده است. عمده شهروندانی که در حال قیمت گیری یا حتی خرید اقلام مورد نیاز شان برای شب یلدا هستند بر این باورند: هر سال یک ماه قبل از شب یلدا قیمت اقلام مورد نظر به شکل تدریجی افزایش می یابد و در شب یلدا به بالاترین میزان می رسد.
یکی از شهروندان بجنوردی که در یکی از فروشگاه های آجیل و خشکبار در حال مقایسه قیمت هاست، می گوید: گرانی و افزایش چند درصدی قیمت برخی اقلام در روزهای منتهی به شب یلدا هر سال تکرار و میزان خرید مردم کمتر می شود.
وی می افزاید: در حالی که در دو سال گذشته با 100 هزار تومان تمام ملزومات و تنقلات لازم را برای شب یلدا تهیه می کردیم اما امسال با 200 هزار تومان هم نمی توانیم نیمی از این اقلام را تهیه کنیم و شرایط اقتصادی سال به سال بدتر می شود، ضمن این که تهیه پوشاک نیز پیرو چشم و هم چشمی بر هزینه های شب یلدا افزوده است. یکی دیگر از شهروندان در این باره می گوید: قیمت آجیل و خشکبار خیلی افزایش یافته است و برای این که بخشی از خواسته های خانواده ام را تأمین کنم ناگزیر به خرید تخمه و پاپ کرن هستم ولی متأسفانه آن ها هم قیمت بالایی دارند.
او چشم و هم چشمی در سال های اخیر را مشکلی دیگر در این ایام می داند و خاطرنشان می کند: با این چشم و هم چشمی ها و ضعف در نظارت ها، گاهی یلدا با توجه به افزایش قیمت ها برای برخی خانواده ها شب به یاد ماندنی نمی شود.
او حتی به قیمت 35 هزار تومانی تخمه آفتابگردان اشاره می کند و می گوید: در حالی که دو سال پیش مرغوب ترین نوع پسته را کیلویی 40 هزار تومان تهیه می کردیم اما اکنون قیمت آن سر به فلک کشیده است و حتی نمی توانیم تخمه بخریم.
او اظهار می کند: اگرچه نرخ پوشاک طی سال در حال افزایش است و همواره در مناسبت های مختلف نرخ ها افزایش می یابد اما با اضافه شدن خریدهای شب یلدا یک بار دیگر بر قیمت پوشاک افزوده می شود.
وی می افزاید: هفته گذشته بلوزی را برای خرید انتخاب کردم اما چون قیمت آن بالاتر از موجودی ام بود سه شنبه دوباره برای خرید آن مراجعه کردم اما قیمت آن 30 هزار تومان بیشتر شده بود و فروشنده دلیل آن را افزایش تقاضا در بازار دانست.
وی اظهار می کند: نظارت ها در شب یلدا به سمت بازار آجیل و میوه معطوف می شود و نظارت بر بازار پوشاک ضعیف تر است.
در این میان خانمی با دیدن قیمت های آجیل و خشکبار گویا برق از چشمانش می پرد و از فروشنده می پرسد چرا قیمت ها یک باره افزایش یافته است؟ سپس می افزاید: در حالی که قرار بود با نظارت های بیشتر، قیمت ها در بازار کنترل شود اما گویا چنین اتفاقی نیفتاده و قیمت ها افزایش یافته است.
وی اظهار می کند: برای این که با قیمت های سرسام آوری که یک باره به مناسبت شب یلدا افزایش می یابد، مواجه نشوم زودتر برای خرید اقدام کردم اما متأسفانه گویا قیمت ها زودتر از موعد افزایش یافته است.
در این میان یک فروشنده آجیل و خشکبار می گوید: اگرچه قیمت ها نسبت به توان خرید مردم بالاست اما این افزایش قیمتها به شب یلدا مربوط نیست چون طی سال در هر مرحله از خرید افزایش تدریجی داشته است.
وی که تمایلی به ذکر نام خود در این گزارش ندارد، خاطرنشان می کند: اگرچه مدتی است متقاضیان آجیل و خشکبار شب یلدا در بازار حضور دارند اما مانند گذشته خرید نمی کنند و از هر 10 مراجعه کننده یک نفر آن هم به مقدار اندک آجیل می خرد به طوری که میزان فروش حدود 80 درصد نسبت به سال های گذشته کاهش یافته است.
یکی دیگر از فروشندگان آجیل و خشکبار با بیان این که قیمت هر کیلو تخمه کدو، آفتابگردان و کشمش حدود دو برابر افزایش یافته است، می افزاید: افزایش قیمت آجیل بر قدرت خرید مردم تأثیر گذاشته است و کسبه هم توان تأمین اقلام مورد نیاز فروشگاه شان را ندارند.
به گفته او، روزانه 10 تا 20 درصد از مشتریانی که به قصد خرید وارد مغازه می شوند به دلیل نداشتن توان مالی دست خالی از مغازه می روند.
وی اظهارمی کند: امسال نسبت به سال های گذشته افزایش قیمت زیادی را در اقلام مختلف نداریم اما وقتی تقاضا زیاد می شود چون با عرضه ناهمخوانی دارد قیمت ها مقداری افزایش می یابد.او به این موضوع نیز اشاره می کند که به دلیل ضعف در نظارت ها، بازار میوه و تنقلات مدتی است به استقبال گرانی رفته است، به طوری که یک نارگیل از 15 هزار تومان طی یک هفته گذشته به 20 هزار تومان رسیده و حلوا کنجدی از 2 به 3 هزار و 500 تومان افزایش یافته است. به گفته او، اگر یک روز در بازار فقط قیمت ها را جویا شویم و روز بعد برای خرید مراجعه کنیم شاید با افزایش چند درصدی قیمت ها در همان فروشگاه مواجه شویم.
یک فروشنده پوشاک نیز با اشاره به رکود بازار می گوید: با این که بازار پوشاک راکد و تعداد متقاضیان نسبت به سال های گذشته به شدت کاهش یافته اما طی هفته اخیر تقاضا بهتر شده است و خانواده ها برای خرید شب یلدا مراجعه می کنند.
وی می افزاید: در گذشته، در شب یلدا بازار میوه و تنقلات متقاضی داشت اما چند سالی است تقاضا به سمت بازار پوشاک هم متمایل شده است، با این وجود عمده شهروندان قدرت خرید ندارند.
در این میان عضو اتحادیه شیرینی فروشان و آجیل و خشکبار مرکز استان با بیان این که قیمت آجیل برخلاف تصور مردم کمی کاهش یافته است، می افزاید: قیمت ها به قدری در گذشته افزایش یافته بود که هنوز هم توانایی خرید کلی نداریم و به شکل هفته ای جنس می آوریم.«قاتقچی» می افزاید: قبلاً یک کیسه پسته 2 تا 2 میلیون و 500 هزار تومان بود اما در شرایط فعلی قیمت10 کیلو پسته 2 میلیون تومان می شود.
وی اظهار می کند: با این که از دو ماه قبل تاکنون هر وقت جنس می آوریم قیمت ها مقداری کاهش می یابد اما باز هم مشخص نیست در شب های آخر منتهی به شب یلدا روند قیمت ها کاهشی باشد یا افزایش یابد؟
وی می افزاید: قیمت بادام درختی به دلیل این که در بازار کم است به شدت افزایش یافته و قیمت هر کیلو از آن 200 هزار تومان و قیمت هر کیلو بادام خارجی 130 هزار تومان است.
رئیس اتاق اصناف مرکز استان نیز با اشاره به این که در بحث میوه افزایش قیمتی در بازار نداریم، می گوید: این روزها به دلیل نوسان نرخ ارز، قیمت پوشاک خارجی و کیف و کفش حدود 10 تا 15 درصد افزایش یافته است.
«مهدی امیدوار» دلیل عمده افزایش قیمت ها را در سطح کلان می داند و می گوید: به محض افزایش نرخ دلار برخی واردکنندگان و تولید کنندگان قیمت های شان را افزایش می دهند ضمن این که فاکتور هم برای فروش اجناس صادر نمی کنند تا به این طریق گران فروشی را رواج دهند. به گفته او، اگرچه نظارت بر خرده فروشی و کسبه خرد انجام می شود اما باید نظارت بر واردکنندگان و تولید کنندگان بیشتر شود.