روایت «جعفر بهرامی» از 4 نسل هنرمندی با دوتار
تعداد بازدید : 265
گفت و گو با آخرین بازمانده نسل «مختار زنبیل باف»
نجفیان
فرقی نمی کند سیر باشد یا گرسنه، برای دلش ساز می زند و می سازد و امروز وامدار نسلی است که روایتگر تاریخ و فرهنگ شفاهی است؛ «جعفر بهرامی» هنرمندی اهل خوشین اسفراین و ۶۹ بهار را پشت سر گذاشته و با دوتار زیسته است. او از روزهایی می گوید که دوتار مونس لحظه هایش بود و نه تنها در مکتب پدرش «بهرام بهرامی» بلکه استادانی همچون «ملارمضان» و «سید محمد بخشی» دوتار را فرا گرفت.
پا در خانه اش می گذارم؛ خانه ای که دوتار زینت بخش آن و دیپلم افتخار و لوح های سپاسی که برطاقچه و دیوارهایش نقش بسته است نشان از حضورش در محافل مختلف دارد.
خودش می گوید دوتار قبل از تولدم در خانه بود؛ دو تاری که ۴ نسل چرخیده و امروز فرزندانم میراث دار بخشی از فرهنگ این سرزمین هستند.
او اگرچه این روزها کمتر دستی در ساخت ساز دارد، آن هم برای این که خریداری وجود ندارد اما هنوز از آموزش دست برنداشته و «نوروزعلی نوروزی» و «حسین علائی» شاگردانی هستند که با سبک و سیاق او آشنا هستند و دوتارنوازی را از او به یادگار دارند.
او از این که بیش از ۱۰۰ شاگرد نزد او دوتارنوازی را فراگرفته اند، سخن می گوید و از فوت و فن های آن غافل نمی شود و معتقد است: فوت و فن های دوتارنوازی قرص و آمپول نیست و شاگرد باید از استاد طلب و تمرین و ممارست کند.
او از نحوه فعالیت برخی آموزشگاه های موسیقی گلایه مند است و علاقه مندانی را می شناسد که با وجود فراگیری این هنر و صرف هزینه، وقتی به او مراجعه می کنند هنوز نمی دانند چگونه ساز را در دست بگیرند.
«جعفر بهرامی» با این که لباس پیش کسوتی بر تن دارد اما دست از کار و تلاش برنداشته و کشاورزی پیشه ای است که دنبال می کند و تنها تلاش های اوست که زندگی اش را بیمه کرده و یک سال پنبه، یک سال پیاز و گاهی گندم و جو می کارد.
خودش می گوید: زمانی که هنوز این منطقه نام خراسان شمالی به خود نگرفته بود تحت پوشش بیمه هنرمندان قرار گرفتم و هنوز هم نامه اش را دارم اما کمی بعد گفتند سِنَت گذشته است و حالا از مستمری ناچیزی برخوردارم که گاهی هست و گاهی نیست.
او که سال گذشته در سومین جشنواره موسیقی مقامی استان و در حضور معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان پیش کسوت موسیقی مقامی مورد تجلیل قرار گرفت، می گوید: گاهی در محافل با هزینه و دردسرهایی حضور پیدا می کنم. وقتی از او می خواهم اگر خواسته ای از مسئولان دارد به زبان آورد، می گوید: مگر مسئولان نمی دانند چه توقعی داریم ما چه گرسنه باشیم چه تشنه، برای دل مان ساز می زنیم و اگر برای دل نباشد، فایده ای ندارد.
این بخشی پیش کسوت اگر چه متعلق به موسیقی جوین نیست اما از موسیقی این منطقه و «دردی» که سلسله جنبان موسیقی جوین و «مختار زنبیل باف» تاثیر گرفته است، او از روزهایی می گوید که بخشی گری و دوتارنوازی رونق داشت و بخشی ها حضور چشمگیری در محافل داشتند اما دیگر به قول خودش «آن سبو، بشکست و آن پیمانه بریخت».
آخرین بازمانده از نسل «مختار زنبیل باف» می گوید: دوتار وقتی ارزش دارد که در دستان بخشی قرار بگیرد.