نجاهی
در روستایی دور افتاده زیر سقفی چوبی، همدمش دار قالی است. ناگفته هایش را برای نخ های رنگی بازگو می کند؛ از آرزوهایی که سقف اش رفتن به دانشگاه بوده و خدمت به هموطنانش تا تلاش های پدر کارگرش برای فراهم کردن زمینه ادامه تحصیل که نافرجام مانده است.
اما حالا به جای قلم، سر و کارش با کلاف های رنگی است، تار محبت بر پود صفا می گذارد تا باری از دوش خانواده بردارد و خالق هنری باشد که جزئی از میراث فرهنگی قوم ترکمن است اما زیر پوستش دردها دارد.قصه بازماندن از تحصیل دختران ترکمن راز و جرگلان به بلندای محرومیت محروم ترین شهرستان استان است که فقط شامل «مریم» گزارش ما نمی شود.
در این سال ها بوده اند دخترانی که به دلایلی حسرت نشستن روی صندلی های دبیرستان در دل شان مانده است و پای دار قالی نشسته اند و محرومیت را مشق کرده اند اما سفره دل شان را برای کسی باز نکرده اند و شاید سال ها بعد آرزوهای شان را کنار گهواره برای کودک شان هودی(لالایی ترکمن) بخوانند.
مریم گزارش ما، تا پایه هفتم درس خوانده و حالا 2 سالی است که دیگر به مدرسه نمی رود، کنار مادرش قالی می بافد تا به اقتصاد خانواده کمک کند؛ خانواده ای که تمام تلاشش را کرده است تا شرایط ادامه تحصیل را فراهم کند اما روزگار برایش این طور نخواسته است.او از روزهای پر امید و فراموش نشدنی مدرسه می گوید؛ از روزهایی که برای تحصیل به مدرسه ای مختلط در روستای همجوار می رفت و حالا مانند تعدادی از همسن و سالانش به دلیل دور بودن دبیرستان شبانه روزی از محل سکونتش از تحصیل باز مانده و همین روزهاست که راهی خانه بخت شود.
پدرش که تمایلی به معرفی خود ندارد، نبود دبیرستان دخترانه در اکثر روستاهای جرگلان، دور بودن دبیرستان شبانه روزی از برخی روستاها و مختلط بودن کلاس ها در مقطع راهنمایی را علل ترک تحصیل دختران می داند.
او به برخی مسائل فرهنگی منطقه به عنوان یک عامل تاثیرگذار در این خصوص اشاره می کند و می گوید: تنگدستی و ناتوانی برخی والدین در پرداخت هزینه های تحصیل هم در این مقوله بی تاثیر نبوده است و از طرفی تحصیل فرزندان شان در کلاس های مختلط را نمی پذیرند.
یکی دیگر از ساکنان جرگلان، خواستار احداث دبیرستان و مجتمع شبانه روزی دخترانه در این منطقه می شود.
«محمدی» در ادامه گریزی به مشکل رفت و آمد و هزینه های مربوطه در این خصوص می زند و ادامه می دهد: اگر تعداد دبیرستان های شبانه روزی افزایش یابد یا برای رفت و آمد دانش آموزان دختر تدبیری اندیشیده شود به طور حتم از آمار ترک تحصیل آن ها کاسته خواهد شد.دیگر ساکن جرگلان هم با اشاره به مختلط بودن برخی کلاس ها در این منطقه به دلیل کمبود فضای آموزشی و حتی پایین بودن آمار دانش آموزان، این مسئله را سدی مقابل ادامه تحصیل آن ها می داند.
«داوری» با بیان این که نسبت به سال های گذشته تمایل خانواده ها برای ادامه تحصیل فرزندان شان افزایش یافته است، اضافه می کند: رفت و آمد به دبیرستان های روزانه برای دختران در نبود سرویس مشکل است.
این موضوع سال ها به عنوان دغدغه مهم در جلسات با مسئولان استانی و کشوری مطرح شده است. در آخرین جلسه شورای اداری راز و جرگلان که با حضور «شجاعی» استاندار خراسان شمالی برگزار شد، آخوند «سرفراز» از روحانیان سرشناس اهل سنت استان به این مقوله پرداخت و مقرر شد راهکارهایی در این خصوص ارائه و برای کاهش آمار ترک تحصیل دختران تلاش شود.
در این باره وقتی سراغ مسئولان می رویم، فرماندار راز و جرگلان از تصویب ۷ میلیارد تومان اعتبار برای احداث هنرستان فنی در روستای بک پولاد در بخش مرکزی راز و جرگلان خبر می دهد و می گوید: برای کاهش آمار ترک تحصیل و حرفه آموزی به دختران ترکمن، هنرستان فنی در این منطقه ایجاد می شود.
آن طور که «زارعی» می گوید: در این هنرستان از ظرفیت ها و مشاغل بومی و مورد نیاز منطقه استفاده خواهد شد و اکنون در گرکز یک دبیرستان شبانه روزی و در یکه صعود و دهستان حصارچه هم دبیرستان دخترانه روزانه دایر است.