قفل صندوق پژوهش و فناوری در استان
اسدی
صندوق های پژوهش و فناوری غیردولتی با هدف سرمایهگذاری در طرح ها و شرکت های دانش بنیان در کشور به وجود آمده اند.
در آیین نامه اجرایی ماده ۴۴ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، ایجاد و توسعه صندوق های پژوهش و فناوری مورد تاکید قرار گرفته است، با این حال با گذشت 3 سال از اعلام آمادگی استان، هنوز این صندوق در خراسان شمالی راه اندازی نشده است.
یکی از بزرگ ترین چالش های 9 شرکت دانش بنیان در خراسان شمالی، مسائل مربوط به تامین مالی طرح های دانش بنیان است به نحوی که برخی از این شرکت ها مجبور به فروش طرح و ایده شان شده اند یا مراحل تولید و عملیاتی شدن طرح را متوقف کرده اند. اولویت و نیاز اصلی این شرکت ها منابع مالی است؛ عنصری کمیاب که راه های رسیدن به آن در استان دست اندازهای فراوانی دارد.
یکی از مدیران این شرکت ها می گوید: عدم حمایت، موجب فروش طرح شرکتش شده است.
وی با بیان این که نوسانات نرخ ارز تاثیر زیادی بر این شرکت گذاشته است، ادامه می دهد: برای تولید دو تن فولاد به 400 تا 500 میلیون تومان تسهیلات نیاز داریم و برای دریافت حمایت های مالی به دستگاه های مربوطه مراجعه کرده ایم اما حمایتی دریافت نکردیم. تسهیلات صندوق شکوفایی به تضامین دشواری نیاز دارد و برای پرداخت تسهیلات مانع تراشی های بسیاری می شود.
مدیر یکی دیگر از شرکت ها با بیان این که حمایت های مالی کمی از این شرکت ها می شود، می افزاید: تنها کمک دریافتی از سوی پارک علم و فناوری بوده که آن مبلغ ناچیزی است، با این که شرکت های دانش بنیان در دیگر استان ها از تسهیلات صندوق پژوهش و فناوری بهره مند می شوند اما این صندوق در استان هنوز راه اندازی نشده است.
یک کارشناس مدیریت مالی با بیان این که شرکتهای دانش بنیان با وجود وعده هایی مبنی بر حمایت از آن ها کماکان با مشکلات عدیده ای روبه رو هستند که مانع رشد و شکوفایی آن ها میشود، می افزاید: این شرکت ها که عموماً کارکنانی نخبه و ایده هایی خلاقانه مانند استارت آپ دارند به تازگی بیشتر از قبل فعالیت میکنند و مردم بیشتر با آن ها آشنا شدهاند، اما با وجود این شناخت و اهمیت فعالیت آن ها در دانش افزایی و تولید ثروت زمینه رشد و شکوفایی آن ها به درستی فراهم نشده است.
«براتی» با بیان این که نقدینگی مهمترین مسئله در بخش تولید به حساب می آید و با عدم تامین آن تمام فرایند تولید دچار آسیب میشود، اضافه می کند: این امر در کشور ما کاملاً فراموش شده و زاویه نگاه به آن تبدیل به یک زاویه تاریک شده است.وی با بیان این که ایده های خلاقانه خطرپذیر هستند و کاهش خطر پذیری آن ها نیازمند حمایت های همه جانبه است، ادامه می دهد: افکار نوآورانه با علم به شرایط بد اقتصادی و بازار کار ایجاد می شوند و پا به عرصه وجود می گذارند، بنابراین کمترین کمک به تجاری شدن آن ها کاهش بار مالی است.
وی با اشاره به این که در بخش ایده های خلاقانه و نوآورانه منابع مشخصی برای حمایت های مالی و پولی وجود دارد، ادامه می دهد: صندوق پژوهش و فناوری در استان ها یکی از محل های تأمین اعتبار است که هنوز در استان تشکیل نشده است.
وی ایده های نوآورانه را کلید تولید محصولات نو و با کیفیت ذکر و اعلام می کند: تولید محصولات جدید و مبتنی بر پژوهش ضامن تولید ارزان و تکیه بر دانش داخلی و تحقق اقتصاد مقاومتی است.
وی اعلام می کند: باید به این نکته توجه کرد که تمام ایده های خلاقانه قابلیت ظهور و بروز ندارند و این امر یکی از مشکلات تجاری سازی ایده های خلاقانه است. از هر 20 ایده خلاقانه یکی اجرایی می شود و حلقه واسط بین ایده و تجاری سازی، پیگیری صاحب ایده و مقاومت در برابر ساختارهاست.
وی ادامه می دهد: با وجود حمایت ها، جوان بودن صاحبان ایده، موجب سرخوردگی زود آن ها می شود و با مواجه شدن با اولین مشکل جا خالی می کنند، در حالی که به ثمر رسیدن ایده نیازمند حضور صاحب ایده تا رسیدن به مرحله نهایی است.
وی با بیان این که در زمان اجرای ایده، کمک های مالی و حمایت ها شکل می گیرد، اظهارمی کند: پول در کمک به اقتصاد به منظور پیشبرد برنامه ها نقش دارد.
رئیس پارک علم و فناوری سابق خراسان شمالی در گذشته در گفت و گویی با روزنامه خراسان شمالی اعلام کرده بود: «در استان، 100 میلیون و در خارج از استان 500 میلیون تومان به تجاری سازی افکار کمک می شود اما هنوز صندوق پژوهش و فناوری در استان تشکیل نشده است، این صندوق براساس چارچوب قانونی و نیازمند 51 درصد سهم سرمایه گذار خصوصی و 49 درصد سهم سرمایه گذار دولتی است. با این که بیش از یک سال از تأمین سهم 49 درصدی استان برای تشکیل این صندوق می گذرد، اما هنوز تشکیل آن درگیر و دار تأمین سرمایه گذار بخش خصوصی مانده است. بخش های خصوصی مانند دانشگاه ها، مجتمع پتروشیمی و شهرداری ها گزینه هایی هستند که باید پا پیش بگذارند و سهم بخش خصوصی را کامل کنند، اما متأسفانه انگیزه ای در این بخش وجود ندارد.»
در همین باره مسئول روابط عمومی پارک علم و فناوری خراسان شمالی با ارائه توضیحاتی درخصوص عملکرد صندوق پژوهش و فناوری می افزاید: جذب منابع مالی و مشارکت و سرمایه گذاری لازم برای توسعه امر پژوهش و فناوری، ایجاد بستر سرمایه گذاری بخش غیردولتی، ارائه تسهیلات مالی و حمایت های قانونی از پژوهشگران و فناوران و کمک به دستگاه های اجرایی برای تجاری سازی از ماموریت های صندوق پژوهش و فناوری است.
«ثروتی» با اشاره به اهداف این صندوق ادامه می دهد: اعطای وام و تسهیلات به اشخاص حقیقی و حقوقی، تامین سرمایه خطر پذیر و مشارکت و سرمایه گذاری در طرح های پژوهشی و فناوری، تضمین پرداخت به موقع تعهدات و اقساط طرح های پژوهشی و فناوری و صدور ضمانت نامه های مورد نیاز موسسات پژوهشی و فناوری از اهداف این صندوق است.وی اضافه می کند: در این صندوق خدماتی همچون نظارت و کنترل طرح پژوهشی و صنعتی، لیزینگ محصولات دانش بنیان، سرمایه گذاری ریسک پذیر، ارائه تسهیلات مالی، صدور ضمانت نامه، مشارکت مدنی، خرید و فروش اقساطی، مشاوره و راهبری طرح ها، کارگزاری و عاملیت توسعه کسب و کارها و پژوهش های دانش بنیان و امکان سنجی و ارزش گذاری طرح ها توسط این صندوق ارائه می شود.وی با بیان این که این صندوق هنوز در استان راه اندازی نشده اما در حال انجام کار است، ادامه می دهد: 51 درصد بخش خصوصی و 49 درصد بخش دولتی باید سهام این صندوق را تهیه کنند تا در استان راه اندازی شود، اما هنوز بخش دولتی سهم خود را فراهم نکرده است.
وی با بیان این که این صندوق در ماه های آینده به بهره برداری می رسد، ادامه می دهد: در زمان دکتر پیله ور قول هایی از استانداری برای تامین سهام بخش دولتی گرفته شده بود و قرار است امسال پرونده صندوق پژوهش و فناوری در استان بسته شود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود ادامه می دهد: بر اساس آخرین پیگیری ها و پیشرفت های انجام شده و متناسب با عدم توسعه یافتگی استان باید 49 درصد و 51 درصد سهام بخش دولتی و خصوصی برای استان برداشته شده است و هم اکنون به جای سهام بخش خصوصی صندوق پژوهش و فناوری34 درصد سهام بخش خصوصی را گرفته است.وی با بیان این که استان شامل تخفیفاتی نیز شده است، اضافه می کند: سقف اعتباری راه اندازی صندوق پژوهش و فناوری در استان از 3 به یک و نیم میلیارد تومان کاهش پیدا کرده است.وی می افزاید: سهام های بخش دولتی و خصوصی تامین شده و پارک علم و فناوری باید فرم های مربوطه را تکمیل و به دبیرخانه صندوق ارسال کند تا آن ها مورد ارزیابی قرار گیرند و پاسخ نهایی اعلام شود.